Theo Lương y Nguyễn Tùng Lâm, Phó Giám đốc chuyên môn nhà thuốc Đỗ Minh Đường, cháo gạo lứt, hạt sen với gừng một món cháo dưỡng sinh ăn sáng hoàn hảo. Món này đặc biệt tốt cho những ai hay có cảm giác bụng nặng, đầy hơi, ợ chua, hoặc mệt mỏi rã rời khi thức dậy.
Theo Đông y, món cháo này gồm gạo lứt giúp kiện Tỳ bổ khí mà không gây nặng bụng; hạt sen dưỡng tâm an thần, làm dịu sự căng thẳng buổi sáng; gừng ôn trung (làm ấm Tỳ), đốt đi hơi lạnh trong bụng, tránh đầy hơi, trướng bụng.
Cháo gạo lứt, hạt sen nấu gừng là món ăn dưỡng sinh hoàn hảo, giúp bồi bổ sức khỏe.
1. Giá trị dinh dưỡng từ các nguyên liệu trong món cháo dưỡng sinh
Hiệu quả của món cháo này nằm ở sự kết hợp của ba thành phần chính, mỗi loại mang một công dụng riêng, tương hỗ lẫn nhau:
Gạo lứt
Gạo lứt (gạo còn giữ nguyên lớp cám) là nguồn dinh dưỡng dồi dào, vượt trội hơn hẳn gạo trắng thông thường.
Giàu chất xơ: Gạo lứt chứa hàm lượng chất xơ cao, giúp hỗ trợ tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón và đặc biệt là kiểm soát cân nặng, tạo cảm giác no lâu.
Ổn định đường huyết: Với chỉ số đường huyết (GI) thấp, gạo lứt là lựa chọn lý tưởng cho người ăn kiêng, người muốn giảm cân và người mắc bệnh đái tháo đường, giúp ổn định nồng độ glucose trong máu.
Vitamin và khoáng chất: Lớp cám gạo lứt chứa đầy đủ các vitamin nhóm B, đặc biệt là B1, magie, selen và các chất chống oxy hóa mạnh mẽ, góp phần tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ tim mạch.
Hạt sen - vị thuốc an thần
Hạt sen, hay còn gọi là liên nhục, từ lâu đã nổi tiếng trong y học cổ truyền với khả năng dưỡng tâm an thần.
Cải thiện giấc ngủ: Các hợp chất glucoside và alcaloid trong hạt sen giúp thư giãn thần kinh, giảm căng thẳng và cải thiện chất lượng giấc ngủ, đặc biệt tốt cho người bị mất ngủ, suy nhược thần kinh.
Bồi bổ cơ thể: Hạt sen cung cấp protein, magie và kali, giúp tăng cường sức khỏe tổng thể, thích hợp cho người mới ốm dậy, người cao tuổi và phụ nữ sau sinh.
Gừng làm ấm cơ thể
Gừng là gia vị quen thuộc, mang tính ấm, được ví như "thần dược" tự nhiên giúp làm ấm cơ thể.
Làm ấm và giải cảm: Hợp chất gingerol trong gừng có tác dụng chống viêm, chống oxy hóa mạnh, giúp làm ấm bụng, tăng cường lưu thông máu, phòng và trị cảm lạnh, cảm cúm hiệu quả.
Hỗ trợ tiêu hóa: Gừng kích thích tiết nước bọt và dịch vị, giúp giảm đầy hơi, khó tiêu, làm dịu các vấn đề về dạ dày. Khi kết hợp với cháo, gừng làm tăng hương vị thơm ngon và giảm tính hàn của các nguyên liệu khác.
2. Tham khảo cách nấu cháo dưỡng sinh gạo lứt, hạt sen và gừng
Nấu cháo gạo lứt cần sự kiên nhẫn hơn gạo trắng nhưng thành quả là món ăn sánh dẻo, thơm bùi khó cưỡng.
Nguyên liệu (cho 2-3 phần ăn):
- Gạo lứt: 100 g
- Hạt sen (tươi hoặc khô): 50 g
- Gừng tươi: 1 củ nhỏ (khoảng 10-15 g)
- Nước lọc: 1 – 1,2 lít
- Muối hầm hoặc nước tương dưỡng sinh: Tùy khẩu vị
Sơ chế
Gạo lứt: Vo sạch, sau đó ngâm gạo lứt tối thiểu 4 - 8 tiếng (hoặc qua đêm). Đây là bước cực kỳ quan trọng giúp gạo mềm, nhanh chín và dễ tiêu hóa hơn.
Hạt sen: Hạt tươi bóc vỏ, bỏ tim sen (phần xanh ở giữa) để cháo không bị đắng. Nếu dùng hạt khô thì ngâm nước ấm 2-3 tiếng cho nở mềm.
Gừng: Gọt vỏ, rửa sạch. Có thể thái lát mỏng, đập dập, hoặc băm nhỏ tùy theo sở thích và mục đích (nếu muốn vị gừng nồng và rõ hơn thì nên thái lát/đập dập, nếu muốn vị thoang thoảng thì băm nhỏ).
Thực hiện:
Ninh gạo và hạt sen: Cho gạo lứt đã ngâm, hạt sen và nước vào nồi. Ban đầu nấu lửa lớn cho sôi, sau đó hạ nhỏ lửa, ninh liu riu.
Thời gian: Vì gạo lứt lâu mềm, nên thời gian ninh thường kéo dài từ 45 phút đến 1,5 giờ (tùy thuộc vào loại gạo và thời gian ngâm). Thỉnh thoảng khuấy nhẹ để cháo không bị dính đáy nồi.
Thêm gừng: Khi hạt sen và gạo lứt đã nở bung, cháo sánh lại, cho gừng đã sơ chế vào nồi. Nấu thêm khoảng 5-10 phút để tinh dầu gừng tiết ra, hương thơm lan tỏa.
Nêm nếm: Nêm một chút muối hầm hoặc nước tương dưỡng sinh (nếu cần) cho vừa khẩu vị, sau đó tắt bếp.
3. Lợi ích của món cháo gạo lứt, hạt sen và gừng
Món cháo này không chỉ là một bữa ăn mà còn là liệu pháp tự nhiên hỗ trợ cơ thể:
Hỗ trợ người giảm cân và thanh lọc: Cháo gạo lứt giàu chất xơ, ít calo, giúp hỗ trợ quá trình thải độc và kiểm soát cân nặng.
An thần, tăng cường trí nhớ: Sự kết hợp của hạt sen giúp người ăn cảm thấy thư thái, ngủ ngon hơn, từ đó cải thiện sự tập trung và trí nhớ.
Bảo vệ tim mạch: Các khoáng chất trong gạo lứt và hạt sen góp phần giảm cholesterol xấu, ổn định huyết áp, bảo vệ hệ tim mạch.
Cân bằng âm dương: Gạo lứt và hạt sen có tính bình/mát, được trung hòa hoàn hảo bởi vị ấm, cay nồng của gừng, giúp cơ thể đạt trạng thái cân bằng.
Cháo gạo lứt, hạt sen nấu gừng là một lựa chọn thông minh cho bữa sáng hoặc bữa tối thanh đạm. Món ăn đơn giản này mang lại giá trị dinh dưỡng cao, thích hợp cho mọi lứa tuổi, đặc biệt là những người cần phục hồi sức khỏe, người cao tuổi hoặc những ai đang tìm kiếm một bữa ăn ấm áp, dễ tiêu hóa. Hãy thử chế biến món cháo này để cảm nhận sự thay đổi tích cực từ bên trong cơ thể,
