Tham dự cuộc họp có đại diện các đơn vị y tế tuyến tỉnh, huyện, các nhóm cộng đồng đang hoạt động trong lĩnh vực y tế dự phòng và hỗ trợ can thiệp giảm hại. Tại cuộc họp, các đại biểu đã cùng trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn và thảo luận giải pháp tăng cường cơ chế phối hợp, chuyển gửi dịch vụ giữa các đơn vị chuyên môn và cộng đồng, đặc biệt tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa, nơi còn thiếu hụt nguồn lực.
Cuộc họp có đại diện Sở Y tế Nghệ An, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh (CDC), Bệnh viện Tâm thần, Bệnh viện Phổi, Trung tâm Y tế các huyện Quỳ Châu, Quế Phong và TP Vinh….
Đại diện SCDI cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2025, Trung tâm đã phối hợp cùng Trung Tâm Kiểm Soát Bệnh Tật Nghệ An (CDC Nghệ An), các phòng điều trị Methadone, HIV/AIDS, Trung tâm Y tế huyện Quế Phong, Quỳ Châu, Bệnh viện Phổi Nghệ An, Bệnh viện Tâm thần Nghệ An, các cơ sở y tế tư nhân và các nhóm cộng đồng thực hiện các dự án trên địa bàn tỉnh, bao gồm: Dự án Quỹ toàn cầu phòng, chống HIV/AIDS, Dự án Bảo vệ tương lai và Dự án Quỹ toàn cầu phòng chống Lao.
Trong những năm gần đây, SCDI cùng các đơn vị y tế Nghệ An đã triển khai nhiều mô hình can thiệp y tế tại cộng đồng. 6 tháng đầu năm có 3.123 người được tiếp cận ít nhất một biện pháp can thiệp dự phòng như bao cao su (BCS), tư vấn thay đổi hành vi (CBT), điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs) hoặc bơm kim tiêm sạch (BKT). Trong đó, nổi bật là nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM) với 1.032 người, tiếp theo là người sử dụng ma túy (PWUD) với 1.335 người, phụ nữ bán dâm (FSW) là 500 người, và người chuyển giới (TG) chiếm 145 người.
SCDI có mặt và hoạt động tại Nghệ An từ năm 2015.
Về sức khỏe tâm thần, đặc biệt ở nhóm sử dụng ma túy tổng hợp trẻ tuổi cũng đang nổi lên như một "bóng mờ" ít được quan tâm đúng mức. Đại diện SCDI nhận định: "Người bệnh không chỉ cần thuốc, họ cần nghe hiểu đồng hành. Điều trị tâm thần cần sự kiên nhẫn và liên kết chặt chẽ giữa y tế, gia đình và cộng đồng".
Phát biểu tại cuộc họp, lãnh đạo Sở Y tế Nghệ An đánh giá cao những đóng góp tích cực của SCDI trong các hoạt động can thiệp HIV/AIDS và sức khỏe tâm thần trên địa bàn. Đồng thời, bày tỏ mong muốn SCDI tiếp tục mở rộng phạm vi triển khai dự án, tăng cường hỗ trợ về trang thiết bị, vật tư, nhân lực, đào tạo và truyền thông, góp phần nâng cao hiệu quả các chương trình về sức khỏe tâm thần, phòng chống HIV/AIDS và lao.
Đại diện SCDI, bà Nhâm Thị Tuyết Thanh, Phó Giám đốc Trung tâm cho biết, sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các nhóm cộng đồng và đối tác địa phương để cung cấp dịch vụ dự phòng HIV/AIDS, mở rộng mô hình đánh giá dịch trong nhóm người tiêm chích ma túy và MSM tại các huyện miền núi, tăng cường sàng lọc và hỗ trợ điều trị Lao, Lao tiềm ẩn, đồng thời đẩy mạnh các can thiệp giảm hại, hỗ trợ sức khỏe tâm thần và thay đổi hành vi cho người sử dụng ma túy tổng hợp, nhất là tại các điểm nóng về ma túy.
SCDI truyền thông nhóm về Lao ở Nghệ An.
Theo SCDI, đây là dịp để các bên cùng đánh giá thực trạng, chia sẻ kinh nghiệm và thống nhất phương án phối hợp nhằm mở rộng tiếp cận, điều trị HIV/AIDS, lao và chăm sóc sức khỏe tâm thần, đặc biệt cho các nhóm yếu thế trong cộng đồng. Trong thời gian tới, SCDI sẽ tiếp tục phối hợp để mở rộng cấp phát PrEP (thuốc dự phòng phơi nhiễm HIV) tới tuyến huyện. Tăng số điểm điều trị Methadone, giúp giảm tải cho tuyến tỉnh.
Thời gian tới, SCDI mong tiếp tục nhận được sự phối hợp, hỗ trợ tích cực từ CDC Nghệ An, Bệnh viện Phổi, Bệnh viện Tâm thần, Trung tâm Y tế TP Vinh và các huyện trong việc hỗ trợ kỹ thuật cho các nhóm cộng đồng, điều phối và đồng hành cùng các hoạt động đang triển khai tại địa phương.
Ngoài ra, Trung tâm cũng đang cùng các đơn vị liên quan xây dựng cơ chế chuyển gửi và hỗ trợ tại các khu vực xa trung tâm, nơi còn thiếu các dịch vụ về Lao, HIV và sức khỏe tâm thần. Đặc biệt, cần có giải pháp phù hợp nhằm nâng cao số lượng khách hàng được chuyển gửi điều trị Methadone (MMT) tại huyện Quế Phong, bởi hiện nay số lượng này vẫn còn rất thấp.
Đáng chú ý, các mô hình cộng đồng hỗ trợ như Sao Va (Quế Phong) hay các nhóm đồng đẳng tại TP Vinh những "cánh tay nối dài" của ngành y tế cũng sẽ được thảo luận như một phần giải pháp bền vững trong giai đoạn mới.
Hiện tại, Nghệ An là địa phương có nhiều sáng kiến cộng đồng trong tầm soát HIV, quản lý điều trị lao tiềm ẩn, cũng như chăm sóc sức khỏe tinh thần cho nhóm dễ bị tổn thương. Cuộc họp lần này kỳ vọng tạo cú hích trong phối hợp liên ngành, kết nối dữ liệu và tăng cường nguồn lực cho các chương trình y tế thiết yếu.
SCDI là tổ chức khoa học - công nghệ ngoài công lập, được Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam ra quyết định thành lập vào năm 2010. Các hoạt động của SCDI là nâng cao chất lượng cuộc sống và khả năng hòa nhập xã hội của những người dễ bị tổn thương (người tiêm chích ma túy, nam quan hệ tình dục đồng giới, người chuyển giới nữ, người hành nghề mại dâm, thanh, thiếu niên sử dụng ma túy đá, người có HIV, người vô gia cư và người sống trong khu ổ chuột).
