Quảng cáo sai về thực phẩm chức năng gây ra những tác hại hết sức nguy hiểm cho người tiêu dùng
Thống kê của Hiệp hội Thực phẩm chức năng Việt Nam cho thấy, có tới 80% các quảng cáo trong lĩnh vực phòng và hỗ trợ điều trị bệnh gây bức xúc hiện nay trên môi trường internet, mạng xã hội, nền tảng thương mại điện tử… là "trá hình" thực phẩm chức năng.
Năm 2023, lực lượng chức năng đã phát hiện gần 19.000 sản phẩm vi phạm, sai phạm. Quý 1/2024 phát hiện gần 200 sản phẩm vi phạm.
Theo PGS.TS Trần Đáng - Chủ tịch Hiệp hội Thực phẩm chức năng Việt Nam, quảng cáo sai trong lĩnh vực thực phẩm chức năng gây ra những tác hại hết sức nguy hiểm cho xã hội.
Các chuyên gia cho hay việc quảng cáo sai về thực phẩm chức năng gây ra những tác hại hết sức nguy hiểm cho người tiêu dùng.
Chỉ cần vào mạng gõ tìm dòng "chữ thực phẩm chức năng xách tay" sẽ có hàng nghìn kết quả hiện thị. Trên các trang mạng hàng trăm sản phẩm được quảng cáo có công dụng chữa bệnh tim mạch, xương khớp, sỏi thận, ngừa đột quỵ, giải độc gan… thậm chí chữa cả khối u với giá bán từ 200.000 đồng - 1 triệu đồng/hộp, hoặc có thể cao hơn nếu là hàng Mỹ, Châu Âu...
PGS.TS Trần Đáng cho biết nhiều quảng cáo thực phẩm chức năng gây khó chịu cho người tiêu dùng. Có tới, 80% quảng cáo thực phẩm chức năng vi phạm đạo đức kinh doanh, gây bức xúc.
Theo ông có 4 hiện tượng vi phạm đạo đức liên quan đến quảng cáo thực phẩm chức năng: Quảng cáo sai sự thật, lừa gạt, giả mạo; Quảng cáo phóng đại, thổi phồng sản phẩm; Quảng cáo mơ hồ gây hiểu nhầm; Quảng cáo nhắm vào các đối tượng nhạy cảm (người bệnh ung thư, hiểm nghèo).
Hiện tượng sai phạm trong quảng cáo thực phẩm chức năng không chỉ gây ra hậu quả "tiền mất, tật mang" cho người tiêu dùng mà còn làm giảm giảm uy tín của ngành thực phẩm chức năng, làm lẫn lộn giữa các doanh nghiệp làm ăn chân chính với doanh nghiệp làm ăn gian dối, đánh đồng sản phẩm thật và sản phẩm giả.
"Không khó để bắt gặp trên các nền tảng xã hội hình ảnh các bác sĩ, nghệ sĩ nổi tiếng, bệnh viện tuyến trung ương bị đối tượng lợi dụng cắt ghép để làm đại diện hình ảnh, quảng cáo cho sản phẩm của mình, lừa người tiêu dùng. Đã xuất hiện một số dạng ma túy dưới "vỏ bọc" là thực phẩm chức năng"- PGS.TS Trần Đáng cảnh báo.
Liên tục trong thời gian qua, trang web của Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), liên tục nêu tên các nhãn hàng, doanh nghiệp vi phạm trong hoạt động quảng cáo thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Thậm chí, có doanh nghiệp giả mạo đài truyền hình, lồng ghép video tinh vi quảng cáo sai về thực phẩm chức năng. Có tình trạng giả mạo bác sĩ, lương y các bệnh viện lớn để tư vấn thực phẩm chức năng... như thuốc chữa bệnh.
Một số doanh nghiệp kinh doanh thực phẩm chức năng, sản phẩm làm đẹp, giảm cân, mời diễn viên, ca sĩ, nghệ sĩ, người nổi tiếng quảng cáo "thổi phồng" công dụng thực phẩm chức năng.
Chú ý cụm từ "thực phẩm này không phải là thuốc, không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh"
Mới đây, tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn của kỳ họp Quốc hội thứ 8 vừa diễn ra, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết Nghị định 15/2018 quy định thực phẩm chức năng gồm 4 nhóm: Thực phẩm bổ sung; thực phẩm bảo vệ sức khoẻ; thực phẩm dinh dưỡng y học; thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt.
Tuy nhiên, có tình trạng quảng cáo thực phẩm chức năng như thần dược, thổi phồng công dụng, làm cho người tiêu dùng hiểu nhầm về bản chất sản phẩm, ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng.
Bộ trưởng Đào Hồng Lan lưu ý khi sử dụng thực phẩm chức năng cần đọc kỹ nhãn sản phẩm, trên nhãn thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe luôn ghi dòng chữ: "Thực phẩm này không phải là thuốc, không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh"; người tiêu dùng cần xem rõ về thành phần, tác dụng, liều dùng của sản phẩm để sử dụng cho phù hợp và bảo đảm sức khỏe.
"Trên nhãn sản phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe luôn ghi đối tượng khuyến cáo sử dụng và không sử dụng"- Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh, đồng thời lưu ý người tiêu dùng chọn mua các sản phẩm thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe có ghi tên, địa chỉ của thương nhân chịu trách nhiệm và nhà sản xuất sản phẩm rõ ràng.
Cục An toàn thực phẩm thường xuyên đăng tải các thông tin cảnh báo và thông tin xử lý vi phạm hành chính liên quan đến sản xuất, kinh doanh thực phẩm chức năng để người tiêu dùng biết và không mua.
Bộ Y tế khuyến cáo người dân khi xem các quảng cáo trên mạng xã hội cần lưu ý phân biệt các dấu hiệu vi phạm trong quảng cáo, ví dụ: Uống thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe sau đó sẽ khỏi bệnh, có hình ảnh bác sĩ, nhân viên y tế giới thiệu về sản phẩm, không có dòng chữ "Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh" đều là các quảng cáo vi phạm.
Bên cạnh đó, Bộ Y tế (Cục An toàn thực phẩm) thường xuyên đăng tải các thông tin cảnh báo và thông tin xử lý vi phạm hành chính liên quan đến sản xuất, kinh doanh thực phẩm chức năng , thực phẩm bảo vệ sức khoẻ để người tiêu dùng biết và không mua.
