1. Tác dụng của rễ đinh lăng
Theo Đông y, rễ đinh lăng có vị ngọt, đắng, tính mát; sau khi chế biến có thể có tính ấm, có tác dụng trừ phong thấp, chỉ thống, tiêu thũng, tán ứ, hộ can, lợi đởm, giải độc, bổ ích khí huyết, lợi sữa.
Rễ đinh lăng thường được sử dụng trong các chứng phong thấp tý thống, đau nhức xương khớp, chấn thương, đau nhức sau sinh, huyết ứ thũng thống, viêm gan, vàng da, ung nhọt, côn trùng cắn, người hư nhược cần bồi bổ khí huyết…
Theo các nghiên cứu hiện đại, trong rễ đinh lăng có chứa nhiều vitamin giống các loại sâm, các vitamin B1, B2, B6, vitamin C, các alcoloid, glucosid, flavonoid, tanin cùng nhiều amino acid thiết yếu như lyzin, cystein, methinonin…
Các nghiên cứu cũng chứng minh rằng nước sắc rễ cây đinh lăng có tác dụng làm tăng sức dẻo dai, tăng khả năng chịu đựng của cơ thể, chống stress, kích thích hoạt động của não bộ, tăng cường khả năng ghi nhớ, giải tỏa lo âu, chống oxy hóa, bảo vệ gan, kích thích miễn dịch...
Rễ đinh lăng chứa chất chống oxy hóa, bảo vệ gan, kích thích miễn dịch...
2. Tác dụng của lá đinh lăng
Nếu như trước đây lá đinh lăng chỉ thường được dùng làm rau ăn kèm trong các món ăn nhờ hương vị ngọt, bùi cùng mùi thơm đặc trưng thì ngày nay, đặc biệt nhờ những chứng minh của các nghiên cứu khoa học hiện đại, lá đinh lăng càng ngày càng trở lên phổ biến hơn với những công dụng tuyệt vời.
Theo nhiều tài liệu đông y, lá đinh lăng có vị đắng, có tác dụng tiêu sưng, chỉ thống, lợi thấp, giải độc, trước đây thường được dùng dưới dạng lá tươi, giã nát, đắp lên chỗ sưng, vết bầm, vết thương… Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, lá cây đinh lăng có chứa nhiều saponin, flavonoid, polyphenol, alkaloid, glycoside, tannin, sterol, các vitamin nhóm B, vitamin C cùng một số amino acid.
Nhờ những thành phần này, lá đinh lăng có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe như bồi bổ cơ thể, hỗ trợ điều trị Parkinson và Alzheimer, giảm đau nhức xương khớp, điều hòa kinh nguyệt, chữa tắc tia sữa, giảm hen phế quản, hỗ trợ tiêu hóa, ổn định đường huyết…
3. Cách dùng đinh lăng đơn giản, tốt cho sức khỏe
3.1 Rễ đinh lăng sắc nước
Cách làm: Rễ đinh lăng thái lát 10 - 20g khô, có thể sao vào hạ thổ để mùi vị đậm đà hơn và thêm tác dụng, sắc lấy nước uống 1 lần/ngày hoặc chia 2 lần, uống trong vài ngày đến vài tuần.
Tác dụng: Rễ đinh lăng là thành phần được dùng làm dược liệu chính theo dược điển, trong rễ cũng nhiều hoạt chất như saponin, flavonoid nên nước sữa rễ đinh lăng có tác dụng giúp bổ khí, kiện tỳ, tăng sữa, giảm mệt mỏi, hỗ trợ tiêu hóa.
3.2 Rễ đinh lăng ngâm rượu
Cách làm: Rễ hoặc thân thái miếng phơi khô, sao vàng hạ thổ rồi ngâm với rượu trắng.
Tác dụng: Tương tự rễ đinh lăng sắc nước, rượu rễ đinh lăng cũng có tác dụng giúp bổ khí, kiện tỳ, tăng sữa, giảm mệt mỏi, hỗ trợ tiêu hóa. Ngoài ra rượu đinh lăng còn thể dùng xoa bóp tại chỗ giúp giảm đau, kháng viêm trong các trường hợp đau nhức xương khớp.
3.3 Trà lá đinh lăng
Cách làm: Dùng 5 - 15g lá khô hoặc vài lá tươi, hãm với nước sôi 5 - 10 phút như trà; uống thay nước giải khát trong ngày.
Tác dụng: Với tác dụng chống oxy hóa, kháng viêm hiệu quả, trà lá đinh lăng có thể hỗ trợ giải cảm, giảm sốt, lợi tiểu, hỗ trợ tiêu hóa.
3.4 Cao đinh lăng
Cách làm: Sắc nước lá hoặc rễ nhiều lần, cô đặc đến dạng cao; bảo quản tủ lạnh để dùng dần.
Tác dụng: Đây là cách chế biến tiện lợi để dùng lâu dài, dùng cho các mục đích bổ, chống viêm mạn tính, hỗ trợ điều trị phong thấp.
3.5 Xông lá đinh lăng
Cách làm: Cho một lượng lá tươi vào nồi nước sôi, xông mặt và cơ thể, có thể kết hợp cùng một số thảo dược khác như lá lốt, tía tô, gừng, sả…
Tác dụng: Nhờ có tinh dầu bay hơi và tác dụng làm ấm, xông lá đinh lăng có thể giúp hỗ trợ giải cảm cúm, nhức đầu do phong hàn, làm thông mũi, giúp thư giãn tinh thần.
Xông lá đinh lăng hỗ trợ giải cảm cúm, nhức đầu...
3.6 Đắp lá đinh lăng
Cách làm: Rửa lá tươi sạch, giã nát, thêm chút muối hoặc nước ấm nếu muốn, đắp trực tiếp lên chỗ sưng, bầm tím, có mụn, hoặc gạc cố định 15 - 60 phút; lặp lại 1 - 2 lần/ngày.
Tác dụng: Lá đinh lăng có hoạt tính kháng khuẩn, chống viêm, có tác dụng thúc đẩy liền vết thương, tiêu sưng, giảm đau và kháng khuẩn cục bộ.
Ngoài ra lá đinh lăng còn có thể kết hợp cùng lá diếp cá đắp lên vùng vú, kết hợp với chườm ấm giúp giảm sưng tắc, giảm đau, hỗ trợ thông tia sữa trong các trường hợp tắc tia sữa, căng tức vú sau sinh.
Rễ và lá cây đinh lăng có rất nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe, nhưng khi dùng cần lưu ý:
- Không dùng quá liều vì dễ gây mất ngủ, hồi hộp, đầy bụng, buồn nôn.
- Người âm hư, nóng trong nên thận trọng trước khi dùng.
- Phụ nữ mang thai không nên dùng.
- Trẻ nhỏ chỉ nên dùng ngoài hoặc dùng với liều rất thấp...
