Tôi thường xuyên nhận được tin nhắn tương tự như vậy, hầu hết mọi người đều bày tỏ nỗi lo lắng và sẽ đi hỏi khắp nơi để tìm được phương thuốc trị bệnh trôi nổi đâu đó.
COVID-19 là bệnh do virus, cũng giống như một số virus cúm khác nó sẽ tự hết. Các biện pháp điều trị hiện giờ chỉ có 1 mục đích duy nhất là ngăn ngừa biến chứng nặng xảy ra bằng cách điều trị tốt bệnh nền và giảm bớt triệu chứng.
Vậy nên, nếu không có triệu chứng gì, hoặc có triệu chứng nhẹ, thì chưa cần uống thuốc, trừ hạ sốt (nếu sốt) và tẩm bổ…
Một số người có triệu chứng rầm rộ trong 3-5 ngày đầu sau đó sẽ giảm dần. Nhóm này hầu hết sẽ khỏi.
Một số triệu chứng kéo dài hơn từ 7-10 ngày, nhóm này có 1 số chuyển sang viêm phổi. Hay gặp nhất ở nhóm có bệnh nền.
Tuy nhiên, thuốc phải uống đúng, nếu dùng bừa bãi sẽ lợi bất cập hại, hiệu quả không thấy đâu đã hứng đầy tác dụng phụ. Điển hình là việc lạm dụng corticoid đã gây ra hệ lụy rất lớn, đôi khi làm tăng tỉ lệ tử vong ở bệnh nhân COVID nếu không dùng đúng.
Tôi có người quen thông báo mắc COVID và hiện tại đang ở nhà. Vài ngày trước được các anh chị hàng xóm nhiệt tình xin giúp đơn rồi mua thuốc hộ nhét qua khe cửa, đơn thuốc có tận 8 món thuốc, thuốc bổ có thuống bệnh cũng có. Sau dùng thuốc 2 ngày người mệt quá, không đi lại được. Người nhà vội gọi điện cầu cứu.
Đây là bệnh nhân có tiền sử tiểu đường, chỉ đau họng nhẹ và mất ngửi. Khi xem đơn thuốc, tôi giật mình thấy có Medrol (corticoid) 16mg uống 2 viên/ngày. Sau khi uống, đường huyết tăng vọt lên không kiểm soát được. Suýt nữa rơi vào biến chứng tăng thẩm thấu hoặc toan ceton máu, may mà phát hiện và ngừng kịp. Sau khi bỏ tất cả đơn thuốc "trị covid" ấy đi thì người bệnh đã ổn định lại. Hú vía, suýt chết vì thuốc.
Đây là 1 trong nhiều trường hợp lạm dụng và dùng bừa bãi corticoid trong điều trị COVID. Thuốc này không phải thần dược, nó có tác dụng kìm hãm bớt phản ứng viêm trong trường hợp diễn biến tổn thương phổi nặng. Chỉ nên dùng trong trường hợp bệnh nhân có can thiệp hô hấp.
COVID nặng chủ yếu gặp trong nhóm có bệnh lý nền, tiểu đường nằm trong nhóm này. Dùng corticoid sẽ khiến đường huyết khó kiểm soát, cơ thể như cái hũ đường tạo điều kiện cho tình trạng nhiễm thêm vi khuẩn khác vào. Càng làm nặng tình trạng bệnh. Vì thế từ xưa đến nay chúng tôi mới luôn có một câu cửa miệng là dùng thuốc theo hướng dẫn của thầy thuốc là vậy.
Tuần san New England ( NEJM ) của Hiệp hội Y khoa Massachusetts có 1 tổng hợp nguy cơ tử vong trong 28 ngày điều trị của hơn 6000 bệnh nhân COVID cho thấy Coriticoid cải thiện tử vong trong nhóm bệnh phải can thiệp hô hấp (nghĩa là nhóm phải thở oxy trở lên). Đổi lại, nó sẽ làm gia tăng nguy cơ tử vong ở nhóm bệnh COVID nhẹ.
Bạn bị nhiễm COVID mà không có triệu chứng, hoặc triệu chứng nhẹ không khó thở, không phải thở oxy thì không cần uống thuốc đặc hiệu nào cả. Đặc biệt ai đã tiêm vaccine rồi, thì nguy cơ tặng nặng lại càng thấp. Quan trọng nhất là 5K để đừng lây sang cho người khác.