Điều trị nấm miệng ở trẻ em

1. Nguyên nhân và biểu hiện nấm miệng ở trẻ

Nấm miệng ở trẻ em thường do candida gây ra. Biểu hiện ban đầu lưỡi xuất hiện những đốm trắng nhỏ li ti, sau đó lan rộng ra thành mảng trắng trong miệng, trên lưỡi, nền niêm mạc viêm đỏ, lau không bong hết, khiến trẻ đau, ngứa rất khó chịu, bỏ ăn.

Nấm candida phát triển và gây nấm miệng ở trẻ là do có các yếu tố nguy cơ:

• Trẻ sơ sinh bú mẹ, tiếp xúc với vú mẹ bị nhiễm nấm.
• Phụ huynh lạm dụng kháng sinh cho trẻ.
• Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có sức đề kháng kém.
• Trẻ bị nhiễm nấm ở các vùng da khác và lây đến miệng, gây nấm miệng...

Khi trẻ bị nấm miệng nếu không được điều trị, nấm lan ra khắp mặt lưỡi. Trẻ sơ sinh sẽ quấy khóc thường xuyên, bỏ bú; trẻ lớn hơn bỏ ăn do vị giác bị kém. Nếu nấm theo đường hô hấp đi vào phổi có thể gây viêm phổi, theo đường tiêu hóa có thể gây rối loạn tiêu hóa…

2. Điều trị nấm miệng cho trẻ bằng thuốc gì?

Thuốc kháng nấm bôi miệng dùng cho trẻ em được chỉ định trong giai đoạn đầu điều trị. Nếu thuốc bôi không hiệu quả, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc kháng nấm toàn thân đường uống để diệt nấm và ngăn ngừa bệnh tái phát.

2.1 Các thuốc kháng nấm

- Miconazole 2%: Là một trong những thuốc kháng nấm phổ rộng, có thể dùng được cho trẻ từ 4 tháng tuổi đến 2 tuổi. Thuốc được bào chế dưới dạng gel, dùng để bôi tại chỗ bị nấm. Không dùng miconazole cho trẻ bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào của thuốc, trẻ mắc bệnh gan.

- Nystatin: Là thuốc kháng nấm có thể dùng được ở cả trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Thuốc được bào chế dưới dạng dung dịch, dùng để rơ lưỡi cho trẻ. Rơ lưỡi 4 lần/ngày, thời gian điều trị ít nhất là 7 ngày.

Quy trình thực hiện các bước bôi thuốc nấm miệng cho trẻ:

• Cho trẻ uống nước hoặc vệ sinh sạch trước khi rơ thuốc.
• Người lớn vệ sinh, rửa tay thật sạch, sau đó dùng khăn sạch lau khô tay.
• Dùng miếng gạc chuyên dụng bọc vừa đầu ngón tay.
• Chuẩn bị một cốc nước ấm sạch để nhúng ngón tay có quấn gạc vào, giúp làm mềm miếng gạc.
• Cho thuốc lên gạc theo liều dùng được bác sĩ chỉ định.
• Dùng tay đã quấn gạc và tẩm thuốc chà vào hai má trong, sau đó đến vòm miệng rồi rà lưỡi từ ngoài đến trong.

Lưu ý, khi thực hiện không để trẻ khó chịu, dẫn đến nôn trớ. Trong vòng 20 phút sau khi bôi thuốc, không cho trẻ bú hoặc ăn uống. Nên bôi thuốc cho trẻ trước bữa ăn để tránh tình trạng trẻ bị nôn trớ.

Ngoài ra, cần vệ sinh đồ chơi hoặc những thứ bé ngậm. Vệ sinh vú mẹ bằng nước ấm sạch trước và sau khi cho bé bú.

Ngoài 2 loại thuốc bôi nấm miệng trẻ em nêu trên, trường hợp dùng thuốc bôi không hiệu quả, trẻ cần được dùng thuốc kháng nấm toàn thân mạnh hơn bằng đường uống theo chỉ định của bác sĩ, gồm các thuốc amphotericin B, fluconazole, itraconazole...

2.2 Một số thuốc bổ sung

- Giảm khó chịu tại chỗ: Vệ sinh miệng lưỡi bằng dung dịch kiềm. Nếu trẻ có ngứa, có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để cho trẻ uống kháng histamin. Uống paracetamol nếu bé đau.

- Bổ sung vitamin nhóm B.

- Bổ sung kẽm giúp tái tạo, phục hồi vị giác ở bé, nhanh lành tổn thương lưỡi.

- Trẻ lớn, không cho ăn nóng, cay.

- Tẩy giun định kỳ...

3. Một số lưu ý khi dùng thuốc trị nấm miệng ở trẻ

Thuốc kháng nấm chỉ nên dùng theo chỉ định của bác sĩ. Khi các triệu chứng đã hết vẫn cần tiếp tục dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ để nấm được tiêu diệt hoàn toàn, tránh tái phát.

Cần vệ sinh miệng cho trẻ đều đặn. Sau khi trẻ ăn nên dùng miếng gạc sạch, tẩm nước muối sinh lý để làm sạch lưỡi cho trẻ. Trẻ lớn hơn nên hướng dẫn trẻ súc miệng bằng nước sạch sau khi ăn hoặc dùng kem đánh răng.

Cần lưu ý khi sử dụng một số loại thuốc bôi nấm miệng trẻ em dạng gel ở trẻ sơ sinh để không làm tắc nghẽn cổ họng của trẻ. Đối với thuốc dạng này, nên chia tổng liều dùng trong ngày thành nhiều liều nhỏ và khi bôi thuốc cho trẻ cần theo dõi trẻ kỹ lưỡng.

Không được dùng tay cậy những đốm trắng trong miệng hoặc lưỡi trẻ, vì có thể khiến trẻ bị chảy máu, trầy xước và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, lan rộng vết loét.

Không dùng các bài thuốc dân gian: Vắt nước chanh hoặc mật ong, rau ngót… chà lưỡi trẻ vì có thể làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.

Không tự ý cho trẻ dùng thuốc kháng sinh khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Mời độc giả xem thêm video: