Ôn lại những ngày hào hùng và đau thương của TNXP C283

Những ngày cuối tháng 12, trong chương trình Khánh thành Khu tưởng niệm Thanh niên xung phong (TNXP) C283, hàng trăm cựu TNXP từng tham gia chiến đấu tại "vùng đất lửa" Thanh Trạch, Bố Trạch, Quảng Bình lại có dịp gặp gỡ. Họ cùng nhau ôn lại những ngày tháng hào hùng và tưởng nhớ hàng trăm đồng đội, nhân dân đã ngã xuống cách đây 48 năm sau trận ném bom của quân giặc đánh phá cảng Gianh, trạm xá dã chiến tại xóm Dừa (thôn Quyết Thắng).

Phóng viên Báo Sức khỏe & Đời sống có dịp được gặp và trò chuyện cùng những người từng xông pha giữa khói lửa, không tiếc tuổi xuân cống hiến xương máu của bản thân cho sự nghiệp giải phóng và bảo vệ dân tộc ở mảnh đất anh hùng này.

Những ngày hoa lửa hào hùng

Theo hồi ức của ông Lưu Đức Uýnh (SN 1939) trú tại thôn Quyết Thắng, xã Thanh Trạch, nguyên Bí thư Đảng Bộ xã Thanh Trạch, người cùng nhân dân nơi đây kinh qua những ngày tháng đạn bom cày xới thì trong cuộc kháng chiến giành độc lập dân tộc, quê hương ông là điểm nóng, là nơi đọ sức quyết liệt giữa quân ta và quân địch. Khu vực này có những trọng điểm giao thông mà máy bay, tàu chiến địch thường xuyên ném bom, bắn phá rất ác liệt như Cống Bốn, Cống Mười, cầu Khe Nước, Cảng Gianh.

Thời gian đó, ông Uýnh giữ vai trò là Chính trị viên đội dân quân tự vệ thôn Quyết Thắng và cùng đông đảo TNXP, nhân dân tham gia làm nhiệm vụ. Ông vẫn nhớ như in hình ảnh những TNXP đang ngập tràn sức trẻ hăng hái thực hiện nhiệm vụ mà không màng hiểm nguy luôn rình rập. Ông Uýnh nghĩ những con người ấy cũng như ông, trong thâm tâm luôn mang niềm tin và khát vọng hòa bình, độc lập dân tộc mà cống hiến.

"Tôi cùng đồng đội làm nhiệm vụ tuần tra bờ biển, chốt tại các cao điểm địch đánh phá. Cùng với lực lượng Thanh niên xung phong mỗi lực lượng một nhiệm vụ nhưng luôn quan tâm, động viên và hỗ trợ lẫn nhau. Nhớ lại ngày đó tôi lại tự hào nhưng cũng rất buồn", ông Uýnh chia sẻ.

Họ đã sống, chiến đấu, lao động và cống hiến hết mình để bảo vệ quê hương, đất nước. Với quyết tâm sắt đá "Tim có thể ngừng đập, nhưng đường không thể tắc, sống bám cầu bám đường, chết kiên cường dũng cảm". Lực lượng TNXP cùng bộ đội và người dân địa phương đã kiên cường bám trụ giữa mưa bom, bão đạn của kẻ thù. Vừa anh dũng chiến đấu, vừa mở đường, thông tuyến cho hàng chục ngàn chuyến xe qua, giữ vững thông suốt huyết mạch giao thông, nối liền hậu phương với tiền tuyến…

Nhưng rồi ngày 13/1/1973, một sự kiện bi tráng đã xảy ra trên mảnh đất lịch sử Quyết Thắng. Khi hàng trăm TNXP thuộc các đơn vị TNXP Cù Chính Lan Nghệ An, TNXP Hà Tĩnh, TNXP Hải Hưng 283, công nhân Cảng Gianh 309, binh trạm 16 bộ đội xăng dầu, bộ đội thông tin và nhân dân Hợp tác xã Quyết Thắng đang làm nhiệm vụ vận chuyển hàng hoá từ các tàu thuyền vào kho để phục vụ cho chiến trường miền Nam ruột thịt, thì các tốp máy bay phản lực của địch từ Hạm đội 7 đã tiến hành ném bom bắn phá cảng Gianh, trạm xá dã chiến tại xóm Dừa (thôn Quyết Thắng). Bom đạn của kẻ thù đã khiến 156 người ra đi mãi mãi.

"Khi đó địch đánh từ cảng Gianh đánh vào, đang làm nhiệm vụ không kịp trốn vào hầm nên lượng lớn người bị bom đạn địch làm chết, bị thương. Khung cảnh lúc đó hết sức tang thương. Nhìn những đồng đội, và người dân ngã xuống mà chúng tôi lại thêm căm thù giặc và quyết tâm hơn để cùng toàn quân, toàn dân đánh đuổi đế quốc", ông Lưu Đức Uýnh cho biết.

Mãi nghi nhớ và tôn vinh đóng góp, hy sinh của tiền nhân

Máu, mồ hôi và nước mắt của bao người lính, thanh niên xung phong, cùng các lực lượng dân quân tự vệ, dân công hỏa tuyến và Nhân dân ta đã nhuộm từng tấc đất, tấc đường nơi đây. Để rồi trên chính trên mảnh đất bom đạn từng cày xới ấy, Khu tưởng niệm Thanh niên xung phong C283 sẽ là biểu tượng để khắc ghi và thể hiện sự tri ân của các thế hệ và nhân dân đối với những cống hiến, hy sinh của cha ông.

Được gặp lại những người cùng sống và chiến đấu trong những ngày khói lửa, được thắp nén nhang tưởng nhớ những đồng đội và người dân đã ngã xuống tại khu lưu niệm khang trang bà Mai Thị Ninh (SN 1952) lại rưng rưng xúc động.

"Tôi thấy vui vì có dịp gặp lại những người cùng sát cánh làm nhiệm vụ những ngày bom đạn Mỹ cày xới. Những ngày đó với sức trẻ chúng tôi chẳng biết sợ là gì. Chỉ muốn cống hiến hết mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Và vui mừng hơn nữa khi những thế hệ sau này không quên nhưng đóng góp của chúng tôi và những người đã nằm xuống rồi xây dựng khu lưu niệm khang trang như vây", bà Ninh bùi ngùi chia sẻ.

Anh Ngô Văn Cương, Bí thư Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình  cho biết: "Công trình Khu tưởng niệm Đại đội TNXP C283 thể hiện sự tri ân của thế hệ trẻ và nhân dân đối với những cống hiến của các anh hùng liệt sĩ. Nơi đây sẽ trở thành điểm dừng chân ý nghĩa trong hành trình đến với di tích lịch sử trên vùng đất lửa Quảng Bình, là địa chỉ đỏ để giáo dục lòng yêu nước, truyền thống cách mạng và lý tưởng sống cho cán bộ, đoàn viên thanh niên".