TS.BS Đỗ Trung Dũng - Trưởng khoa Ký sinh trùng, Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương cho biết, nữ bệnh nhân 40 tuổi (ở Thanh Hóa) xuất hiện các khối phồng đỏ rải rác khắp cơ thể như ngực, cánh tay, đùi trái... khi ấn vào thấy mềm mềm.
Sau một thời gian khối phồng này càng tấy đỏ, vỡ, chảy mủ, quan sát thấy sợi trắng nên bệnh nhân mới hoảng sợ đến bệnh viện thăm khám.
Tại Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương, từ các khối sưng nề này, bác sĩ đã "túm" được đầu giun, rồi dùng can thiệp y tế (rạch da ổ áp xe) khéo léo lôi ra con giun rồng trắng muốt, dài khoảng 1m.
Tổng cộng các bác sĩ đã lôi được 6 con giun rồng ra khỏi cơ thể người bệnh. Theo TS. Dũng, đây là một trường hợp cá biệt vì bệnh nhân có đến 6 con giun rồng, trong khi thông thường bệnh nhân khác chỉ phát hiện một con.
Giun rồng đang "đục lỗ" chui khỏi cơ thể người bệnh. Ảnh: BSCC
Nhiễm giun rồng - Vấn đề y tế cần quan tâm
TS.BS Đỗ Trung Dũng, tình trạng nhiễm giun rồng là vấn đề mà Tổ chức Y tế thế giới (WHO) rất quan tâm. Đây là căn bệnh do loài giun tròn (có tên khoa học là Dracunculus medinensis) ký sinh ở trong người.
"Trên thế giới đang tiến tới thanh toán bệnh nhiễm giun rồng. Mỗi năm trên thế giới chỉ ghi nhận 20-30 ca, gặp chủ yếu ở 6 nước châu Phi, ở những vùng có điều kiện vệ sinh kém, nghèo nàn, người dân có thói quen uống nước ở sông suối.
Trong khi đó tại Việt Nam từ năm 2019 đến nay đã phát hiện 15 bệnh nhân nhiễm giun rồng. Khi chúng tôi nghiên cứu kỹ thì loại giun rồng ở Việt Nam chỉ tương tự như loài giun rồng mà các bệnh nhân ở châu Phi nhiễm phải chứ không giống hoàn toàn. Tổ chức Y tế thế giới cũng xác định đây là loài mới, chưa có trong ngân hàng ký sinh trùng", TS. Dũng nói.
Vì sao bị nhiễm giun rồng?
Lý giải nguyên nhân nhiễm giun rồng, TS. Dũng cho rằng, người dân có nguy cơ nhiễm giun rồng khi ăn phải ấu trùng giun rồng trú ở những loài giáp xác, ăn sống các loài cá, ếch nhái sống ở dưới nước. Khi ăn phải thực phẩm có chứa ấu trùng chưa được nấu chín, ấu trùng giun rồng xâm nhập cơ thể.
Khi mới nhiễm ấu trùng giun rồng người bệnh thường không có triệu chứng gì. Khoảng 1 năm sau khi mắc bệnh, khi giun bắt đầu di chuyển và phát triển trong các mô dưới da, người bệnh có thể có các dấu hiệu:
- Sốt nhẹ,
- Chóng mặt, nôn, buồn nôn,
- Tiêu chảy,
- Mẩn đỏ, tê cứng và ngứa tại chỗ giun khu trú.
Theo chuyên gia ký sinh trùng, giun rồng thường có xu hướng tự "đục lỗ" chui ra khỏi cơ thể. Nguy hiểm hơn, giun có thể chui vào các vị trí khác như các ổ khớp, cột sống rồi bị chết, vôi hóa gây ra tình trạng cứng khớp, liệt vì giun chui vào cột sống.
"Một con giun rồng có thể dài từ 0,7-1,2m. Cách điều trị duy nhất hiện nay làm sao rút được con giun mà không bị đứt, để đợi giun tự đục lỗ chui ra sẽ rất lâu. Từ vết sưng tấy vỡ tiết ra dịch vàng, tại ổ tổn thương giun sẽ chui lên trên bề mặt da, thoát ra ngoài qua các vết thương. Nếu không có tác động thì con giun thường tự chui ra ngoài hoàn toàn sau vài ngày đến vài tuần, thậm chí vài tháng. Vì thế, khi phát hiện đầu giun, các bác sĩ thường can thiệp để lấy ra", TS. Dũng cho biết.
Cách phòng tránh nhiễm giun rồng
Giới chuyên môn khuyến cáo, người dân, đặc biệt là người dân ở vùng nông thôn, vùng núi cần thực hiện tốt công tác vệ sinh an toàn thực phẩm: ăn chín, uống sôi; sử dụng các dụng cụ trong chế biến thực phẩm chín và sống riêng biệt (thớt, dao, máy xay, bát, đĩa…), đặc biệt vệ sinh tay sau chế biến thực phẩm sống.
Nấu chín kỹ khi sử dụng các thực phẩm thủy sinh (ếch, cá, tôm…), chôn hoặc đốt, hoặc rắc vôi bột phần ruột, đầu… sau khi chế biến hạn chế phát tán nguồn lây.
Không cho chó, mèo ăn sống các thực phẩm thủy sinh (ếch, cá, tôm…).
Những người bệnh đang trong giai đoạn tiến triển của bệnh Guinea không tắm, rửa tại ao hồ, hoặc các nguồn nước sinh hoạt khác để tránh phát tán ấu trùng ra môi trường; làm sạch vết thương, băng bó thường xuyên vùng da bị bệnh cho đến khi lấy hết hoàn toàn giun ra khỏi cơ thể...
