Sáng 28/3, tại trụ sở UBND xã Đông Hưng (huyện Tiên Lãng, Hải Phòng), ông Phạm Đức Tuyên (Phó chánh án TAND Hải Phòng) chủ trì cuộc xin lỗi ông Nguyễn Hồng Cầu (50 tuổi). Chứng kiến việc này có đại diện VKS, chính quyền địa phương.
Theo hồ sơ, ngày 15/6/1994, ông Cầu được UBND huyện Tiên Lãng giao quyền sử dụng hơn 3.000 m2 đất để sản xuất nông nghiệp với thời hạn 20 năm. Năm 1996, ông Cầu không đóng gần 100 kg thóc vụ mùa (gồm thóc thủy lợi phí, thóc quỹ dịch vụ nông nghiệp và thóc thổ cư dư thừa) với lý do UBND xã Đông Hưng không giải quyết vụ cá ăn lúa của gia đình ông (tương đương 240kg thóc) từ năm 1994.
Ngày 15/1/1997, xã ra quyết định thu hồi 3 sào đất của gia đình ông Cầu giao cho anh Phạm Minh Tuân, người cùng xã. Ông Cầu yêu cầu anh Tuân trả tiền công đã cày bừa ruộng không được nên nói không trả tiền thì ông sẽ gặt lúa.
Chiều 25/5/1997, ông Cầu gặt lúa, xát được hơn 260 kg thóc và bị bắt sau đó. Tháng 6/1997, TAND huyện Tiên Lãng phạt ông Cầu 3 tháng tù về tội Trộm cắp tài sản của công dân, buộc bồi thường cho anh Tuân gần 150 kg thóc.
Tại phiên phúc thẩm mở một tháng sau đó, TAND Hải Phòng chấp nhận đơn kháng cáo, giảm hình phạt tù xuống còn 2 tháng 10 ngày. Thời gian này bằng từ lúc ông Cầu bị bắt tới khi mở phiên phúc thẩm nên ông Cầu được trả tự do.
Tại Quyết định giám đốc thẩm ngày 8/10/1998, TAND Tối cao hủy cả hai bản án, tuyên bố ông Cầu vô tội. Ông Cầu sau đó yêu cầu TAND Hải Phòng bồi thường gần 650 triệu đồng thiệt hại về tinh thần, vật chất, sức khoẻ.
Tại bản án dân sự sơ thẩm ngày 8/7/2008, TAND huyện Tiên Lãng tuyên buộc TAND Hải Phòng bồi thường cho ông Cầu hơn 17 triệu đồng; xin lỗi, cải chính công khai trên báo. Ông Cầu kháng cáo và bị cấp phúc thẩm là TAND Hải Phòng bác đơn vào ngày 26/8/2008.
17 năm sau, khi ông Cầu được Tòa tối cao tuyên vô tội, tại cuộc xin lỗi mở ngày hôm nay, Phó chánh án TAND Hải Phòng Phạm Đức Tuyên cho hay: “Tôi đại diện cho TAND Hải Phòng xin được nhận lỗi và trân trọng gửi tới ông lời xin lỗi sâu sắc. Tòa án Hải Phòng nghiêm túc nhận thiếu xót trước Đảng và Nhân dân…”.
Ông Cầu nói: “Tôi chẳng khác nào đưa trẻ mới được đẻ ra, hôm nay nhờ Đảng, Nhà nước tôi mới dám ngẩng mặt lên nhìn, nhiều năm qua ra đường chỉ cúi mặt xuống đất mà đi".
Ông Cầu cũng đề nghị TAND Hải Phòng tính toán bồi thường oan sai và đề nghị cơ quan chức năng làm rõ việc nhà bị kẻ xấu đốt rụi và tài sản bị vơ vét trong khi ông vừa bị công an bắt.
Giang Chinh