Hiện tượng cương là quá trình giãn nở các động mạch nhỏ trong thể hang và thể xốp để tống máu vào các xoang hang của dương vật. Khi máu dồn về xoang hang nhiều làm tăng áp lực lên các tĩnh mạch hang, làm cho máu ứ lại và không thoát ra, gây nên hiện tượng cương. Sau đạt được khoái cực các cơ trơn và động mạch của xoang hang bị co lại. Sự co lại này giúp tống dần máu ra khỏi xoang hang và dẫn tới hiện tượng xìu.
Quá trình cương là sự phối hợp nhịp nhàng của các cơ chế thần kinh, nội tiết, sinh hóa và tâm lý... Do đó, các thuốc chữa rối loạn cương dương đều tác động vào ít nhất một trong những cơ chế trên.
1. Một số thuốc dùng chữa rối loạn cương dương
1.1 Nhóm tác động lên cơ chế thần kinh tâm lý trị rối loạn cương dương
Nhóm này gồm các loại thảo dược và đông dược như: Nhân sâm, linh chi, đông trùng hạ thảo, dâm dương hoắc, cá ngựa bìm bìm... có tác dụng làm cương dương vật qua việc tăng hưng phấn thần kinh, tăng sản xuất hormon và giúp bổ sung các acid amin cho quá trình cương.
Tuy nhiên, người bệnh nên tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế khi dùng các loại thuốc này.
1.2 Nhóm thuốc ức chế PDE5
- Tác dụng của thuốc: Bằng cách ức chế hoạt động của enzyme phosphodiesterase 5 - PDE5 (PDE5 là một enzyme có trong thành của các mạch máu, ảnh hưởng đến sự lưu thông máu và cách các tế bào truyền tín hiệu trong cơ thể), tăng cường tác dụng của một chất hóa học mà cơ thể tạo ra giúp thư giãn các cơ ở dương vật, được gọi là oxit nitric, làm tăng lưu lượng máu, giúp bạn đạt được sự cương cứng khi hoạt động tình dục.
Bốn loại thuốc chính được dùng bằng đường uống để điều trị rối loạn cương dương trong nhóm này là: Avanafil (stendra), sildenafil (viagra), tadalafil (cialis) và vardenafil.
Mỗi loại thuốc uống điều trị rối loạn cương dương có thành phần hóa học hơi khác nhau. Sự khác biệt nhỏ này ảnh hưởng đến cách thức hoạt động của từng loại thuốc, chẳng hạn như tốc độ phát huy tác dụng, tác dụng của thuốc cũng như các tác dụng phụ có thể xảy ra... Bác sĩ sẽ căn cứ vào tình trạng cụ thể người bệnh kê đơn thuốc phù hợp.
Người bệnh chỉ dùng thuốc trị rối loạn cương dương theo chỉ định của bác sĩ.
- Tác dụng phụ của các thuốc này thường nhẹ, bao gồm đỏ bừng da, đau đầu, đau bụng, thay đổi thị giác (chẳng hạn như tầm nhìn có màu xanh, nhạy cảm với ánh sáng hoặc mờ mắt), nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi, đau lưng, cảm giác chóng mặt… Hiếm khi, các tác dụng phụ nghiêm trọng hơn có thể xảy ra, bao gồm: Mất thính giác hoặc mất thị lực, sự cương cứng không tự biến mất (kéo dài)…
- Tương tác thuốc: Các thuốc này có thể nguy hiểm nếu bạn dùng bất kỳ cùng với loại thuốc nào sau đây:
+ Thuốc nitrat trị đau thắt ngực như nitroglycerin, isosorbide mononitrate, isosorbide dinitrate…
+ Thuốc chẹn alpha được kê đơn cho bệnh phì đại tuyến tiền liệt hoặc chứng hói đầu ở nam giới, bao gồm dutasteride, finasteride…
+ Thuốc ngăn chặn một loại enzyme gọi là CYP3A4 như itraconazole ketoconazole, ritonavir…
Lưu ý, không nên dùng các thuốc này trên người có bệnh mạch vành và những người đang dùng các thuốc giãn mạch vành, vì nếu dùng sẽ làm gia tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và làm cho tổn thương trầm trọng hơn.
1.3. Testosterone
Testosterone là một loại hormon (nội tiết tố) đặc biệt quan trọng ở nam giới. Testosterone thấp khi tinh hoàn không sản xuất đủ lượng hormone giới tính này (còn được gọi là suy sinh dục nam).
Tuy nhiên, testosterone không phải là nguyên nhân duy nhất thúc đẩy ham muốn tình dục và hiệu suất tình dục, nhưng testosterone thấp có nhiều khả năng gặp các vấn đề về tình dục như thiếu ham muốn tình dục và khó cương cứng (rối loạn cương dương), đặc biệt ở người bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp, hút thuốc và cholesterol cao…
Liệu pháp testosterone thường cải thiện ham muốn tình dục và sự hài lòng với tình dục, nhưng những rủi ro và lợi ích lâu dài của việc thay thế testosterone vẫn chưa được biết rõ. Do đó, chỉ dùng loại hormon này trong trường hợp suy sinh dục (có hàm lượng testosterone thấp khẳng định thông qua xét nghiệm) theo chỉ định của bác sĩ. Người bệnh không tự ý dùng các sản phẩm này.
Testosterone có nhiều loại:
- Dán ngoài da (testoderm), dạng bôi xoa (androgel)… với ưu điểm hấp thu vào máu, không đi qua gan, do đó không bị chuyển hóa ở gan, nên bảo tồn được tác dụng của testosterone, nhưng tác dụng phụ là dễ bị kích ứng da.
- Dạng uống như provironum (mesterolon), andriol... Khi uống thuốc bị chuyển hóa qua gan nên giảm tác dụng đáng kể.
- Dạng tiêm: Có loại testosteron tác dụng nhanh (testosteron propionat, testosteron phenylpropionate...), và loại tác dụng kéo dài (nandrolone decanoate, nandrolone phenyl propionate)…
Nhược điểm của việc sử dụng testosteron vào điều trị rối loạn cương là làm giảm sự sản sinh tinh trùng, nên điều này phải cân nhắc đến việc điều trị cho những người còn muốn có em bé, nguy cơ phì đại tiền liệt tuyến…
Testosterone là nội tiết tố nam, không dùng cho người có mức testosterone bình thường.
2. Lưu ý khi sử dụng thuốc trị rối loạn cương dương
- Tư vấn bác sĩ: Rối loạn cương dương do nhiều nguyên nhân gây ra, nên nếu bạn cho rằng mình bị rối loạn cương dương, bước đầu tiên tốt nhất là nói chuyện với bác sĩ để tìm ra nguyên nhân cụ thể, bác sĩ sẽ tư vấn và kê đơn thuốc thích hợp (nếu cần thiết).
- Thay đổi lối sống: Đối với một số người, chỉ cần thực hiện một số điều chỉnh hàng ngày như ngừng sử dụng thuốc lá, cắt giảm rượu, giảm căng thẳng, ăn một chế độ ăn uống lành mạnh, luyện tập thể dục đều đặn, giảm cân nếu thừa cân hoặc béo phì và giảm mức cholesterol, huyết áp… đã có thể giải quyết vấn đề.
- Xem lại các thuốc đang sử dụng: Nếu một loại thuốc bạn đang dùng có thể gây ra rối loạn cương dương, bác sĩ có thể giảm liều hoặc chuyển sang một loại thuốc khác phù hợp hơn.
- Không tự ý mua các sản phẩm trị rối loạn cương dương trên mạng, không rõ nguồn gốc, xuất xứ: Trong những năm gần đây, nhiều sản phẩm không kê đơn dành cho các vấn đề tình dục nam giới đã bị các cơ quan có thẩm quyền thu giữ, vì chúng chứa các thành phần nguy hiểm hoặc không được công bố. Nghiên cứu trong phòng thí nghiệm của FDA (Cơ quan Quản lý Thuốc và Thực phẩm Hoa Kỳ) đã phát hiện ra những thành phần ẩn nguy hiểm trong các sản phẩm này. Do đó, người dùng nên cẩn thận với những sản phẩm:
- Hứa hẹn kết quả nhanh chóng (trong 30 đến 40 phút)
- Được quảng cáo là lựa chọn thay thế cho thuốc theo đơn.
- Được bán theo khẩu phần duy nhất
- Quảng cáo qua thư rác hoặc email không mong muốn
- Có hướng dẫn và cảnh báo bắt chước các sản phẩm được phê chuẩn…
- Tương tác thuốc: Người dùng cho bác sĩ biết về bất kỳ loại thuốc kê đơn hoặc không kê đơn cũng như bất kỳ loại thảo dược hay thực phẩm bổ sung nào đang dùng… Không sử dụng các loại thuốc trị rối loạn cương dương nếu bạn đang dùng nitrat, chẳng hạn như nitroglycerin hoặc một loại thuốc tương tự, để điều trị đau ngực.
- Phòng ngừa tác dụng phụ của thuốc: Trước khi dùng thuốc, hãy nói trao đổi với bác sĩ nếu bạn bị dị ứng với bất kỳ loại thuốc nào trước đó. Trong quá trình sử dụng, nếu xảy ra các triệu chứng bất thường cần thông báo cho bác sĩ biết để được xử lý kịp thời, thích hợp…
- Luôn thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc trên nhãn thuốc (của nhà sản xuất) một cách cẩn thận. Ngoài ra, hãy nhớ yêu cầu bác sĩ hoặc dược sĩ giải thích bất cứ điều gì bạn không hiểu hoặc còn băn khoăn...
