Với 240 ha đất nông nghiệp; trong đó 120 ha trồng chuối, mỗi tháng Hợp tác xã Vân Nam, xã Vân Nam (huyện Phúc Thọ - Hà Nội) đã cung cấp cho thị trường khoảng 30 tấn chuối sạch thu về gần 250 triệu đồng. Hiện sản phẩm "Chuối Vân Nam" của Hợp tác xã Vân Nam đã được thành phố Hà Nội chứng nhận đạt tiêu chuẩn 3 sao trong Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP).
Sản phẩm chuối Vân Nam của Hợp tác xã Vân Nam đạt tiêu chuẩn 4 sao OCOP. Ảnh: VNP
Theo bà Lê Thị Kim Phương, Trưởng phòng Kinh tế huyện Phúc Thọ (Hà Nội), là huyện thuần nông, vành đai xanh của Thủ đô nên địa phương tập trung vào phát triển nông nghiệp dựa trên nền tảng ứng dụng khoa học, công nghệ gắn liền với chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi.
Hợp tác xã Nông nghiệp Vân Nam là cơ sở đầu tiên áp dụng hệ thống máy móc hiện đại trong trồng chuối sạch trên địa bàn xã, tạo nguồn thu ổn định và sản phẩm đạt chuẩn chất lượng. Sản phẩm chuối Vân Nam được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) công nhận nhãn hiệu tập thể, mở ra một hướng đi mới để nhân rộng cây chuối thành cây ăn quả chủ lực, góp phần phát triển kinh tế - xã hội.
Chuối Vân Nam có đặc điểm quả to, khi chín có vị ngọt đậm, mùi thơm nhẹ... Đặc biệt, chuối là cây có giá trị đầu tư khá thấp, dễ trồng, thu hồi vốn nhanh nên rất phù hợp cho đa dạng khả năng tài chính cũng như trình độ sản xuất của nông dân, rất thuận lợi để mở rộng sản xuất, phát triển mô hình theo hướng hiện đại. Hiện nay, Hợp tác xã Vân Nam trồng chủ yếu là giống chuối tiêu hồng nuôi cấy mô không biến đổi gen của Viện Nghiên cứu rau quả Trung ương, tiêu thụ dưới dạng trái cây tươi trên thị trường Hà Nội và xuất khẩu sang một số nước.
Trong quá trình bảo quản thông thường, chuối có thể bị nhiễm các loại vi trùng, nấm mốc, làm khô héo, sẫm màu, thối cuống và hỏng quả. Do đó, Hợp tác xã Vân Nam đã đầu tư hơn 150 triệu đồng để xây dựng hệ thống kho lạnh (máy chạy lạnh luôn duy trì nhiệt độ ở mức 22 - 23°C) có thể bảo quản được 5 tấn chuối trong thời gian dài hơn, giúp các thành viên yên tâm gia tăng sản xuất. Ngoài ra, sau khi chuối được thu hoạch về sẽ đưa vào khu ủ bằng máy để chín đều hơn và quả đạt chuẩn độ ngọt.
Từ chỗ tổ chức sản xuất tốt, đầu tư công nghệ sau bảo quản, nắm bắt được nhu cầu của thị trường, Hợp tác xã Nông nghiệp Vân Nam đã đẩy mạnh liên kết tiêu thụ chuối sạch. Với sản lượng thu hoạch đạt khoảng 4.500 tấn/năm để tránh tình trạng dư thừa, bị ép giá, các cửa hàng bán lẻ và hệ thống phân phối bán buôn được thiết lập. Nhóm khách hàng chính của Hợp tác xã là các trường học, hệ thống các cửa hàng thực phẩm sạch…
Bà Nguyễn Thị Nụ, thành viên của Hợp tác xã Nông nghiệp Vân Nam cho biết, chuối được trồng bằng hình thức tách chồi. Vào thời điểm cây chuẩn bị ra hoa, người dân dùng phân chuồng ủ mục bón gốc cây để bổ sung dinh dưỡng giúp quả to, đều. Khi buồng chuối được 20 ngày, sẽ dùng ni lông bọc buồng để che sương, tránh gió làm thâm quả và hạn chế côn trùng châm, đốt quả. Chuối Vân Nam được trồng trên đất sạch, giống sạch, cách rấm chuối cũng sạch nên đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Đó cũng chính là 3 điểm cốt lõi làm nên thương hiệu "Chuối Vân Nam" được người tiêu dùng tin tưởng.
Bên cạnh đó, hệ thống máy sấy và máy hút chân không cũng được hợp tác xã đầu tư để phục vụ quy trình đóng gói và bảo quản sản phẩm. Hợp tác xã Vân Nam còn mạnh dạn ứng dụng công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo để quản lý và tiếp thị sản phẩm. Bằng cách sử dụng hệ thống quản lý thông minh, Hợp tác xã có thể theo dõi, điều chỉnh quy trình sản xuất, phân phối một cách linh hoạt và hiệu quả, từ đó tối ưu hóa cả quá trình sản xuất cũng như chiến lược tiếp thị.
Ông Doãn Văn Thắng - Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp Vân Nam cho biết, xác định chuối là cây trồng mũi nhọn trong phát triển kinh tế của địa phương nên hợp tác xã vận động người dân duy trì vùng sản xuất và ứng dụng khoa học kỹ thuật, đưa giống mới vào trồng giúp nâng cao năng suất, chất lượng. Thời gian tới, hợp tác xã tiếp tục nghiên cứu, đầu tư máy móc để chế biến chuối sấy dẻo, chuối sấy lạnh... nhằm nâng cao giá trị, hướng đến mục tiêu sản phẩm OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm) 5 sao, đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu.
Nhờ việc chọn giống chất lượng cao, quy trình sản xuất tuân thủ tiêu chuẩn VietGAP, sau thu hoạch và áp dụng công nghệ tiên tiến, xử lý chuối chín đều, bảo đảm độ ngọt…, Hợp tác xã Nông nghiệp Vân Nam đã xây dựng thành công thương hiệu chuối Vân Nam, khẳng định chỗ đứng trên thị trường.
Ông Nguyễn Mạnh Phương, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội cho biết, Hợp tác xã Nông nghiệp Vân Nam đã tích cực ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào nâng cao năng suất, chất lượng nông sản. Cùng với đó, ngành nông nghiệp với địa phương đã hỗ trợ hợp tác xã đăng ký bảo hộ, quản lý và phát triển thương hiệu chuối Vân Nam gắn với đặc sản địa phương. Nhờ thực hiện đồng bộ các giải pháp, “sản xuất tốt, bảo quản tốt, xây dựng thương hiệu tốt, kết nối thị trường tốt”, vùng chuối Vân Nam sẽ ngày càng thêm "ngọt".
