Đặc biệt, tại Khoản 6, Điều 5 đã thống nhất nội dung trước đây còn nhiều ý khác nhau, đó là: Nghiêm cấm điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn.
Luật Phòng, chống tác hại của rượu bia gồm 7 chương, 36 điều, luật có hiệu lực thi hành ngày 1 tháng 1 năm 2020.
Tiếp tục chương trình làm việc sáng ngày 14/6, tại Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIV, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng, Quốc hội nghe trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia và biểu quyết thông qua Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia.
Trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh nêu rõ, trên cơ sở nghiên cứu ý kiến đóng góp, hoàn thiện thêm đối với dự thảo Luật và kết quả xin ý kiến của đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia trình Quốc hội xem xét, thông qua.
Quản lý chặt chẽ hơn về khung giờ hạn chế bán rượu bia
Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, đứng trước yêu cầu phải có giải pháp mạnh mẽ để hạn chế mức tiêu thụ rượu, bia như hiện nay khi mà chưa có quy định pháp luật nào quy định trực tiếp về khung giờ được phép hoặc khung giờ hạn chế bán rượu, bia để tiêu dùng tại chỗ, thì việc quy định khung giờ cấm bán rượu, bia để tiêu dùng tại chỗ ngay tại dự thảo Luật là cần thiết.
Hiện nay, pháp luật hiện hành quy định về thời gian được phép hoạt động của một số loại hình cơ sở kinh doanh dịch vụ phổ biến có bán rượu, bia như: quy định hạn chế thời gian hoạt động của cơ sở kinh doanh karaoke, vũ trường, quầy bar…, đồng thời đã có chế tài xử lý cá nhân, tổ chức kinh doanh vi phạm, kể cả việc phải xử lý những hành vi như gây tiếng động lớn, làm ồn ào, huyên náo khu dân cư, nơi công cộng trong khoảng thời gian từ 22 giờ ngày hôm trước đến 6 giờ sáng hôm sau. Vì vậy, đề nghị Chính phủ tiếp tục nghiên cứu, tổng kết, đánh giá việc thực hiện các quy định trên của pháp luật hiện hành, cần thiết sẽ đề xuất biện pháp quản lý chặt chẽ hơn.
Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia.
Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật chỉnh lý theo hướng chỉ cấm quảng cáo rượu có độ cồn từ 15 độ trở lên; cấm khuyến mại rượu, bia có độ cồn từ 15 độ trở lên và cấm sử dụng rượu, bia ở mọi loại độ cồn để khuyến mại cho người chưa đủ 18 tuổi tại Điều 5. Đối với các loại rượu, bia không thuộc trường hợp kể trên thì sẽ sử dụng những biện pháp quản lý quảng cáo, khuyến mại phù hợp theo từng mức độ cồn, tương ứng với từng loại phương tiện quảng cáo; bổ sung quy định cấm sử dụng lao động là người chưa đủ 18 tuổi trực tiếp tham gia vào việc sản xuất, mua bán rượu, bia.
Cấm điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn
Về đề nghị cấm người điều khiển phương tiện giao thông sử dụng rượu, bia khi tham gia giao thông, Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, về vấn đề này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thực hiện xin ý kiến đại biểu Quốc hội theo hai phương án, trong đó phương án Cấm người sử dụng rượu, bia điều khiển phương tiện giao thông là phương án 1 và phương án 2 là giữ quy định như hiện hành nhưng các phương án này đều không đạt được trên 50% đại biểu Quốc hội tán thành.
Tuy nhiên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, trong tình hình ngày càng xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông có liên quan đến việc sử dụng rượu, bia gây ra hậu quả rất nghiêm trọng thì việc quy định cấm “Điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn”, tức là đã uống rượu, bia thì không được điều khiển phương tiện giao thông là cần thiết. Quy định này sẽ mở rộng đối tượng không được uống rượu, bia khi tham gia giao thông và tạo chế tài nghiêm khắc để xử lý nghiêm minh người vi phạm, đáp ứng nguyện vọng của cử tri và đại biểu Quốc hội, thể hiện quyết tâm của Quốc hội, của Chính phủ trong việc ngăn chặn các vụ tai nạn giao thông.
Đồng thời, trong thời gian tới, cơ quan có thẩm quyền tiếp tục nghiên cứu, tổng kết, sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật liên quan để có các biện pháp, chế tài xử lý nghiêm khắc hơn đối với hành vi vi phạm pháp luật về giao thông do sử dụng rượu, bia.
Do đó, trước khi biểu quyết thông qua dự thảo Luật, tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, dư luận, mong muốn của cử tri gửi đến Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho bổ sung vào Điều 5 về các hành vi bị nghiêm cấm một khoản ghi rõ cấm “6. Điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn”, tức là đã uống rượu, bia thì không được điều khiển phương tiện giao thông.
Đại biểu Quốc hội tại phiên họp.
Tuyên truyền định hướng thay đổi thói quen hành vi phát huy ý nghĩa của Luật
Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh nhấn mạnh, Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia là đạo luật mang ý nghĩa xã hội và tính nhân văn cao, với mục tiêu cao nhất cả trước mắt và lâu dài là định hướng hành vi, thay đổi thói quen có hại, góp phần quan trọng nâng cao thể chất, tinh thần, tuổi thọ và chất lượng cuộc sống của người dân.
Thực tiễn thi hành pháp luật cho thấy, điều kiện tiên quyết để những đạo luật có tính chất dự phòng, có xử lý nhưng rất coi trọng công tác tuyên truyền, giáo dục như Luật này có thể đi vào cuộc sống thì khi xây dựng Luật cần có nhận thức xã hội đúng đắn, phát huy được sự tham gia tích cực từ mỗi cá nhân, gia đình và cộng đồng, xã hội, đặc biệt là quyết tâm bền bỉ của các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị. Đây là quá trình lâu dài, với nhiều khó khăn, thách thức, vả lại tuy có Luật nhưng chưa thể có những quy định cụ thể điều chỉnh tất cả mọi hành vi trong xã hội liên quan đến việc phòng, chống tác hại của rượu, bia.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ ngay sau khi Luật được thông qua cần chỉ đạo công tác thông tin, tuyên truyền rộng khắp để mọi người dân, gia đình, cơ quan, tổ chức hiểu rõ và thực hiện đầy đủ, chính xác quy định của Luật, đồng thời khẩn trương ban hành các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật này và các quy định của Luật giao thông đường bộ, Luật giao thông đường thủy nội địa và Luật Thương mại được sửa đổi tại Luật này; chú trọng củng cố, nâng cao năng lực cho người làm công tác phòng, chống tác hại của rượu, bia và bố trí, huy động đủ nguồn lực cho việc tổ chức thi hành Luật.
Bên cạnh đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ tiếp tục quan tâm triển khai tốt việc thực hiện pháp luật về an toàn giao thông, trật tự an toàn xã hội, phòng, chống bạo lực gia đình..., để ngăn chặn có hiệu quả và xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm liên quan đến rượu, bia. Đồng thời, nghiên cứu, đề xuất sửa đổi các quy định pháp luật có liên quan để xây dựng cơ chế đồng bộ, hữu hiệu trong phòng, chống tác hại của rượu, bia vì sức khỏe của người dân và an toàn của cộng đồng.
Ngay sau khi nghe trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia với 84,30% tổng số đại biểu Quốc hội tán thành.
Sử dụng nguyên liệu, phụ gia, chất hỗ trợ chế biến không được phép dùng trong thực phẩm; nguyên liệu, phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm không bảo đảm chất lượng và không rõ nguồn gốc, xuất xứ để sản xuất, pha chế rượu, bia. Kinh doanh rượu không có giấy phép hoặc không đăng ký; bán rượu, bia bằng máy bán hàng tự động. Kinh doanh, tàng trữ, vận chuyển rượu, bia giả, nhập lậu, không bảo đảm chất lượng, không rõ nguồn gốc, xuất xứ; nhập lậu rượu, bia. Và các hành vi bị nghiêm cấm khác liên quan đến rượu, bia do luật định.
Luật cũng quy định biện pháp giảm mức tiêu thụ rượu bia như quy định về thông tin, giáo dục, truyền thông về phòng, chống tác hại của rượu, bia; Trách nhiệm trong thông tin, giáo dục, truyền thông về phòng, chống tác hại của rượu, bia; Địa điểm không uống rượu, bia; Quản lý việc khuyến mại rượu, bia có độ cồn dưới 15 độ; Quản lý việc quảng cáo rượu, bia có độ cồn dưới 5,5 độ; Quản lý việc quảng cáo rượu có độ cồn từ 5,5 độ đến dưới 15 độ và bia có độ cồn từ 5,5 độ trở lên; Quản lý việc tài trợ của tổ chức, cá nhân kinh doanh rượu, bia.
Quy định về biện pháp quản lý việc cung cấp rượu bia như: Điều kiện cấp phép sản xuất rượu công nghiệp; Điều kiện bán rượu, bia theo hình thức thương mại điện tử; Biện pháp quản lý đối với sản xuất rượu thủ công không nhằm mục đích kinh doanh; Bảo đảm chất lượng, an toàn thực phẩm đối với rượu, bia; Địa điểm không bán rượu, bia; Phòng ngừa và xử lý rượu, bia giả, không bảo đảm chất lượng, an toàn thực phẩm; rượu, bia nhập lậu.
Ngoài ra, luật cũng có các quy định về giảm tác hại của rượu bia, điều kiện bảo đảm cho hoạt động phòng, chống tác hại của rượu, bia; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phòng, chống tác hại của rượu, bia.
