Những loại trái cây tạo hình lạ xuất hiện dịp Tết 2026
Dịp Tết 2026, thị trường trái cây tạo hình độc lạ vẫn xoay quanh các loại quen thuộc nhưng được "biến tấu" như dừa tài lộc, bưởi hồ lô/tài lộc, xoài/dưa hấu in chữ "Phúc", "Lộc", "Thọ" hay dừa dát vàng; tuy nhiên, sự mới mẻ không nhiều do khó khăn thời tiết ảnh hưởng sản lượng, nhưng các nhà vườn vẫn thử nghiệm các mẫu mới để đáp ứng nhu cầu "trend", với các sản phẩm in chữ, tạo hình theo con giáp (Ngựa) có thể xuất hiện.
Dù Tết còn khoảng hai tháng, không khí sản xuất nông sản đã nhộn nhịp khắp các miệt vườn. Nông dân chăm sóc kỹ lưỡng, chuẩn bị cung cấp những sản phẩm chất lượng cao phục vụ thị trường Tết 2026.
Dưa tạo hình xuất hiện ở nhiều Tết gần đây thu hút người mua.
Ông Võ Trung Thành, Chủ nhiệm câu lạc bộ sản xuất trái cây tạo hình ấp Phú Trí A, Châu Thành, Hậu Giang (cũ), nay là TP Cần Thơ, người tiên phong sáng tạo trái cây tạo hình cho biết, vụ Tết này, sản lượng bưởi ước khoảng 2 tấn, giảm khoảng 1 tấn so với Tết trước. Mặc dù thời tiết năm nay không thuận lợi, khiến tỷ lệ đậu trái giảm, nhưng nhờ canh tác hữu cơ kết hợp kỹ thuật tiên tiến, lợi nhuận không bị ảnh hưởng lớn. Đồng thời, đầu ra của bưởi đã được đảm bảo.
Những dịp Tết gần đây, bưởi đỏ tiến vua luôn là mặt hàng được săn đón. Năm nay, giá bưởi đỏ truyền thống tiếp tục tăng khoảng 10% so với cùng kỳ năm ngoái, phổ biến ở mức 120.000-350.000 đồng một quả, tùy kích cỡ. Một số cửa hàng bán theo kg, với giá dao động 80.000-200.000 đồng một kg. Thị trường xuất hiện thêm dòng bưởi đỏ tiến vua trồng theo hướng hữu cơ, quy trình nghiêm ngặt, khiến giá bán cao gấp 2-4 lần so với sản phẩm đại trà. Đây là sản phẩm nhắm tới nhóm khách hàng cao cấp.
Theo một số người trực tiếp trồng bưởi, đây là dòng sản phẩm cao cấp với mức giá khởi điểm từ 500.000 đồng mỗi quả. Những trái đạt chuẩn về trọng lượng 1,6-1,9 kg, hình dáng cân đối, mùi thơm nổi trội và chất lượng đồng đều có thể được bán với giá khoảng 2 triệu đồng một trái. Sản phẩm này hướng tới nhóm khách hàng đã có hiểu biết và niềm tin vào giá trị hữu cơ thực chất, thay vì chỉ quan tâm đến hình thức.
Quy trình trồng bưởi hữu cơ không sử dụng hóa chất trong suốt vòng đời của cây. Cây được nuôi dưỡng bằng hệ sinh thái tự nhiên và vi sinh, không bao trái để giữ ánh nắng trực tiếp, yếu tố quyết định mùi thơm đặc trưng.
Mỗi quả bưởi thường nặng từ 1,5 đến 2,2 kg, trong đó, nhóm quả đẹp và cân đối nhất chỉ chiếm tỷ lệ rất nhỏ. Trung bình, từ 1.000 quả mới chọn được khoảng 100 quả đạt chuẩn cao cấp, số còn lại được sử dụng để chế biến các sản phẩm như rượu, mứt hoặc trà hoa bưởi. Để đạt được chất lượng này, cây bưởi phải có tuổi đời tối thiểu 8-10 năm và được canh tác hữu cơ liên tục ngay từ đầu, không thể chuyển đổi trong thời gian ngắn. Mỗi cây mỗi năm chỉ giữ lại khoảng 15-20 quả đạt chuẩn, thậm chí ít hơn.
Mặc dù còn hơn hai tháng nữa mới bước vào Tết Nguyên đán 2026, nhiều khách khi đến siêu thị Co.opMart Rạch Miễu (quận Phú Nhuận, TP HCM) đã khá bất ngờ khi thấy loại dừa "tài lộc" đã được mang lên kệ từ thời điểm này. Loại dừa này được tạo hình trong khuôn từ khi còn non để có dáng hồ lô, bề mặt nổi chữ "tài lộc", phù hợp cho các dịp trưng bày, biếu tặng. Sản phẩm được đưa vào siêu thị từ dịp rằm tháng 10 âm lịch.
Trái cây tạo hình chỉ thu hút lúc vừa ra mắt
Ông Võ Trung Thành cho biết, lần đầu tiên xoài in chữ thư pháp ra thị trường rất hút khách nhưng người tiêu dùng ngày càng ít ưa chuộng. Trước đây xoài thương phẩm giá thấp, khi đầu tư khuôn mẫu để in chữ thư pháp, xoài được khoác "áo mới" nên bán có giá hơn. Tuy nhiên, hiện nay xoài thương phẩm giá cao. Từ xoài thương phẩm trở thành xoài thư pháp nghệ thuật chi phí tăng 30%-40%, giá bán phải tăng 30% người sản xuất mới có lời.
Bên cạnh đó, thị trường hiện nay cũng có nhiều loại trái cây tạo hình, khách hàng có nhiều sự lựa chọn nên nhu cầu giảm.
Ông Thành cho biết, từ sau dịch COVID-19 trở lại đây thị trường trái cây tạo hình tiêu thụ chậm. Một phần do đất đai lão hóa khiến bưởi không đạt chuẩn, chưa kể chi phí nhân công, chi phí vận hành…cao dẫn đến giá bưởi tạo hình tăng rất khó bán.
Trước đây khách hàng chia ra phân khúc giá cao cấp, trung cấp và bình dân, gần đây, nhu cầu của người tiêu dùng chuyển sang chọn sản phẩm có mức giá rẻ hơn. Tuy nhiên, chi phí khi đầu tư cao, nếu bán mức giá thấp người nông dân không có lời.
Hơn nữa, trái cây tạo hình không còn là sản phẩm độc lạ, được săn đón từng trái như trước đây. Giống như ngày xưa chỉ mỗi dịp Tết các cơ sở mới làm các loại mứt, còn bây giờ mứt được bán quanh năm suốt tháng. Vì vậy, nhà vườn nào sáng tạo được dáng hình mới hoàn toàn, trở thành sản phẩm độc đáo sẽ dẫn dắt thị trường.
Ông Nguyễn Văn Mười, Trưởng cơ quan phụ trách phía Nam, Hội làm vườn Việt Nam đánh giá, giai đoạn đầu khi mới ra thị trường trái cây tạo hình được thị trường đón nhận tốt nhưng ngày càng giảm.
Nguyên nhân từ sau dịch COVID-19 đến nay sức mua thị trường giảm. Nhưng không riêng trái cây tạo hình mà các loại hoa và một số sản phẩm khác phục vụ tết sức mua không đạt như kỳ vọng.
Mặt khác, với trái cây tạo hình, người sản xuất kinh doanh cần tạo ra xu hướng. Khi sự mới mẻ không còn sẽ không tạo sự hấp dẫn cho người tiêu dùng. Vì vậy, trái cây tạo hình, không chỉ có quả bưởi, dưa hấu…mà cần sáng tạo ra các sản phẩm mới hơn để tạo ra xu hướng mới.
Do đó, đối với vấn đề sở hữu trí tuệ cần được cơ quan quản lý Nhà nước quan tâm hơn để khuyến khích sự đầu tư phát triển các ý tưởng sáng tạo bởi điều này cần có người tiên phong thúc đẩy.
