Tăng tính răn đe
Thảo luận tại hội trường, đa số ĐBQH tán thành việc bổ sung "dao có tính sát thương cao" vào nhóm vũ khí thô sơ, trường hợp sử dụng "dao có tính sát thương cao" vào mục đích lao động, sản xuất, sinh hoạt thì không thuộc phạm vi điều chỉnh của luật này.
ĐBQH Nguyễn Việt Hà – Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang đề nghị cần thiết phải bổ sung dao có tính sát thương cao là vũ khí thô sơ. Đại biểu cho biết, báo cáo cho thấy, trong tổng số 28.715 vụ sử dụng trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ gây án giết người, cướp tài sản, cố ý gây thương tích, chống người thi hành công vụ, gây rối trật tự công cộng… thì có đến 25.378 vụ (chiếm 88,4%) đối tượng sử dụng vũ khí thô sơ, dao và phương tiện tương tự dao gây án.
Đặc biệt, riêng đối tượng sử dụng các loại dao gây án là 16.841/25.378 vụ (chiếm 66,4%), nhiều vụ đối tượng sử dụng dao nhọn, sắc có tính sát thương rất cao (dao bầu, dao phay, dao quắm…) giết người với tình tiết rất manh động gây bức xúc, hoang mang trong dư luận xã hội.
Bà Việt Hà đề xuất, để tránh vướng mắc trong thực tế khi dao này được sử dụng vào mục đích sinh hoạt nên quy định trường hợp đó không thuộc phạm vi điều chỉnh của luật này để đảm bảo tính khả thi của dự án luật và giải quyết được vướng mắc.
ĐBQH Nguyễn Văn Cảnh – Đoàn Bình Định cho rằng, quy định theo dự thảo sẽ tăng tính răn đe đối với những đối tượng có tiền án, tiền sự, thường xuyên gây rối trật tự công cộng, hành hung người khác…
Tuy nhiên, phương án này cũng có một số hạn chế, đại biểu cho rằng, nếu quy định dao từ 20cm trở lên hoặc dao độ chế là vũ khí thô sơ thì những đối tượng trên có xu hướng sẽ sử dụng vũ khí thô sơ theo quy định hiện hành nhiều hơn là sử dụng dao từ 20cm trở lên vì sử dụng vũ khí thô sơ sẽ có lợi thế hơn trong các vụ ẩu đả.
ĐBQH Thạch Phước Bình – tỉnh Trà Vinh cho rằng, hiện nay pháp luật hiện hành lại chưa có quy định thế nào là dao có tính sát thương cao. Do đó, đại biểu đề xuất Ban soạn thảo có thể bổ sung khái niệm dao có tính sát thương cao vào trong dự thảo luật.
Đề nghị làm rõ một số khái niệm
Kết thúc phiên thảo luận, Thứ trưởng Bộ Công an Trần Quốc Tỏ đã có giải trình, làm rõ ý kiến các ĐBQH nêu.
Liên quan đến quy định khai báo vũ khí thô sơ, quy định về thủ tục cấp các loại giấy phép về vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất về thuốc nổ và công cụ hỗ trợ… Thượng tướng Trần Quốc Tỏ cho hay, trong quá trình xây dựng, chỉnh lý và hoàn thiện về văn bản dự thảo luật cũng đã được Chính phủ tập trung lãnh đạo, chỉ đạo về cơ quan chủ trì soạn thảo phối hợp với các cơ quan có liên quan nghiên cứu, khảo sát thực tiễn, tham khảo kinh nghiệm quốc tế, đánh giá về những tác động đa chiều một cách kỹ lưỡng.
Từ đó tạo cơ sở cho việc đề xuất về nội dung quy định trong dự thảo luật được đảm bảo về tính khả thi, đáp ứng với yêu cầu thực tiễn, đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.
Thứ trưởng Bộ Công an cho rằng, sẽ lựa chọn tối đa và nghiêm túc tiếp thu đối với những ý kiến hợp lý để khẩn trương tiếp tục tham mưu cho Chính phủ chỉ đạo việc sớm hoàn chỉnh về văn bản dự thảo lần cuối được chặt chẽ hơn, chất lượng hơn và đảm bảo về tính khả thi hơn trước khi trình Quốc hội thông qua.
Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho hay, cần bổ sung một số khái niệm cho rõ như "phòng vệ chính đáng", "hoạt động cao hơn phòng vệ chính đáng trong quá trình làm nhiệm vụ" và khái niệm về "dao có tính sát thương cao", "các loại công cụ khác có tính sát thương cao" trên cơ sở khái niệm gốc từ Từ điển về vũ khí cũng như kế thừa các khái niệm của Luật 2017.
Đồng thời phân định rõ theo tinh thần trang bị cho lực lượng chức năng làm nhiệm vụ gọi là "vũ khí quân dụng", nghiên cứu một số loại công cụ khác có tính sát thương cao và quá trình giải trình cần lập luận rõ ràng hơn, phù hợp với các luật hiện hành.
Về khai báo vũ khí thô sơ cần quy định rõ ràng hơn để vừa đáp ứng yêu cầu quản lý nhưng vừa không gây khó khăn cho người dân trong sản xuất và đời sống.