Dịch tiết âm đạo (hay còn gọi là khí hư) vốn là một hiện tượng sinh lý bình thường. Đây là cơ chế tự làm sạch tự nhiên của cơ thể, giúp cân bằng độ pH, giữ ẩm và ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập. Tuy nhiên, khi dịch tiết hàng ngày bỗng nhiên thay đổi màu sắc, kết cấu và mùi, đó chính là lúc cơ thể đang phát đi những "tín hiệu" cầu cứu khẩn cấp.
Việc quan sát tinh tế những thay đổi này chính là cách tốt nhất để chị em kịp thời đi khám, phát hiện sớm các bệnh lý phụ khoa nguy hiểm.
1. Dịch tiết âm đạo màu trắng: Khi nào là dấu hiệu bất thường?
Trong trạng thái sức khỏe ổn định, dịch tiết âm đạo thường có màu trắng trong như lòng trắng trứng hoặc hơi ngả sang trắng sữa, không có mùi hôi và kết cấu hơi dai. Đây là dấu hiệu tích cực cho thấy nồng độ nội tiết tố ổn định và hệ vi sinh vật vùng kín đang hoạt động hiệu quả. Đặc biệt, vào thời điểm rụng trứng, lượng dịch này có thể tiết ra nhiều hơn và loãng hơn, đây hoàn toàn là hiện tượng sinh lý tự nhiên không đáng lo ngại.
Tuy nhiên, nếu dịch âm đạo chuyển sang màu trắng đục, vón cục lổn nhổn như bã đậu hoặc váng sữa, kèm theo cảm giác ngứa ngáy dữ dội và đau khi giao hợp, thì rất có thể đây là dấu hiệu của viêm âm đạo do nấm Candida. Loại nấm này vốn tồn tại trong đường sinh dục nhưng khi gặp điều kiện thuận lợi (như mang thai, dùng kháng sinh dài ngày hoặc vệ sinh kém), chúng sẽ bùng phát và gây bệnh.
2. Dịch tiết màu xám và có mùi tanh - Dấu hiệu viêm âm đạo do vi khuẩn
Một trong những thay đổi màu sắc liên quan đến bệnh lý sinh dục mà chị em cần lưu ý là khi dịch tiết chuyển sang màu xám đục (xám trắng). Khác với nhiễm nấm âm đạo, khi bị viêm âm đạo, khí hư thường không vón cục mà loãng, đi kèm với một mùi hôi tanh, đặc biệt mùi sẽ nặng hơn rất khó chịu sau khi có quan hệ tình dục.
Đây là dấu hiệu điển hình của bệnh viêm âm đạo do vi khuẩn. Nguyên nhân thường do sự mất cân bằng độ pH trong môi trường âm đạo, khiến các vi khuẩn có hại phát triển quá mức lấn át lợi khuẩn. Dù không nguy hiểm tức thì như các bệnh lây qua đường tình dục nhưng nếu để tình trạng này kéo dài, nó có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh viêm nhiễm vùng chậu nghiêm trọng.
Trên thực tế, màu sắc, độ đặc và số lượng của dịch tiết âm đạo có thể khác nhau giữa các ngày, tùy thuộc vào vị trí trong chu kỳ kinh nguyệt.
3. Khí hư có màu vàng hoặc xanh lá: Tín hiệu báo động nhiễm trùng
Nếu như màu trắng hay xám chỉ là những cảnh báo cấp độ nhẹ, thì sự xuất hiện của dịch tiết màu vàng đậm hoặc ngả sang xanh lá cây chính là tín hiệu báo động mà cơ thể gửi đến bạn. Khi dịch tiết mang màu sắc lạ này, thường kèm theo bọt khí, mùi hôi nồng và cảm giác đau buốt khi đi tiểu, khả năng rất cao chị em đang đối mặt với các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs).
Cụ thể, trùng roi Trichomonas thường gây ra dịch tiết màu vàng xanh có bọt, trong khi bệnh lậu (Gonorrhea) có thể khiến dịch chuyển sang màu vàng đục như mủ. Đây là những bệnh lý nghiêm trọng, có thể gây viêm tắc vòi trứng và ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản về sau nếu không được điều trị bằng kháng sinh kịp thời theo phác đồ của bác sĩ.
4. Dịch có màu nâu hoặc hồng: Đừng chủ quan với thời điểm xuất hiện
Dịch tiết âm đạo có màu nâu hoặc hơi hồng nhạt thường liên quan đến sự xuất hiện của một lượng máu nhỏ hòa lẫn trong dịch nhầy. Nếu hiện tượng này xuất hiện ngay sau khi hết kinh nguyệt, đó chỉ đơn giản là cách cơ thể "dọn dẹp" những tàn dư cuối cùng của chu kỳ và hoàn toàn vô hại.
Tuy nhiên, nếu dịch màu nâu xuất hiện bất thường giữa chu kỳ, hoặc chảy máu lốm đốm sau khi quan hệ tình dục, chị em tuyệt đối không được chủ quan. Trong một số trường hợp, đây có thể là dấu hiệu sớm của các tổn thương thực thể như polyp tử cung, viêm lộ tuyến hoặc thậm chí là các bệnh lý ác tính như ung thư cổ tử cung.
Ngoài ra, nếu có quan hệ tình dục không bảo vệ trước đó, dịch âm đạo phớt hồng hoặc nâu có thể là "máu báo thai" - dấu hiệu cho thấy phôi thai đang làm tổ. Ra máu bất thường ở giai đoạn đầu thai kỳ cũng có thể là cảnh báo thai nhi đang gặp nguy hiểm, thai phụ cần đến gặp bác sĩ ngay.
5. Lời khuyên của bác sĩ
Chị em hãy chú ý theo dõi sát sao những thay đổi trong chu kỳ cũng như màu sắc, tính chất của dịch tiết âm đạo. Đặc biệt, khi thấy tình trạng khí hư bất thường xuất hiện đồng thời với các triệu chứng toàn thân như sốt cao, đau vùng bụng dưới, sụt cân không rõ nguyên nhân hoặc tiểu tiện nhiều lần, cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế chuyên khoa sản - phụ.
Bác sĩ sẽ thăm khám lâm sàng và chỉ định các phương pháp hiện đại như soi tươi tìm nấm/vi khuẩn, xét nghiệm tầm soát tế bào tiền ung thư và HPV. Việc chẩn đoán chính xác nguyên nhân giúp chị em an tâm điều trị đúng phác đồ, bảo vệ sức khỏe sinh sản và hạnh phúc gia đình.
