Chuyển giới - Tác động của phẫu thuật và hormon

Người chuyển giới chiếm một tỉ lệ rất nhỏ trong cộng đồng. Nhưng đa phần trong số họ lại là những người hành nghề trong lĩnh vực giải trí khiến cho đề tài về họ được nhiều người quan tâm. Người chuyển giới đích thực là những người dũng cảm và họ đã cố gắng sống thật với chính mình. Không phải ai cũng có đủ thì giờ, tiền bạc và sự chịu đựng đau đớn để đối mặt với hai tác nhân quan trọng của quá trình chuyển đổi giới tính, đó là phẫu thuật và các thuốc hormon. Những tác động này làm biến đổi một con người với những hệ lụy mà đằng sau mỗi số phận người chuyển giới là những bi kịch.

Tạo hình phẫu thuật vú cho người chuyển giới tính.

Phẫu thuật tái tạo bộ phận sinh dục cho người chuyển giới

Chuyển đổi giới tính từ đàn ông thành đàn bà và ngược lại là công việc khó khăn, tốn kém và mất nhiều thời gian. Tại Việt Nam chưa cho phép chuyển đổi giới tính cho những người thực sự là đàn ông nhưng lại muốn chuyển sang nữ và thực sự là đàn bà nhưng lại muốn chuyển thành nam. Còn đối với những người ái nam ái nữ, có bộ phận sinh dục hoặc NST không rõ ràng giới nào thì các biện pháp can thiệp y học bằng phẫu thuật hoặc thuốc là cần thiết và được pháp luật cho phép bởi họ là những người bất thường về giới tính cần phải điều trị.

Tuy nhiên, tại Việt Nam vẫn chưa có chuyên gia tâm lý, nội tiết chuyên về lĩnh vực chuyển giới tính, mặc dù việc thực hiện các phẫu thuật tạo hình bộ phận sinh dục nằm trong khả năng của bác sĩ phẫu thuật Việt Nam. Tại Bệnh viện Việt Đức, công việc tạo mới một bộ phận sinh dục nam đối với các bác sĩ không phải khó vì trước đó, họ đã thực hiện nhiều ca phẫu thuật cho những người bị tai nạn mất “của quý”.

Từ những năm 80 - thế kỷ trước, các bác sĩ Việt Nam đã tiến hành tạo lại “cậu nhỏ” cho các thương binh với tỷ lệ thành công rất cao. Những ca tạo hình dương vật cho người lưỡng tính hoặc có NST nam nhưng lại có bộ phận sinh dục ngoài giống như nữ sẽ tiếp tục thực hiện những cuộc phẫu thuật khác như cấy ghép râu, nâng sống mũi, độn cằm, làm lại lông mi, lông mày... Người bệnh phải mất ít nhất từ hai năm trở lên mới mong có được thân hình tạm thời ưng ý. Hiện nay chỉ có trường hợp chuyển giới tính nam thành nữ mới được nhận điều trị vì phẫu thuật tạo âm đạo không khó. Chưa có trường hợp nào chuyển từ nữ thành nam được điều trị tại Thái Lan vì phẫu thuật tạo hình dương vật rất phức tạp và khó hơn nhiều.

Những hệ lụy về tâm lý và khi dùng thuốc hormon thường xuyên

Cùng với sự háo hức ban đầu và những suy nghĩ của tuổi thanh xuân, người chuyển giới sẽ có một cuộc sống mới trong hình hài mà họ mong muốn. Họ sẽ được sống thật với tâm lý của họ. Ở đây xin nhấn mạnh khía cạnh tâm lý, bởi vì người chuyển giới là những người thật sự khát khao để trở thành đàn ông (hoặc đàn bà) mặc dù khi sinh ra họ có giới tính ngược lại với tâm lý của họ, mà họ ý thức được khi đã trưởng thành.

Tuy nhiên, người chuyển giới sẽ phải chịu đựng những vấn đề về sức khỏe tâm thần nếu họ không có tâm lý ổn định. Sự phân biệt đối xử và những xung đột nội giới mà nhiều người chuyển giới phải chịu đựng có thể đẩy họ vào tình trạng có nguy cơ cao về những vấn đề sức khỏe tâm thần. Họ rất cần được xã hội cảm thông, chia sẻ.

Nữ ca sĩ kiêm diễn viên chuyển giới xứ Hàn Harisu.

Việc chuyển đổi giới tính là một khía cạnh của tự do cá nhân. Nhưng việc dùng thuốc hormon để duy trì giới tính phụ là một “con dao hai lưỡi” với những hệ quả tiêu cực đến sức khỏe bởi đây là nhóm thuốc có nhiều tác dụng không mong muốn. Các androgen sinh dục nếu dùng thường xuyên không những tác động đến các yếu tố phụ của giới tính như lông, râu, tóc, mô mỡ trên cơ thể mà còn có thể gây ung thư và các bệnh về tim mạch.

Người chuyển giới có nguy cơ bị rút ngắn tuổi thọ từ những hệ quả này. Trong suốt cuộc đời sau khi phẫu thuật chuyển giới, những người này phải dùng thuốc nội tiết nam hoặc nữ. Vấn đề đặt ra là họ phải được điều trị đúng phác đồ, được các chuyên gia hàng đầu chuyên về nội tiết sinh dục theo dõi chặt chẽ để nếu có trục trặc gì, họ sẽ được điều chỉnh kịp thời.

Tuy nhiên, hiện nay ở ta chưa có chuyên gia về chuyển giới, pháp luật nước ta chưa cho phép người hoàn thiện giới tính chuyển giới nên đa số họ đều tự dùng thuốc theo mách bảo hoặc theo đơn mang về từ nơi mà họ đã phẫu thuật tự nguyện. Khi tự điều trị, họ sẽ không biết được dạng thuốc nội tiết nào là tốt, liều lượng thuốc như thế nào là phù hợp, cần điều chỉnh gì khi có trục trặc.

Điều trị chuyển giới giống như điều trị một bệnh mạn tính phải dùng thuốc suốt đời mà muốn an toàn thì người bệnh phải được bác sĩ chuyên khoa kê toa thuốc, theo dõi định kỳ, điều chỉnh liều lượng. Vì thế, việc dùng thuốc sai và không được bác sĩ giỏi về thuốc nội tiết sinh dục chăm sóc sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe rất nhiều. Chẳng hạn, việc dùng thuốc nội tiết tố nữ dạng uống ethinyl estradiol có thể làm thuyên tắc tĩnh mạch do huyết khối (gây đột tử).

Nếu sử dụng thường xuyên các thuốc hormon nội tiết tố sinh dục sẽ làm thay đổi cơ thể. Testosterone giúp lông trên cơ thể người nữ thành nam phát triển nhiều hơn. Sự phân bố mỡ của cơ thể cũng thay đổi dưới tác động của nội tiết tố nữ.

Tuy nhiên, nội tiết tố sinh dục không làm thay đổi bộ xương. Testosterone giúp giọng nói của người nữ thành nam trở nên trầm hẳn sau ba tháng dùng thuốc, nhưng estrogene lại không thể giúp giọng của người nam thành nữ trở nên thánh thót hơn.

ThS. Lê Nga