Tôn vinh những giá trị cao quý của những người làm báo
Đêm 21/6/2022, Lễ trao Giải Báo chí Giải Quốc gia lần thứ XVI - năm 2021 đã được tổ chức trọng thể tại Cung văn hóa Lao động Hữu nghị Việt Xô, Hà Nội. Đây cũng là một trong những hoạt động kỷ niệm 97 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2022).
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa cùng nhiều lãnh đạo Đảng, Nhà nước cùng nhiều lãnh đạo Bộ, ngành có mặt tham dự buổi Lễ.
Phát biểu chỉ đạo tại buổi lễ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, giải thưởng hôm nay để tri ân, cảm ơn những người làm báo đã góp phần quan trọng vào những kết quả tích cực, thành công của đất nước trong năm 2021, một năm chúng ta trải qua những khó khăn chưa từng có do dịch bệnh.
Báo chí đã phát huy sức mạnh to lớn, tạo niềm tin, góp phần củng cố tinh thần đại đoàn kết, sự chung sức, đồng lòng, ủng hộ của người dân, doanh nghiệp đối với các chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước về "Chiến lược vaccine", "Chương trình phòng, chống dịch COVID-19" để Việt Nam trở thành một trong số ít nước dẫn đầu về tỷ lệ tiêm chủng cao nhất thế giới.
"Giải thưởng hôm nay được dành để tôn vinh những giá trị cao quý của những người làm báo. Đó là những ý tưởng tiên phong, sáng tạo, tinh thần dũng cảm, dấn thân, thậm chí đối mặt với hiểm nguy… Những giá trị đó đã kết tinh trong các tác phẩm báo chí để góp phần thực hiện các chủ trương đúng đắn của Đảng, quản lý hiệu quả của cơ quan nhà nước, sự đồng hành của nhân dân, làm cho xã hội tốt đẹp hơn. Tôi hiểu nghề báo là một trong những nghề vinh quang nhưng vất vả, một nghề có thể đúng với câu hát "Ai cũng chọn việc nhẹ nhàng, gian khổ sẽ dành phần ai", Thủ tướng nói.
Thủ tướng nhấn mạnh nghề báo là nghề rất đáng tự hào và trân trọng, dù phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức, nhọc nhằn, gian khổ và cả những cám dỗ, nhiều nhà báo vẫn đang ngày đêm cống hiến hết mình trên mặt trận văn hóa tư tưởng để có những tác phẩm có ý nghĩa cho xã hội.
Nhân dịp trao Giải Báo chí Quốc gia lần thứ XVI và kỷ niệm 97 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chúc toàn thể các nhà báo, phóng viên, biên tập viên trong và ngoài nước "luôn luôn gắng học hỏi, luôn luôn cầu tiến bộ" như lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Phát biểu tại buổi Lễ, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh cũng chia sẻ, báo chí đề cập đến công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực; công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; bảo vệ chủ quyền biển đảo; học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức phong cách Hồ Chí Minh. Báo chí nêu cao tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc, những tấm gương, nghĩa cử cao đẹp.
Đặc biệt, trong mảng đề tài liên quan đến đại dịch COVID-19, đã có nhiều tác phẩm phản ánh chân thực, xúc động, lay động lòng người, thể hiện sự dấn thân của phóng viên, có tính lan tỏa cao trong xã hội. Báo chí đã thông tin nhanh nhạy, đầy đủ, toàn diện mọi diễn biến của đời sống chính trị, kinh tế-xã hội, văn hóa-thể thao, công nghệ, môi trường… ở trong nước và quốc tế, đồng thời là diễn đàn xã hội rộng lớn và tin cậy của nhân dân.
Báo chí đã thể hiện bản lĩnh chính trị vững vàng và trách nhiệm xã hội cao cả, kỹ năng nghề nghiệp tinh thông, tạo được hiệu quả xã hội rộng khắp. Và điều đáng mừng là nhiều tác phẩm xuất sắc trong số đó sẽ được vinh danh trong lễ trao Giải hôm nay.
Phản ánh chân thực, đậm nét sự kiện chính trị của đất nước
Ban tổ chức cho biết, qua 16 năm tổ chức, đến nay Giải Báo chí quốc gia tiếp tục nhận được sự tham gia đầy đủ, tích cực, hào hứng của 18 liên chi hội và 35 chi hội trực thuộc. Và đây là năm thứ 5 liên tiếp Giải có sự góp mặt của đầy đủ 63 hội nhà báo tỉnh, thành phố.
Giải năm nay cũng nhận được 1.911 tác phẩm, ở mức cao thứ hai trong các mùa giải báo chí, trong đó có 1.761 tác phẩm đủ điều kiện dự vòng sơ khảo. Theo lãnh đạo Hội Nhà báo Việt Nam, các tác phẩm tham dự Giải Báo chí quốc gia đã phản ánh chân thực, kịp thời, đậm nét các sự kiện chính trị của đất nước năm 2021, cũng như nêu bật được các nỗ lực tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh, khơi thông nguồn lực đầu tư, hướng tới mục tiêu duy trì tăng trưởng và phục hồi kinh tế; công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực...
Nhiều tác phẩm đã cho thấy hiệu quả tác động xã hội tốt, được các cơ quan chức năng tiếp thu, giải quyết, dư luận xã hội đánh giá cao về vai trò phát hiện, phản biện, đấu tranh, phê phán cũng như biểu dương, xây dựng của báo chí.
Đặc biệt, mảng đề tài liên quan đến đại dịch COVID-19 chiếm tỉ lệ cao ở tất cả loại hình báo chí. Nhiều tác phẩm chân thực, xúc động, lay động lòng người, thể hiện sự dấn thân của phóng viên, nhà báo, có tính lan tỏa cao trong xã hội.
Đã có 152 tác phẩm vào chung khảo và hội đồng đã thảo luận, thẩm định và bỏ phiếu lựa chọn 115 tác phẩm để trao giải; trong đó có 10 giải A, 22 giải B, 48 giải C, 35 giải khuyến khích để trao Giải Báo chí quốc gia lần thứ XVI năm 2021.
"Tiêu cực cấp thẻ nhận diện luồng xanh" đạt giải Khuyến khích duy nhất thể loại phóng sự, điều tra
Với loạt phóng sự điều tra 5 kỳ "Tiêu cực cấp thẻ nhận diện luồng xanh" của Nhà báo Cao Tuân - Báo điện tử Sức khỏe và Đời sống đã vinh dự đạt giải Khuyến khích Giải Báo chí quốc gia lần thứ XVI năm 2021. Đây là giải Khuyến khích duy nhất thể loại phóng sự, điều tra được BTC đánh giá cao.
Chia sẻ về loạt phóng sự điều tra "Tiêu cực cấp thẻ nhận diện luồng xan", Nhà báo Cao Tuân cho biết, đăng ký thẻ "luồng xanh" hoàn toàn miễn phí, nhưng thực tế đang bị biến tướng thành một "giấy phép con" để "cò" móc nối với cán bộ cấp duyệt trục lợi. Chính vì những bất cập và chi phí đội lên rất nhiều trong quá trình chờ đợi thủ tục nên nhiều người đã chấp nhận bỏ tiền tìm đến "cò" dịch vụ. Báo Sức khỏe và Đời sống là cơ quan báo chí đầu tiên phản ánh về những tiêu cực trong cấp thẻ nhận diện "luồng xanh" và nhận được sự quan tâm đặc biệt của cơ quan chức năng.
Sau khi bài viết đầu tiên được đăng tải trên Báo Sức khỏe và Đời sống, trong ngày 17/8/2021, Sở GTVT Hà Nội đã có văn bản đề nghị Phòng An ninh Kinh tế - Công an TP Hà Nội vào cuộc xác minh, làm rõ. Trong ngày 18/8/2021, Tổng cục Đường bộ đã liên tiếp ban hành 2 văn bản gửi các Sở GTVT, Hiệp hội ô tô Việt Nam, các Hiệp hội vận tải hàng hóa yêu cầu chấn chỉnh, xử lý tình trạng làm dịch vụ "luồng xanh" cũng như công bố công khai số điện thoại đường dây nóng tiếp nhận thông tin phản ánh.
Qua ghi nhận ý kiến chuyên gia, việc xuất hiện những "giấy phép con" trong đại dịch đã nảy sinh những tiêu cực, tham nhũng trong chính cán bộ quản lý. Do vậy, cần điều chỉnh theo góc độ nhà nước chứ không thể đẩy tất cả cái khó cho người dân. Ngay thời điểm này, cơ quan nhà nước trong lĩnh vực cấp "luồng xanh" cần nhận định đúng tình hình để đưa ra giải pháp phù hợp.
Đến ngày 26/8, Cơ quan An ninh điều tra - Công an TP Hà Nội đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Hoàng Thị Thanh Nga (chuyên viên Vụ Vận tải, Tổng cục Đường bộ Việt Nam) về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" quy định tại Điều 356 Bộ luật Hình sự. Bị can Hoàng Thị Thanh Nga được xác định đã sử dụng trái phép nhiều tài khoản, móc nối với một số đối tượng "cò" để duyệt cấp hơn 1.700 hồ sơ xe ô tô, nhận tổng số tiền trên 220 triệu đồng bằng hình thức chuyển khoản.
Trong thông cáo báo chí phát đi ngày 27/8/2021, Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã gửi lời xin lỗi sâu sắc tới nhân dân và các doanh nghiệp vận tải về sự việc vừa qua.
Tối cùng ngày, Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể có công điện gửi Tổng Cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam và Giám đốc Sở GTVT các tỉnh, thành quán triệt, rút kinh nghiệm tới toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan đơn vị để nâng cao tinh thần trách nhiệm, đạo đức công vụ; phòng chống tham nhũng, tiêu cực, nhũng nhiễu trong thực thi nhiệm vụ được giao. Bộ trưởng Bộ GTVT cũng yêu cầu Tổng cục Đường bộ Việt Nam khẩn trương tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm tổ chức, cá nhân thuộc thẩm quyền quản lý của Tổng cục có liên quan.
Bên cạnh với việc xử lý trách nhiệm cán bộ vi phạm, Bộ GTVT đã thay thế phần mềm cấp thẻ "luồng xanh" cũ của doanh nghiệp tư nhân bằng phần mềm cấp mã Code mới do Tập đoàn Viettel hỗ trợ. Đây là hệ thống hoàn toàn tự động, doanh nghiệp vận tải, chủ phương tiện tự kê khai hồ sơ, kê khai thông tin (chịu trách nhiệm trước pháp luật về thông tin kê khai) và Hệ thống sẽ tiến hành cấp tự động.
Bộ GTVT cũng thống nhất chuyển giao phần mềm này cho Bộ Công an sử dụng. Như vậy, Bộ Công an sẽ tích hợp với dữ liệu quản lý dân cư để cấp thẻ và hậu kiểm vì Bộ Công an có lực lượng xử lý vi phạm của tài xế, chủ xe.
Bên cạnh đó, từ thông tin phản ánh của Báo Sức khỏe và Đời sống, một số bất cập khác trong hoạt động kiểm soát lưu thông hàng hóa đã được ngành GTVT khắc phục kịp thời. Doanh nghiệp vận tải và lái xe đã có thể dễ dàng đăng ký mã Code (trên hệ thống tự động), các hoạt động vận tải hàng hóa được thuận lợi, thông suốt.