Chứng rối loạn hoang tưởng khiến người phụ nữ nghi chồng ngoại tình
Tại buổi gặp mặt báo chí chiều 22/4 về rối loạn hoang tưởng dai dẳng do Viện Sức khỏe tâm thần Quốc gia, Bệnh viện Bạch Mai tổ chức, BSCK II Vương Đình Thủy - phòng rối loạn loạn thần và y học tự sát chia sẻ về ca bệnh 42 tuổi phải nhập viện điều trị rối loạn hoang tưởng kéo dài do luôn có suy nghĩ chồng ngoại tình.
Khoảng hơn 2 năm trở lại đây, bệnh nhân dễ nóng nẩy, hay cáu giận với các con. Bệnh nhân cho rằng chồng ngoại tình mặc dù đã được giải thích nhưng không tin.
"Bệnh nhân có tính kiểm tra, kiểm soát chồng, theo dõi mọi lúc mọi nơi, ngay cả khi đi làm. Bệnh nhân tìm kiếm thông tin, kiểm tra zalo của chồng và nghi ngờ chồng có liên hệ với người yêu đầu (bệnh nhân là người yêu thứ hai).
Cùng đó, bệnh nhân cũng hay kiểm tra tin nhắn mạng xã hội Instagram của chồng, thấy nhiều tin nhắn công việc với kế toán của công ty, bệnh nhân nghi ngờ chồng ngoại tình với kế toán. Sau đó, mỗi lần chồng đi công việc, bệnh nhân thường yêu cầu chồng chụp ảnh để kiểm tra"- BSCKII Vương Đình Thủy cho biết.
Bổ sung thông tin về ca bệnh này, BSNT Nguyễn Thị Hoa - Phòng rối loạn loạn thần và y học tự sát cho biết thêm, theo lời kể của gia đình, ngoài ghen tuông vô cớ, bệnh nhân B. bắt đầu cáu giận, chửi bới mọi thành viên trong gia đình, kèm theo mất ngủ tăng dần, mệt mỏi.
Sau khi thăm khám tại một bệnh viện, chị B. được chẩn đoán rối loạn giấc ngủ, tuy nhiên qua một thời gian điều trị các biểu hiện không giảm mà tăng dần.
Gia đình sau đó đã đưa chị B. đến khám tại Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia, kết quả thăm khám bác sĩ chẩn đoán chị mắc rối loạn hoang tưởng dai dẳng.
"Người nhà bệnh nhân cho biết, thời gian gần đây người bệnh ghen tuông gay gắt hơn, dọa tự tử, thậm chí dọa giết cả nhà. Người bệnh có xu hướng bạo lực, gây hại cho bản thân và người thân xung quanh"- BS Hoa kể.
Chuyên gia này cũng cho biết, sau khi chẩn đoán, người bệnh được dùng liệu pháp hóa dược phối hợp các thuốc chống loạn thần, liệu pháp tâm lý cá nhân, gia đình. Hiện tại, sau 28 ngày điều trị tình trạng bệnh nhân ổn định hơn, hoang tưởng giảm, cảm xúc hành vi phù hợp hơn, ăn ngủ tốt.
Có những dạng rối loạn hoang tưởng nào?
BSNT Nguyễn Thị Hoa cho biết rối loạn hoang tưởng là những suy nghĩ, phán đoán sai lầm, không phù hợp với thực tế, do bệnh lý tâm thần gây ra...
Rối loạn hoang tưởng chia làm nhiều dạng khác nhau như:
- Hoang tưởng được yêu: Bệnh nhân tin rằng có người khác đang yêu họ. Họ thường cố gắng liên lạc với đối tượng thông qua các cuộc gọi điện thoại, thư từ hoặc tin nhắn điện tử. Hành vi này có thể là vi phạm pháp luật.
- Hoang tưởng tự cao: Bệnh nhân cho rằng họ có tài năng lớn nào đó hoặc đã thực hiện được một số khám phá quan trọng.
- Hoang tưởng ghen tuông: Người bệnh tin rằng vợ, chồng hoặc người yêu không chung thủy, thường được giải thích hoang tưởng về "bằng chứng" (ví dụ như: quần áo xộc xệch, vết bẩn trên ga giường).
- Hoang tưởng bị hại: Bệnh nhân tin rằng họ đang bị làm hại, theo dõi, đầu độc.
- Hoang tưởng về cơ thể: chủ yếu liên quan đến các chức năng và cảm giác của cơ thể, phổ biến là bị nhiễm côn trùng hoặc ký sinh trùng, niềm tin rằng cơ thể phát ra mùi hôi thối, rằng các bộ phận của cơ thể không hoạt động, bị biến dạng hoặc xấu xí.
Theo BS Hoa, rối loạn hoang tưởng dai dẳng là một rối loạn tâm thần hiếm gặp chiếm 0,05 - 0,1% dân số. Tuổi trung bình khởi phát khoảng 40 tuổi.
Thường gặp ở các thể hoang tưởng bị hại, hoang tưởng ghen tuông phổ biến hơn ở nam giới; Hoang tưởng được yêu, hoang tưởng tự cao phổ biến hơn ở nữ giới.
Triệu chứng của rối loạn hoang tưởng ra sao?
Theo BS Hoa, rối loạn hoang tưởng có thể phát triển từ rối loạn nhân cách hoang tưởng có sẵn. Bắt đầu từ giai đoạn đầu tuổi trưởng thành, những người mắc chứng rối loạn nhân cách hoang tưởng có biểu hiện mất lòng tin và nghi ngờ đối với người khác cũng như động cơ của họ.
Các triệu chứng ban đầu của rối loạn hoang tưởng có thể bao gồm:
- Cảm thấy bị lợi dụng;
- Bận tâm đến sự trung thành hoặc đáng tin cậy của bạn bè;
- Gán ý nghĩa mang tính chất đe dọa với các sự kiện đời thường;
- Sẵn sàng phản ứng với những điều nhỏ nhặt được nhận thấy;
- Hành vi không rõ ràng là kỳ quái hay kỳ quặc.
"Rối loạn hoang tưởng nếu không được điều trị có thể dẫn đến lo âu, trầm cảm. Hoang tưởng có thể dẫn đến bạo lực hoặc các vấn đề liên quan đến pháp lý. Ví dụ như theo dõi hoặc quấy rối người khác có thể dẫn đến bị bắt giữ. Hoang tưởng có thể gây cản trở các mối quan hệ, trở nên xa lánh người khác"- BS Hoa nói và nhấn mạnh hiện nay không có biện pháp dự phòng hoang tưởng cho nên việc chẩn đoán và điều trị sớm giúp làm giảm ảnh hưởng đến cuộc sống cá nhân, gia đình và các mối quan hệ bạn bè.
Đồng thời, theo BS Hoa, vai trò tâm lý của bệnh nhân rất quan trọng, khi họ bận rộn thêm, ví dụ như đi làm, giao lưu với bạn bè, người thân... sẽ không còn thời gian lo lắng, hoang tưởng những việc khác.