Câu chuyện nghỉ hè: “Một buổi sáng đi làm – 10 cuộc gọi của con”
8 giờ sáng, vừa đặt chân tới cơ quan, chị Thu Linh – phóng viên tại một toà soạn báo đã nhận ngay cuộc gọi đầu tiên từ con gái 7 tuổi. “Mẹ ơi, con mở kênh hoạt hình được chưa?”, giọng bé Dâu (con gái chị Thu Linh) vang lên đầy sốt ruột. Chưa đầy 5 phút sau, cuộc gọi thứ hai tiếp tục tới, lần này là về việc không tìm thấy cái điều khiển để mở ti vi.
Chỉ trong một buổi sáng, chị Linh nhận tới 10 cuộc gọi từ con gái đang nghỉ hè ở nhà. Những câu hỏi đơn giản mà ngây ngô: "Mẹ ơi, con ăn bánh nhé?", "Mẹ ơi, con có được sang nhà hàng xóm chơi không?"... khiến chị vừa buồn cười, vừa bực nhưng cũng lo lắng.
“Nhiều lúc thấy phiền, thực sự là tôi đã cáu. Nhưng rồi nghĩ lại, tự dưng mình lại bật cười. Con mới 7 tuổi thôi, chưa đủ lớn để biết tự lo cho bản thân suốt cả buổi sáng”, chị Linh chia sẻ.

Chị Linh thường xuyên kiểm tra camera để biết con đang làm gì, chơi gì hay đi đâu trong dịp nghỉ hè. Ảnh: Đan Tâm.
Tương tự, anh Minh – nhân viên văn phòng, ông bố đơn thân có một bé gái lớp 2 – cũng không tránh khỏi cảnh buổi sáng "tăng ca điện thoại". "Con hỏi: Bố ơi, con nên mặc váy hồng hay váy xanh ở nhà?”, anh bật cười kể lại, “câu hỏi khiến mình nhớ ra: nghỉ hè với trẻ con là cả một thế giới đầy thắc mắc”.
“Kể ra thì buồn cười thật, nhưng thương con. Mình đi làm kiếm tiền, còn con thì nghỉ hè, ở nhà với một thế giới khác hẳn thường ngày. Không bạn bè, không cô giáo, không giờ giấc rõ ràng – đó không phải là sự tự do, mà là khoảng trống dễ khiến trẻ cảm thấy chông chênh”, anh Minh nói.
Nghỉ hè – không chỉ là bài toán của trẻ
Mỗi dịp hè đến, trong khi học sinh được nghỉ ngơi dài ngày thì phụ huynh vẫn phải duy trì công việc như thường lệ. Thực tế này khiến nhiều gia đình, đặc biệt là tại các đô thị, phải tìm cách xoay xở. Giải pháp thường thấy là sự kết hợp linh hoạt giữa khả năng tài chính, điều kiện gia đình và sự chủ động sắp xếp thời gian của cha mẹ.
Một số phụ huynh lựa chọn gửi con đến các lớp kỹ năng sống, lớp học nghệ thuật hoặc thể thao bán trú – nơi trẻ vừa được vui chơi, học hỏi, vừa có người giám sát an toàn. Đây được xem là cách giúp trẻ duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh, tránh xa các thiết bị điện tử trong suốt kỳ nghỉ.
Bên cạnh đó, không ít cha mẹ tận dụng mùa hè như một cơ hội để rèn luyện cho con tính tự lập thông qua việc làm quen với các công việc nhà. Những nhiệm vụ đơn giản như gấp quần áo, lau bàn, tưới cây hay tự chuẩn bị bữa sáng không chỉ giúp lấp đầy thời gian rảnh rỗi mà còn góp phần hình thành ý thức trách nhiệm cho trẻ từ sớm.
Chị Thảo Ngân (30 tuổi, sống tại Hưng Yên) là một trong những phụ huynh lựa chọn cách tiếp cận này. Với mong muốn con trai 6 tuổi – bé Bình Minh – tránh xa tivi và điện thoại, đồng thời rèn luyện tính tự lập, chị đã thiết kế riêng một danh sách “nhiệm vụ mùa hè” dành cho con. “Tôi không gọi đó là việc nhà, mà là nhiệm vụ. Cách gọi này khiến con cảm thấy vui và có vai trò”, chị Ngân chia sẻ.

Bình Minh làm công việc nhà giúp mẹ trong kỳ nghỉ hè. Ảnh: Thảo Ngân.
Những công việc đầu tiên mà chị giao cho con là gấp khăn mặt, tưới cây, lau bàn ăn. Dù ban đầu Bình Minh còn vụng về và dễ quên, nhưng nhờ sự kiên nhẫn và những lời động viên đúng lúc, cậu bé dần trở nên hào hứng hơn. “Có hôm con tự lau cầu thang xong chạy đi gọi tôi đến kiểm tra ‘thành quả’. Khi được dán một ngôi sao vào bảng điểm thưởng, con vui lắm,” chị kể.
Chị Ngân cho hay, kỳ nghỉ hè không nên chỉ là khoảng thời gian để trẻ chơi đùa hay được “trông giữ”, mà còn là dịp quan trọng để các em học kỹ năng sống – điều mà nhà trường khó có thể truyền đạt đầy đủ. Với phương pháp gần gũi và nhất quán, chị đã giúp con trai mình ngày càng tự tin, biết sẻ chia công việc trong gia đình và từng bước hình thành lối sống có trách nhiệm.
Theo Thạc sĩ tâm lý học Ngô Thế Lâm (Giảng viên Khoa Lý luận cơ bản, Trường Đại học Khánh Hòa), việc ép trẻ học hành quá mức trong kỳ nghỉ hè có thể gây ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển tự nhiên của các chức năng tâm lý. Thay vì để con liên tục học thêm, phụ huynh nên tạo điều kiện để trẻ được thư giãn và khám phá những trải nghiệm mới thông qua các lớp học năng khiếu nghệ thuật, kỹ năng sống hoặc các hoạt động vận động mang tính giải trí cao. Những môi trường này không chỉ giúp trẻ phát triển sự tự tin, tính linh hoạt mà còn là cơ hội để trẻ giao lưu, học hỏi từ bạn bè đồng trang lứa.
Bên cạnh đó, Th.S Ngô Thế Lâm cũng khuyến khích cha mẹ nên dành thời gian đưa trẻ đến những không gian mở như công viên, bãi biển hay vùng ngoại ô – nơi trẻ có thể thỏa sức vận động với các hoạt động như dã ngoại, thả diều, bơi lội... Những trải nghiệm này vừa giúp trẻ rèn luyện thể chất, phát triển kỹ năng, vừa tạo điều kiện để các em được sống gần gũi với thiên nhiên, tận hưởng trọn vẹn kỳ nghỉ hè một cách ý nghĩa và trọn vẹn hơn.