Nguy cơ cao bùng phát bệnh truyền nhiễm
TS.BS Chu Trọng Trang, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Nghệ An cho biết, sau lũ lụt, môi trường thường bị ô nhiễm bởi vi sinh vật, rác và chất thải, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát dịch bệnh. Đặc biệt, điều kiện ẩm ướt sau mưa lũ là môi trường thuận lợi cho các loại vi khuẩn, virus và côn trùng truyền bệnh như ruồi, muỗi phát triển. Trong đó, muỗi là nguyên nhân gây bệnh sốt rét và sốt xuất huyết – hai bệnh rất dễ bùng phát sau lũ.
Phun hóa chất phòng chống dịch bệnh sau mưa lũ.
Đặc biệt, tình trạng ngập lụt cũng dẫn đến thiếu nước sạch, làm gia tăng các bệnh về đường tiêu hóa như tiêu chảy, tả, lỵ và thương hàn. Ngoài ra, các bệnh ngoài da như viêm da, nước ăn chân, viêm nang lông và các bệnh về mắt như đau mắt đỏ, mắt hột cũng dễ phát sinh. Những bệnh này chủ yếu liên quan đến việc tiếp xúc với nguồn nước và thực phẩm bị ô nhiễm, nếu không kiểm soát kịp thời có thể dẫn đến dịch bệnh trên diện rộng.
Bên cạnh đó, thời tiết ẩm thấp và mưa kéo dài làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về đường hô hấp như cảm lạnh và cúm. Các triệu chứng thường gặp bao gồm đau đầu, hắt hơi, sổ mũi, và ho. Một số trường hợp nặng hơn, người bệnh có thể sốt cao kéo dài, rét run, vã mồ hôi, và mệt mỏi nghiêm trọng. Nếu không được điều trị kịp thời, các bệnh này có thể gây biến chứng nặng như viêm phổi, viêm xoang hay viêm họng, đặc biệt ở trẻ em và người lớn tuổi.
Sau khi nước rút, người dân chủ động triển khai các biện pháp vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh theo hướng dẫn của cơ quan y tế.
Theo TS.BS Trần Tất Thắng, Giám đốc Bệnh viện Mắt Nghệ An, khi nhà cửa bị ngập úng và rác thải ứ đọng, nguy cơ mắc các bệnh về mắt tăng cao, đặc biệt là đau mắt đỏ. Bệnh này dễ bùng phát thành dịch tại những khu vực có điều kiện vệ sinh kém và thiếu nước sạch. Vì vậy, người dân vùng lũ cần nhanh chóng dọn dẹp nhà cửa, xử lý rác thải và nguồn nước sinh hoạt, đồng thời vệ sinh mắt hàng ngày bằng nước muối sinh lý (natri clorid 0,9%).
Nhân viên y tế sát cánh cùng bà con phòng bệnh sau lũ
Huyện Hưng Nguyên là một trong những địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề bởi ngập lụt sau hoàn lưu bão số 4, đặc biệt tại các xóm của xã Châu Nhân, xã Hưng Lợi và khu vực ngoài đê của xã Xuân Lam. Hiện nay, nước đã dần rút tại một số xã bị ngập. Ngay sau khi nước rút, cán bộ Trạm Y tế xã phối hợp cùng các hộ dân tiến hành dọn dẹp rác thải, hướng dẫn bà con thực hiện các biện pháp xử lý môi trường, phòng chống dịch bệnh.
Ngập úng, môi trường sống bị ô nhiễm dễ phát sinh dịch bệnh.
Gia đình bà Nguyễn Thị Xuân ở xã Châu Nhân trước đây thường sử dụng nước giếng khơi cho sinh hoạt. Tuy nhiên, sau lũ, nguồn nước đã bị nhiễm bẩn không thể sử dụng được, những ngày qua, gia đình bà phải dùng nước mưa thay thế. Khi nước rút, cán bộ y tế xã đã đến hướng dẫn gia đình cách khử trùng nguồn nước để đảm bảo có nước sạch để ăn uống và sinh hoạt.
Tại huyện Con Cuông, những ngày qua, mưa lớn mực nước sông Giăng dâng cao đã gây ngập cục bộ tại một số xã như Môn Sơn, Lục Dạ, Thạch Ngàn, Mậu Đức, và thị trấn Con Cuông. Nước lũ làm ngập 25 ngôi nhà, xâm nhập vào giếng khơi của hơn 40 hộ dân, trong đó xã Yên Khê bị ảnh hưởng nặng nề nhất.
Bác sĩ Vi Thị Hương, Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Con Cuông cho biết: Trung tâm và Trạm Y tế các thôn bị ngập đã triển khai tuyên truyền và hướng dẫn người dân về phòng chống dịch bệnh, xử lý môi trường và nguồn nước trước, trong và sau lũ. Hóa chất đã được phân bổ đầy đủ cho các khu vực bị ảnh hưởng. Đồng thời, Trung tâm đã thực hiện phun tiêu độc khử trùng theo phương châm "nước rút đến đâu vệ sinh đến đó". Cán bộ y tế cũng được cử xuống địa phương để hướng dẫn bà con thau rửa giếng khơi bằng phèn chua và khử trùng bằng cloramin B, đồng thời giám sát nguy cơ bùng phát dịch bệnh, đặc biệt là dịch sốt xuất huyết.
Giám sát chặt chẽ các ca bệnh
Theo CDC Nghệ An, báo cáo từ các Trung tâm Y tế huyện, thành, thị và kết quả kiểm tra của các đoàn phòng, chống dịch bệnh sau mưa lũ chưa ghi nhận trường hợp dịch bệnh nào xảy ra.
Để phòng chống dịch bệnh hiệu quả, chính quyền địa phương đặc biệt là các đơn vị y tế tuyến tỉnh và huyện, cần tăng cường thông tin tuyên truyền đến toàn bộ người dân về các yếu tố nguy cơ. Các trung tâm y tế huyện cần chuẩn bị sẵn sàng lực lượng, phương tiện, trang thiết bị, dụng cụ, vật tư và hóa chất cần thiết để kịp thời ứng phó với tình huống dịch bệnh có thể xảy ra, theo phương châm "bốn tại chỗ" và "ba sẵn sàng".
Tùy theo diễn biến thời tiết và mức độ rút nước tại các địa bàn trong tỉnh, CDC Nghệ An sẽ tiếp tục thực hiện các giải pháp phòng ngừa dịch bệnh sau mưa lũ theo đúng hướng dẫn của Sở Y tế.
"Trong những ngày tới, đơn vị sẽ tăng cường chỉ đạo Trung tâm Y tế các huyện, thành phố, và thị xã giám sát các ca bệnh truyền nhiễm trên địa bàn. Các trung tâm sẽ chủ động phát hiện sớm các ca bệnh nghi ngờ, tiến hành xử lý và khoanh vùng các ổ dịch nhỏ lẻ (nếu có), không để dịch bùng phát trên diện rộng" TS. BS Chu Trọng Trang nhấn mạnh.
CDC Nghệ An khuyến cáo các hộ dân có giếng nước bị ngập cần xử lý nước bằng phèn chua để làm trong. Cụ thể, sử dụng 1g phèn chua (một miếng tương đương nửa đốt ngón tay) cho mỗi 20 lít nước. Múc một gáo nước, hòa tan lượng phèn chua tương ứng với thể tích nước cần xử lý, sau đó cho vào chum, vại, lu, khay hoặc thùng nước và khuấy đều. Chờ khoảng 30 phút để cặn lắng xuống đáy rồi gạn lấy phần nước trong. Nếu không có phèn chua, có thể dùng vải sạch để lọc nước nhiều lần cho đến khi nước trong.
Sau khi làm trong, cần tiến hành khử trùng nước bằng hóa chất, cụ thể là Cloramin B hoặc muối Aquatabs. Một viên Cloramin B hàm lượng 0,25g có thể khử trùng 25 lít nước, trong khi một viên Aquatabs 0,67g có thể khử trùng 20 lít nước trong.
