Đổi mới chương trình đào tạo đáp ứng các năng lực y tế công cộng thiết yếu trong tình hình mới

Thông tin trên được GS.TS. Hoàng Văn Minh - Hiệu trưởng Trường ĐH Y tế công cộng (YTCC) tại hội thảo khoa học "Đổi mới Chương trình đào tạo đáp ứng các năng lực Y tế công cộng thiết yếu trong tình hình mới" diễn ra hôm nay (10/7).

Tại hội thảo, các chuyên gia khẳng định YTCC ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong công tác bảo vệ và nâng cao sức khỏe cộng đồng. Đặc biệt, khi đại dịch COVID-19 bùng phát và hệ thống y tế bị quá tải càng cho thấy rõ hơn sự cần thiết của việc tập trung đào tạo và phát triển chuyên ngành YTCC. Tổ chức Y tế Thế giới đã liên tục cập nhật các chức năng và năng lực YTCC để phù hợp trong bối cảnh mới.

Trước bối cảnh đó, các trường, viện và các đơn vị đào tạo YTCC và Y học dự phòng (YHDP) cần cùng nhìn lại chương trình đào tạo YTCC hiện nay và đề xuất các cập nhật để đáp ứng với chức năng và năng lực YTCC thiết yếu trong tình hình mới.

Trường Đại học Y tế công cộng (ĐHYTCC) là một trong những trường đại học tiên phong đào tạo về YTCC tại Việt Nam. Trong những năm qua, Nhà trường đã thường xuyên rà soát, cập nhật chương trình đào tạo để phù hợp với thực tiễn, đáp ứng nhu cầu của xã hội và của người học.

Hội thảo đã được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến. Tham dự buổi hội thảo có GS.TS. Lê Quang Cường - Phó chủ tịch Hội đồng Giáo sư Nhà nước, Phó chủ tịch thường trực Hội đồng Y khoa quốc gia, Chủ tịch Hội giáo dục y học Việt Nam cùng đại diện của 12 viện/trường đào tạo về YTCC trên cả nước, Ban Giám hiệu Trường ĐH YTCC, các chuyên gia, nhà khoa học, các giảng viên, nghiên cứu viên, học viên và sinh viên của Trường ĐHYTCC.

Cập nhật 12 chức năng YTCC cơ bản và các năng lực YTCC theo Tổ chức Y tế Thế giới

Tại hội thảo, PGS.TS. Nguyễn Thanh Hương - Giảng viên cao cấp, nguyên Phó hiệu trưởng của Trường ĐH YTCC đã trình bày báo cáo về "Chức năng Y tế công cộng thiết yếu: bản cập nhật của WHO năm 2024". Từ năm 1998, WHO đã lần đầu tiên công bố 9 chức năng cơ bản của YTCC. Đến những năm 2000, WHO các khu vực và một số quốc gia đã xây dựng các bản chức năng YTCC thiết yếu khác nhau.

Trường ĐH YTCC cũng đã tham gia nghiên cứu với WHO khu vực và sử dụng bản 9 chức năng cơ bản của YTCC.

Năm 2024, WHO đã phát triển, hoàn thiện và công bố các tài liệu cùng 12 năng lực YTCC cơ bản đã được cập nhật. Tại đó, 3 năng lực được bổ sung là Quản lý tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng; Lập kế hoạch, tài chính và quản lý đa ngành cho YTCC; Tiếp cận và sử dụng các sản phẩm, vật tư, trang thiết bị và công nghệ y tế…

Rà soát chương trình đào tạo đảm bảo sự phù hợp và tiếp nối giữa các bậc học

Trường ĐH YTCC là một trong những trường đại học đầu tiên đào tạo YTCC ở Việt Nam. Hai năm một lần, Trường rà soát, cập nhật, chỉnh sửa chương trình đào tạo theo nhu cầu xã hội và theo thực tế. Các chương trình đào tạo của nhà trường luôn được các đơn vị đào tạo trong lĩnh vực YTCC tham khảo xây dựng chương trình đào tạo.

Năm 2023, Trường ĐH YTCC là đơn vị đã được Bộ Y tế giao nhiệm vụ xây dựng Chuẩn chương trình đào tạo ngành YTCC trình độ đại học tại Việt Nam.

Trong bài trình bày về "Rà soát chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo và chức năng YTCC thiết yếu 2024", PGS.TS. Bùi Thị Tú Quyên - Trưởng khoa Các khoa học cơ bản cho biết chương trình đào tạo YTCC tại Trường ĐH YTCC đã đáp ứng được gần hết các năng lực thiết yếu của WHO (10/12 ở bậc đại học và 11/12 bậc thạc sĩ và tiến sĩ). Tuy nhiên, nhà trường vẫn tiếp tục rà soát chỉnh sửa để đảm bảo sự phù hợp và tiếp nối giữa các bậc học.

Đáp ứng của YTCC tuyến cơ sở với chức năng YTCC

Tại hội thảo, ThS.BS Nguyễn Hải Yến - Phó giám đốc Trung tâm Y tế Quận Cầu Giấy (Hà Nội) đã trình bày về "Đáp ứng của YTCC tuyến cơ sở với chức năng YTCC". Bài trình bày đã tập trung vào 3 nội dung chính là vị trí YTCC tại y tế cơ sở, thực tiễn YTCC tại y tế cơ sở, những thuận lợi khó khăn và kiến nghị.

Theo ThS. BS. Nguyễn Hải Yến, chức năng theo dõi và giám sát YTCC chính là thế mạnh, là nền tảng của YTCC được khẳng định ở tất các các vị trí việc làm, với gần 30 hoạt động chuyên môn (y tế - dân số). Tuy nhiên, ở một vài năng lực khác vẫn còn một số hạn chế nhất định.

Để đáp ứng được các chức năng YTCC thiết yếu cũng như thực tiễn tại y tế cơ sở, cần tăng số lượng đào tạo nhân lực YTCC và tạo cơ hội cho chuyên ngành YTCC làm việc, đa dạng hình thức và nội dung đào tạo (chính quy, vừa học vừa làm, dài hạn, ngắn hạn), cập nhật kiến thức y khoa liên tục…

Cũng tại hội thảo, GS.TS. Hoàng Văn Minh đã giới thiệu cuốn "Thuật ngữ Y tế công cộng". Qua hội thảo, nhà trường cũng muốn lấy ý kiến góp ý từ các đại biểu để cuốn tài liệu được hoàn thiện hơn và sẽ xuất bản, phổ biến rộng rãi cho những người làm việc trong lĩnh vực YTCC.

Các đại biểu tham dự hội thảo trực tiếp và trực tuyến đã thảo luận sôi nổi nhằm chia sẻ kinh nghiệm trong quá trình rà soát, cập nhật chương trình đào tạo theo tài liệu cập nhật của WHO, góp ý về cuốn thuật ngữ và trao đổi về tăng cường kết nối đào tạo và nghiên cứu để phát triển mạng lưới đào tạo YTCC tại Việt Nam.

Các đơn vị đều mong muốn có sự hợp tác trong tương lai như hội thảo liên trường, hội thảo rà soát, cải tiến chương trình đào tạo, triển khai các đề tài cấp Bộ, cấp Nhà nước và cùng phối hợp truyền thông tới các bên liên quan để cải tiến chức danh, chế độ đãi ngộ của ngành YTCC.