Cảnh sát khám xét hầm ngầm mà trùm El Chapo Guzman đã dùng để vượt ngục (Nguồn: DM)
Ngày 12/7, lực lượng an ninh Mexico đã tiến hành cuộc săn lùng quy mô nhằm vào trùm ma túy Joaquin "El Chapo" Guzman, sau khi gã tẩu thoát qua một hệ thống đường hầm chạy dưới nhà tắm trong phòng giam.
Cuộc săn lùng được tổ chức ngay khi người ta hay tin Guzman đã biến mất trong cuối ngày thứ Bảy, khỏi nhà tù an ninh tối đa Altiplano, cách Mexico City chỉ 90 km.
Đây là vụ trốn tù thứ 2 của Guzman sau 14 năm.
Cơ quan công tố đã thẩm vấn 30 nhân viên của nhà tù, thuộc nhiều cấp độ khác nhau, gồm cả giám thị quản lý nhà tù. Điều này cho thấy nhà chức trách nghi ngờ Guzman đã nhận được sự giúp đỡ từ những kẻ canh giữ gã.
Guzman là trùm băng buôn ma túy Sinaloa, với đế chế trải rộng trên toàn cầu. Gã mới ngồi tù được khoảng 17 tháng, sau khi bị bắt lần thứ 2 vào tháng 2/2014.
Sau khi camera an ninh không nhìn thấy Guzman hiện diện trở lại, các quản giáo đã vào phòng giam của gã để kiểm tra và thấy một hố sâu tới 10 mét nằm trong phòng tắm và có một cái thang dẫn xuống phía dưới, tới một đường hầm.
Ủy viên An ninh quốc gia Mexico Monte Alejandro Rubido nói rằng đoạn đường hầm dài 1,5 km được tạo ra cùng hệ thống thông khí và ánh sáng đầy đủ, nhờ sự hỗ trợ của một chiếc xe máy hoạt động trên một hệ thống đường ray. Chiếc xe này đóng vai trò phương tiện vận chuyển công cụ và đất vào, ra khỏi đường hầm.
Đoạn đường hầm cao 1,7 mét, rộng 80cm, dẫn tới một tòa nhà với tường gạch màu xám, nằm trên một ngọn đồi. Cơ quan công tố đã công bố một đoạn video cho thấy cái hố bên trong phòng tắm, tại buồng giam Guzman. Trong đường hầm có một khu bếp và một chiếc giường, cho thấy có nhiều đã sống ở đây.
Cảnh sát và binh lính Mexico đã thiết lập nhiều điểm kiểm soát và cho kiểm tra các phương tiện qua lại những con đường gần đó để tìm kiếm Guzman.
“Nếu không bị bắt trong 48 giờ nữa, Guzman sẽ giành quyền kiểm soát trở lại băng Sinaloa,” Mike Vigil, một cựu quan chức Cơ quan phòng chống ma túy Mỹ, cho hãng tin AFP biết.
"Nếu Guzman có thể lần về quê nhà Sinaloa và lên được dãy núi ở đây, sẽ rất khó để bắt giữ, bởi gã nhận được sự bảo vệ của dân địa phương.”
Vài bang, gồm Sinaloa, đã lập tức thiết lập các trạm kiểm soát trên đường. Bang Puebla thậm chí còn sử dụng công nghệ quét X-quang để nhìn xuyên qua những chiếc xe.
Cùng thời điểm, cảnh sát ở Guatemala đã triển khai các chiến dịch đặc biệt trên khu vực biên giới với Mexico. Đây là quốc gia mà Guzman bị bắt lần đầu vào năm 1993.
Guzman trốn thoát lần đầu trong năm 2001, thông qua việc trốn trong một xe giặt là ở bang Jalisco. Thủy quân lục chiến Mexico đã bắt gã trở lại vào tháng 2/2014, trong vụ tấn công vào resort nghỉ dưỡng Mazatlan ở bên bờ Thái Bình Dương.
Sau đó gã bị tống giam tại Altiplano, nơi cũng giam giữ vài trùm ma túy khác, bị bắt dưới chính quyền Tổng thống Enrique Pena Nieto.
Bị truy nã ở Mỹ
"El Chapo hiển nhiên đã lên kế hoạch tẩu thoát trong thời gian ngồi tù và có rất nhiều sự ủng hộ từ cả bên trong lẫn bên ngoài quanh việc này,” Raul Benitez Manaut, chuyên gia an ninh tại Đại học tự trị quốc gia Mexico.
“Chắc chắn đã có sự tham nhũng bên trong và ngoài nhà tù,” ông nói với AFP. “Đây là vụ đào tẩu như trong phim.”
Nhà chức trách đã điều tra một chuyến viếng thăm nhà tù rất kỳ lạ, diễn ra hồi tháng 3 năm nay. Trong lần đó, một người phụ nữ đã dùng thẻ căn cước giả để thăm Guzman trong tù.
Lần trốn thoát thứ 2 của Guzman đã đánh dấu một bước lùi lớn với Tổng thống Mexico Pena Nieto, phủ bóng lên chuyến thăm Pháp của ông.
Trước kia, chính quyền của ông Nieto đã được ca ngợi vì bắt được nhiều trùm ma túy và Guzman, biệt danh “Gã lùn,” là chiến lợi phẩm lớn nhất.
Phát biểu từ Paris, Pena Nieto nói rằng vụ đào tẩu của Guzman là “sự sỉ nhục với nhà nước” và yêu cầu cơ quan điều tra xem quản giáo có giúp đỡ gã hay không. Tổng chưởng lý Mỹ Loretta Lynch đã bày tỏ sự lo ngại về màn đào tẩu của Guzman và đề nghị giúp Mexico nhanh chóng bắt giữ gã này.
Một số công tố viên Mỹ từng đề nghị dẫn độ Guzman ngay sau khi gã bị bắt hồi năm ngoái, nhưng giới chức Mexico vẫn muốn giữ gã lại để xét xử
Kẻ thù số một của công chúng
Mỹ đã treo thưởng 5 triệu USD cho cái đầu của Guzman trước khi gã bị bắt giữ, trong khi Chicago, nơi ma túy của băng Sinaloa chảy vào nhiều, đã gọi gã là “kẻ thù số một của công chúng.”
Nhưng tại Sinaloa, Guzman được một số người nhìn nhận như một dạng anh hùng lục lâm. Người ta còn viết các bản ballad được gọi là narcocorrido để ca ngợi gã.
Guzman từng xuất hiện trong danh sách các tỷ phú của Forbes. Gã cưới người đẹp Emma Coronel hồi năm 2007 và được cho là có 10 đứa con với những người phụ nữ khác nhau.
Coronel đã ở cùng Guzman khi gã bị bắt hồi năm ngoái. Việc Guzman bị bắt đã gây ra một cuộc biểu tình nhỏ ở Culiacan, thủ phủ Sinaloa, nơi Guzman nuôi dưỡng hình ảnh anh hùng lục lâm kiểu Robin Hood.
Hơn 80.000 người đã bị giết do bạo lực ma túy ở Mexico kể từ năm 2006, thời điểm Tổng thống khi ấy, ông Felipe Calderon, triển khai binh lính tới chống các băng buôn ma túy./.