Thời gian qua, mặc dù công tác phòng, chống cai nghiện ma túy đã đạt được những kết quả tích cực, đáng ghi nhận song phải nghiêm túc nhìn nhận rằng tội phạm ma túy, số người nghiện, lệ thuộc vào ma túy vẫn tiếp tục gia tăng. Các lực lượng trong lĩnh vực phòng chống ma túy trong cả nước liên tiếp ngăn chặn nhiều vụ vận chuyển, buôn bán ma túy lớn. Song thực tế cho thấy tình hình vẫn hết sức phức tạp, số vụ buôn bán, vận chuyển ma túy không những giảm mà loại tội phạm này vẫn có chiều hướng gia tăng về số lượng và mức độ nguy hiểm…
Một đối tượng buôn bán ma túy bị lượng lượng công an bắt giữ.
Tội phạm ma túy liều lĩnh manh động
Trong 6 tháng đầu năm 2015, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm (CSĐTTP) về ma túy đã phối hợp với lực lượng Phòng chống tội phạm ma túy (PCTPMT) - Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ 903 vụ, 981 đối tượng phạm tội về ma túy, thu 42,1kg heroin; 49,1kg và 49.678 viên ma túy tổng hợp (MTTH), 6,47kg thuốc phiện, 50,8kg cần sa. Phối hợp với lực lượng Cảnh sát Biển phát hiện, bắt giữ 69 vụ, 124 đối tượng, thu 19,25kg heroin, 10,9kg và 1.640 viên MTTH. Ngoài ra, trong những năm qua, lực lượng CSĐTTP về ma túy đã phối hợp với cảnh sát các nước điều tra, khám phá nhiều đường dây ma túy quốc tế, điển hình như vụ 8,8 tấn cần sa trước đây hay như vụ 43kg cocain vào tháng 5 vừa qua. Mặc dù nhiều vụ án, nhiều đối tượng có liên quan đến ma túy đã được cơ quan chức năng đưa ra xét xử với những mức án cao nhất, tuy nhiên các vụ vận chuyển, mua bán các chất ma túy vẫn “nhức nhối”.
Mới đây, chỉ trong ngày 21/6, hai vụ vận chuyển ma túy lớn đã bị các lực lượng chức năng triệt phá. Tại tỉnh Sơn La, lực lượng PCTPMT của Bộ đội Biên phòng tỉnh gồm Đồn Biên phòng cửa khẩu Lóng Sập; Phòng PCTPMT - Bộ đội Biên phòng tỉnh Sơn La, Đội BP14 phối hợp cùng Cục PCTPMT - Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng và Công an huyện Mộc Châu; Chi cục Hải quan cửa khẩu Lóng Sập bắt quả tang 4 đối tượng có hành vi mua bán vận chuyển trái phép 20 bánh ma túy.
Tại Quảng Trị, lực lượng PCTPMT Bộ đội Biên phòng Quảng Trị phối hợp với Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế La Lay phá chuyên án vận chuyển ma túy từ Lào đưa về Việt Nam, bắt giữ đối tượng Lâm Quang Trung, 31 tuổi, trú tại Cụm 1, thị trấn A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế phát hiện một lượng lớn ma túy được cất giấu trong bầu lọc gió xe máy. Thu giữ hơn 2 nghìn viên ma túy tổng hợp, 93g ma túy đá. Ngoài ra, lực lượng chức năng còn thu giữ thêm 1 thanh kiếm, 2 dao nhọn Thái Lan, 1 máy tính xách tay và nhiều tài liệu liên quan khác.
Theo Thiếu tướng Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục CSĐTTP về ma tuý (Bộ Công an), tội phạm ma túy gia tăng bởi nguồn ma túy từ nước ngoài vào nước ta rất lớn, nguyên nhân là do vị trí địa lý nước ta gần khu vực “Tam giác vàng”, là trung tâm sản xuất ma túy lớn của khu vực và thế giới, tuyến biên giới giữa Việt Nam và các nước láng giềng trải dài, phần lớn là rừng núi hiểm trở. Đây là điều kiện thuận lợi để tội phạm ma túy lợi dụng vận chuyển ma túy vào nước ta. Ngoài ra, trong quá trình hội nhập, ma túy thẩm lậu qua đường hàng không, đường biển có chiều hướng gia tăng và phức tạp. Bên cạnh đó, lợi dụng vào sự khó khăn về kinh tế và trình độ thấp của bà con vùng biên, bọn tội phạm ma túy đã lôi kéo người dân tham gia vào việc tàng trữ và vận chuyển trái phép ma túy qua biên giới, với lực lượng mỏng sẽ khó kiểm soát được tình hình.
Phòng chống ma túy không nên “khoán trắng” cho lực lượng chuyên trách
Theo Thiếu tướng Nguyễn Anh Tuấn, chủ đề của Tháng Hành động phòng chống ma túy năm nay là “Cộng đồng chung tay giúp đỡ người nghiện ma túy”, là do trong những năm gần đây, số lượng người nghiện ma túy có chiều hướng gia tăng và trẻ hóa về độ tuổi. Trong khi đó, lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy vẫn còn mỏng, trình độ chuyên môn nghiệp vụ chưa đồng đều, chưa được đầu tư nhiều về kinh phí và phương tiện kỹ thuật hiện đại. Sự tham gia của các cấp ủy Đảng, chính quyền ở một số địa phương còn chưa mạnh, chưa kiên quyết trong công tác chỉ đạo, có tư tưởng “khoán trắng” cho lực lượng chuyên trách. Do đó, để hạn chế số lượng vận chuyển, buôn bán ma túy rất cần có sự phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng khác trong nước cũng như quốc tế trên rất nhiều mặt từ trao đổi thông tin tội phạm, điều tra cơ bản, nắm tình hình, phối hợp điều tra, khám phá tội phạm, điều tra trinh sát, điều tra tố tụng, truy tố, xét xử, trao đổi kinh nghiệm, đào tạo, tập huấn và hỗ trợ trang thiết bị, kinh phí...
Đặc biệt, yếu tố quan trọng nhất là công tác tuyên truyền, giáo dục cho quần chúng nhân dân, để họ nhận thức được tác hại, hiểm họa của các loại ma túy, từ đó chủ động tham gia cộng tác với cơ quan chuyên trách trong đấu tranh phòng chống ma túy. Các cấp, các ngành, các địa phương cần có cơ chế, chính sách giúp đồng bào dân tộc thiểu số chuyển đổi cơ cấu sản xuất nông nghiệp, tiếp tục thực hiện các chương trình, dự án xóa đói giảm nghèo... góp phần ổn định đời sống, tăng thu nhập cho đồng bào.
Đối với lực lượng CSĐTTP về ma túy, trong thời gian tới, cần tập trung làm tốt các biện pháp nghiệp vụ cơ bản, tăng cường công tác phối hợp với lực lượng chức năng, thường xuyên tổ chức các đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm ma túy, nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác cai nghiện và quản lý sau cai. Đồng thời phối hợp rà soát, phân loại, quản lý đối tượng nghiện ma túy để lập hồ sơ đề xuất đưa đi cai nghiện góp phần làm trong sạch địa bàn. Cùng đó, tham mưu cho các cơ quan chức năng, phối hợp tăng cường công tác quản lý chặt chẽ các loại hình kinh doanh giải trí có điều kiện như vũ trường, bar, nhà hàng, khách sạn, nhà nghỉ... không để bọn tội phạm lợi dụng để tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy.
Trần Trọng
