Sáng 7/6, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội bước vào phiên chất vấn và trả lời chất vấn đến lĩnh vực khoa học và công nghệ (KH&CN). Người chịu trách nhiệm trả lời chính thuộc về Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt.
Chất vấn Bộ trưởng, ĐBQH Lê Thanh Vân – Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau đề nghị Bộ trưởng cho biết, trong năm qua, có bao nhiêu đề tài nghiên cứu sử dụng ngân sách nhà nước được đưa vào ứng dụng? Trong số đó có bao nhiêu đề tài mang lại kết quả thiết thực? Đâu là điểm "kích nổ" về chính sách để Việt Nam bứt phá về công nghệ, đặc biệt là trong lĩnh vực quản lý nhà nước, phát triển kinh tế và bảo vệ quốc phòng, an ninh của Tổ quốc?
Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt thông tin, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước, Quốc hội rất quan tâm đến hoạt động KH&CN và đổi mới sáng tạo. Mặc dù kinh tế hết sức khó khăn nhưng Chính phủ cũng kiến nghị và Quốc hội đã bố trí kinh phí cho ngành KH&CN với tỉ lệ là 0,64% GDP (kinh phí dành riêng cho hoạt động sự nghiệp KH&CN).
Nhận thấy câu trả lời này của bộ trưởng chưa đúng trọng tâm câu hỏi của ĐBQH Lê Thanh Vân nên Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhắc "đại biểu không hỏi bố trí bao nhiêu tiền mà hỏi có bao nhiêu đề tài đã đưa vào sử dụng, có bao nhiêu đề tài đã ứng dụng được? Tức là kết hợp giữa nghiên cứu và ứng dụng. Có bao nhiêu đề tài đang để ở trong ngăn kéo? Giải pháp để bứt phá về khoa học công nghệ, nhất là giải pháp quản lý Nhà nước thế nào?".
Tiếp tục trả lời, Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt cho biết, hoạt động KH&CN có tính đặc thù, đi tìm những cái mới nên có thể thành công, có thể không thành công, có thể thành công sớm hoặc có thể thành công muộn. Do đó, việc tính toán cụ thể có bao nhiêu đề tài đã đưa vào ứng dụng là điều rất khó xác định.
Theo Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt, điều quan trọng là làm sao chúng ta xác định được những kết quả đó phục vụ cho phát triển KT-XH, nâng cao năng lực nghiên cứu khoa học của bản thân các nhà nghiên cứu khoa học. Vừa qua có thể thấy kết quả nghiên cứu góp phần nâng xếp hạng của các trường đại học của nước ta ở trong khu vực và quốc tế. Đã có 9 trường đại học của nước ta xuất hiện trên bản đồ xếp hạng của thế giới.
Tiếp tục chất vấn liên quan đến vấn đề này, ĐBQH Đặng Thị Bảo Trinh - Đoàn ĐBQH tỉnh Quang Nam nêu, trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đầu tư cho các chương trình KH&CN. Tuy nhiên, thực tế tính ứng dụng của nhiều đề tài khoa học còn thấp. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng làm rõ trách nhiệm và giải pháp trong thời gian tới.
Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt cho biết, KH&CN là ngành đặc thù, rủi ro. Do vậy rất khó để đánh giá thành công của các đề tài nghiên cứu. Các đề tài nghiên cứu nhưng sẽ có giá trị trong nhiều năm sau này. Có những đề tài phải mất nhiều thời gian mới có thể ứng dụng vào thực tế và đánh giá mức độ thành công, do vậy không thể thống kê một cách đầy đủ và rất khó để thống kê hoàn chỉnh.
Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt cho biết sẽ cung cấp số liệu một cách đầy đủ trong thời gian tới. "Tuy nhiên phải nói thêm rằng công tác thống kê này là khó", ông Huỳnh Thành Đạt nói thêm.
Quốc hội tiến hành chất vấn nhóm vấn đề thứ ba thuộc lĩnh vực KH&CN với những nội dung trọng tâm gồm: Chiến lược phát triển KH&CN quốc gia; Giải pháp đẩy mạnh ứng dụng và triển khai những thành tựu, sản phẩm KH&CN tiên tiến vào cuộc sống. Việc ứng dụng công nghệ cao phục vụ phát triển KT-XH, nhất là trong lĩnh vực nông nghiệp; Việc bố trí, quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước chi cho nghiên cứu khoa học thời gian qua, việc quản lý, sử dụng Quỹ phát triển KH&CN quốc gia; Hoạt động nghiên cứu khoa học, chuyển giao kết quả nghiên cứu khoa học ra thị trường của các đơn vị nghiên cứu, viện, trường, đơn vị sự nghiệp công lập; Cơ chế, chính sách khuyến khích tư nhân đầu tư nghiên cứu và ứng dụng KH&CN; Việc thực hiện chính sách, pháp luật về Quỹ phát triển KH&CN của doanh nghiệp.
Chịu trách nhiệm trả lời chính là Bộ trưởng Bộ KH&CN. Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà; Bộ trưởng các Bộ: Tài chính, KH&ĐT, NNPTNT, GD&ĐT, TT&TT, Y tế, Tư pháp, Công Thương cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan.