Thói quen ăn uống đang dần thay đổi
Theo "Báo cáo hành vi sức khỏe học sinh toàn cầu" do WHO thực hiện, 35% học sinh Việt Nam (độ tuổi 13-17) sử dụng nước ngọt có ga ít nhất một lần trong ngày và 17% tiêu thụ thức ăn nhanh ít nhất 1 lần một tuần. Các loại thức uống có ga và thức ăn nhanh chứa một lượng lớn đường, axit, muối cũng như các loại phụ gia thực phẩm, những chất này đã được chứng minh có khả năng ảnh hưởng đến quá trình sản sinh axit hay mảng bám trong khoang miệng, gây ra nguy cơ sâu răng.
Những sự thật không ngờ về sâu răng
Thói quen ăn uống có tác động lớn đến sức khỏe răng miệng, do đó chúng ta thường được khuyến khích đánh răng thường xuyên từ 2 đến 3 lần một ngày sau các bữa ăn chính và trước khi đi ngủ. Nhưng như vậy liệu có đủ?
Sau khi ăn (thậm chí chỉ là một bữa ăn nhẹ) trong khoảng 20 phút, vi khuẩn sẽ sản xuất axit, làm giảm độ pH trong miệng và gây ra quá trình mòn vô cơ. Quá trình này được lặp lại thường xuyên sẽ gây ra sự suy giảm của răng. Như vậy, nếu có thói quen ăn vặt hay ăn nhẹ xen kẽ các bữa chính thì việc đánh răng sau mỗi bữa chính thôi là chưa đủ.
Ngoài ra, khi tiêu thụ các thực phẩm có đường (đồ ăn nhẹ, bánh ngọt, các loại kẹo có đường, nước trái cây) hay thực phẩm có chứa axit (nước ngọt, trái cây có axit, cà phê), axit sẽ tấn công và xói mòn men răng trực tiếp, làm cho răng dễ bị tổn thương hơn. Đặc biệt, đường kết hợp với vi khuẩn sẽ nhân đôi và tạo thành một lớp keo dính trên răng thường được gọi là mảng bám, đây là vùng an toàn cho vi khuẩn có hại tiếp tục sản xuất thêm axit và tấn công răng.
Một yếu tố quan trọng khác mà chúng ta hay bỏ qua đó chính là nước bọt, việc sản sinh nước bọt chính là một cơ chế "bảo vệ tự nhiên" của cơ thể trước các tác động của vi khuẩn hoặc thức ăn lên răng miệng. Nước bọt có vai trò trong việc giúp trung hòa axit và rửa sạch hoặc phân rã các mảnh vụn thức ăn có trong khoang miệng. Như vậy nếu như miệng khô và ít nước bọt cũng sẽ tạo điều kiện để vi khuẩn hoạt động.
Quy trình chăm sóc răng miệng toàn diện
Như vậy có thể thấy đánh răng thôi là chưa đủ. Theo chia sẻ của giáo sư Akira Hamura đến từ trường Đại học Nha khoa Nippon (Nhật Bản), có 5 bước quan trọng để bảo vệ răng miệng ngừa sâu răng, đó là:
- Đánh răng ít nhất 2 lần/ ngày là điều cơ bản đầu tiên
- Sử dụng kem đánh răng có chứa Fluoride
- Xây dựng thói quen kiểm tra sức khỏe răng miệng định kỳ với nha sĩ
- Thói quen ăn uống ưu tiên các loại thực phẩm tốt và không gây hại cho răng miệng
- Kết hợp Xylitol trong bảo vệ răng miệng
Trong 5 bước trên, bên cạnh các nhân tố quan trọng mà đa phần chúng ta đều từng nghe qua, Xylitol là một yếu tố được giáo sư người Nhật nhấn mạnh.
Cụ thể, đây là một chất tạo ngọt tự nhiên thường được chiết xuất từ cây bạch dương và cây sồi. Công dụng của Xylitol lần đầu tiên được phát hiện bởi giáo sư Kauko Mäkinen và nhóm nghiên cứu từ Đại học Turku (Phần Lan) vào năm 1975. Chất này có khả năng giảm thiểu, hạn chế hoạt động của vi khuẩn trong khoang miệng đồng thời làm giảm các mảng bám và nguy cơ gây sâu răng. Ngoài ra, Xylitol cũng được chứng minh là có thể giúp hỗ trợ tái tạo chất khoáng cho răng, làm răng trở nên chắc khỏe hơn. Hiện nay, Xylitol được sử dụng để sản xuất các loại kẹo sing-gum không đường vừa giúp bổ sung Xylitol, vừa kích thích hoạt động nhai để sản sinh nước bọt. Tại Việt Nam, LOTTE XYLITOL là một trong những thương hiệu kẹo sing-gum không đường được nhiều người tin dùng.
Việc sử dụng Xylitol đã trở thành một thói quen chủ chốt trong bảo vệ răng miệng tại nhiều quốc gia, trong đó có Phần Lan.
Tập đoàn LOTTE Nhật Bản đã quyết định đưa mô hình của chiến dịch này đến với các quốc gia khác trên thế giới bắt đầu từ Nhật Bản, Hàn Quốc và Việt Nam. Chương trình được kỳ vọng sẽ tạo nên thói quen sử dụng Xylitol hàng ngày cho học sinh Việt Nam, từ đó xây dựng thói quen chăm sóc răng miệng cho cả quốc gia.
Lớp học "Smart Habit" giúp các học sinh nâng cao nhận thức và chủ động ngừa sâu răng được tổ chức tại Trường Tiểu học Trưng Trắc (Việt Nam)
PV