Có sự "tiếp sức" hay là nạn nhân?
Với thỏa thuận chi trả 75 triệu đồng/bộ hài cốt liệt sĩ tìm thấy, Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam đã trả cho "nhà ngoại cảm" Nguyễn Thanh Thúy (tức "cậu Thủy") số tiền hơn 7 tỉ đồng. Số tiền này lấy từ nguồn nào? Liên quan đến vụ bắt vợ chồng nhà ngoại cảm có dấu hiệu làm giả hài cốt liệt sĩ, đại diện Công đoàn Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam (NHCSXH) cho biết, số tiền chi cho "nhà ngoại cảm" Nguyễn Thanh Thúy tìm hài cốt liệt sĩ là do cán bộ, đoàn viên Công đoàn NHCSXH đóng góp từ năm 2012 đến tháng 7/2013. Theo đó, Công đoàn NHCSXH hàng năm đều tổ chức thực hiện các chương trình an sinh xã hội, chương trình từ thiện từ nguồn quỹ do cán bộ, đoàn viên công đoàn đóng góp.
Tại buổi cất bốc hài cốt liệt sĩ hôm 25/7 ở thôn Lâm Xuân, xã Gio Mai, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị do Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam tổ chức, ông Thúy với vai trò là "nhà ngoại cảm" và vợ - bà Duyên là người giúp việc đã "tìm" được 9 bộ hài cốt, trong đó, 3 hài cốt được xác định danh tính, quê quán ghi trên bi đông đựng nước. Có mặt tại buổi cất bốc, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Trị khẳng định chắc chắn đó là các hài cốt giả vì không có cơ sở, hiện trường khai quật và các di vật đều giả 100%. Về vấn đề này, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Lê Như Tiến cho rằng, về việc NHCSXH đã chi hàng tỷ đồng cho Thúy và Duyên để nhờ tìm kiếm hài cốt liệt sĩ thì việc xử lý thế nào tùy vào quy định của pháp luật, phụ thuộc cả quá trình tố tụng cũng như kết quả điều tra. Nhưng ông Lê Như Tiến nhấn mạnh, vụ này phải xử lý thật nghiêm minh. Còn Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội Trương Thị Mai thì nhận định, tìm hài cốt liệt sĩ bằng ngoại cảm, nếu kiểm chứng ADN được thì tốt, còn nếu không kiểm chứng được thì không thể chấp nhận được. Theo bà Trương Thị Mai, vấn đề tìm kiếm, quy tập hài cốt là công việc mà Đảng, Nhà nước đang rất nỗ lực, đồng thời đề nghị Bộ LĐ-TB&XH tuyên truyền cho các gia đình liệt sĩ biết chính sách của Đảng, Nhà nước ta về liệt sĩ. Các gia đình có thể chủ động đi tìm hài cốt liệt sĩ nhưng trước khi đi nên thông báo cho cơ quan chức năng để họ cùng tham gia. Nếu gia đình cho rằng tìm được một liệt sĩ thì nên lấy một mẩu hài cốt về thử ADN, nếu chính xác thì mới nên khai quật. Toàn bộ chi phí tìm kiếm hài cốt liệt sĩ được Nhà nước hỗ trợ.
 "Cậu Thủy" (bìa trái) bị bắt. |
Cần tăng cường trách nhiệm quản lí nhà nước
Theo luật sư Nguyễn Hồng Bách, vợ chồng ông Thúy bị bắt tạm giam theo Điều 139 Bộ luật Hình sự về tội danh "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản". Luật sư Nguyễn Hồng Bách - Chủ tịch hội đồng thành viên Công ty luật hợp danh Hồng Bách và cộng sự, đoàn luật sư TP. Hà Nội, về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản được cấu thành từ mặt vật chất, do đó, phải định lượng được giá trị tài sản bị lừa đảo, bị chiếm đoạt là bao nhiêu, trong Điều 139 đã qui định rất cụ thể. Vấn đề tâm linh chỉ là làm dấy lên dư luận xã hội, sự mất niềm tin đối với những việc tôn nghiêm... Còn về trách nhiệm hình sự thì chúng ta phải tuân theo qui định của pháp luật.
Tại cuộc họp báo thường kỳ của Chính phủ ngày 26/10, trả lời câu hỏi của phóng viên về loạt bài phản ánh nghi vấn lừa đảo, làm giả hài cốt liệt sĩ thu tiền tỉ, ông Vũ Đức Đam - Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ cho biết, Chính phủ đã yêu cầu Bộ Công an, Bộ Lao động - Thương binh - Xã hội phải làm rõ các vấn đề, ai vi phạm sẽ bị xử lý.
Mạnh Tường