Thái Sơn Bàn Thạch Thang – Bài thuốc an thai có nguồn gốc từ đâu?

Thái Sơn Bàn Thạch Thang - bài thuốc an thai hiệu quả lâu đời

Nguồn gốc của bài Thái Sơn Bàn Thạch Thang

Bài thuốc cổ Thái Sơn Bàn Thạch Thang được Y học cổ truyền đánh giá rất cao. Hiểu nôm na “thái sơn bàn thạch” là vững bền như đá tảng núi Thái. Bài thuốc cổ phương này có công dụng an thai cho mẹ bầu dựa trên nền tảng hỗ trợ bổ khí huyết, kiện tỳ ích thận. Bài thuốc được phát hiện có trong cuốn Cảnh Nhạc toàn thư của danh y Trương Cảnh Nhạc đời nhà Đường Trung Quốc. Ngày nay, Y học hiện đại cũng có rất nhiều công trình nghiên cứu khoa học khẳng định hiệu quả an thai rất tốt của bài thuốc này.

Thành phần của Thái Sơn Bàn Thạch Thang được tạo nên từ sự kết hợp của bài “Bát trân thang” rất nổi tiếng trong Y học cổ truyền. Cụ thể, bài thuốc được đúc kết như câu ví:

Thái Sơn Bàn Thạch   Bát Trân,
Giảm Linh, gia Nếp, Đoạn,  Nhân, Cầm, Kỳ.
Dưỡng huyết, bổ khí, kiện tỳ…
An thai thánh dược, nhớ ghi bài này.

Bài thuốc Bát Trân Thang

Bài “Bát trân thang” được tạo nên từ bài thuốc “Tứ quân” (bổ khí) và “Tứ vật” (bổ huyết) được dùng hỗ trợ cho phụ nữ hiếm muộn, mắc vô sinh do khí huyết suy. Người xưa khẳng định: “Khí huyết xung hòa, trăm bệnh không sinh ra”, phụ nữ khí huyết suy vì vậy thường khó sinh con. Muốn khỏe mạnh cần phải bổ khí để làm hướng đạo cho huyết, ngược trở lại huyết làm chỗ dựa cho khí. Đối với trường hợp vô sinh, hiếm muộn, động thai, sảy thai nhiều lần cần phải kết hợp giữa chỉ huyết và bổ khí mới đem lại hiệu quả.

Thái Sơn Thạch Bàn Thang được đúc kết từ Bát trân thang, bỏ Phục linh gia Hoàng kì. Tục đoạn, sa nhân, hoàng cầm, gạo nếp mà thành bài thuốc dưỡng huyết, bổ ích can thận đem lại công dụng rất tốt cho thai phụ bị động thai, dọa sảy thai, sảy thai nhiều lần.

Thành phần và công dụng của bài Thái Sơn Bàn Thạch Thang

Thành phần của Thái Sơn Bàn Thạch Thang bao gồm các vị thuốc: Nhân sâm (hoặc Đẳng sâm) 12g, chích hoàng kỳ 12g, đương quy 12g,tục đoạn 12g, hoàng cầm 12g, bạch thược (sao rượu) 12g, bạch truật (sao) 12g, thục địa 20g, xuyên khung 4g, chích cam thảo 2g, sa nhân 2g.

Trong đó, Sâm, Truật, Kỳ, Thảo đem lại tác dụng bổ tỳ ích khí; Quy, Thục, Thược giúp dưỡng huyết; khí huyết đầy thì thai tự chắc bền; hoàng cầm giúp thanh nhiệt, phối hợp với bạch truật để kiện tỳ thanh nhiệt (chuyên khắc phục thai tiền đa nhiệt), nên đem lại công dụng dưỡng thai rất tốt. Ngoài ra, sa nhân được dùng để lý khí hòa trung, an thai kết hợp với tục đoạn và thục địa để bổ can thận, dưỡng thai; xuyên khung bổ huyết, điều hòa khí.

Trên thực tế, tùy thuộc vào tình hình của thai phụ mà có thể gia giảm các liều lượng trên. Đối với những trường hợp động thai kèm triệu chứng mất ngủ, tim đập nhanh có thể thêm long nhãn nhục, toan táo nhân để hỗ trợ an thần, đau lưng nhiều thêm đỗ trọng, Thỏ ty tử để bổ can thận. Ngoài ra, chị em bị ra máu, có tiền sử sảy thai nhiều lần thì dược liệu a giao giúp cầm huyết mà lại an thai.

Thái Sơn Bàn Thạch Thang, bài thuốc cổ phương từ thế kỷ 16

Như vậy, sự  kết hợp các thảo dược trong Thái Sơn Bàn Thạch Thang trên giúp dưỡng huyết an thai, bổ khí kiện tỳ. Bài thuốc được áp dụng cho những thai phụ bị khí huyết suy, người huyết nhiệt, can tỳ suy yếu, mệt mỏi, sắc mặt nhợt nhạt, lưỡi rêu trắng, mạch trầm nhược, bị động thai, dọa sảy thai, sảy thai nhiều lần.

Gần đây nhất ở Việt Nam có luận văn Thạc sĩ “Đánh giá tác dụng của bài thuốc Thái Sơn Thạch Bàn Thang trong điều trị dọa sảy thai từ 8 – 12 tuần”. Kết quả nghiên cứu cho thấy, sau khi dùng bài thuốc 30 ngày, sản phụ hết đau bụng, hết ra máu âm đạo, không đau mỏi thắt lưng, chất lưỡi hồng, mạch hoạt, góp phần làm cho thai yên (an thai).