Sáng 8/6, sau khi kết thúc phần chất vấn và trả lời chất vấn liên quan đến 4 nhóm vấn đề, Quốc hội dành thời gian để các vị ĐBQH chất vấn Phó Thủ tướng Lê Minh Khái. Tại phần chất vấn này, nhiều ĐBQH đã đặt câu hỏi trực tiếp liên quan đến những vấn đề "nóng" đã và đang được cử tri, nhân dân cả nước quan tâm.
Thị trường BĐS, trái phiếu doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn
ĐBQH Sùng A Lềnh – Đoàn ĐBQH tỉnh Lào Cai cho rằng, thị trường bất động sản (BĐS) đóng băng khiến doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn, thanh khoản dòng tiền. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp có thể nói là khủng hoảng, nhiều doanh nghiệp BĐS chậm thanh toán gốc và lãi trái phiếu, nhất là trong bối cảnh áp lực đáo hạn và trả nợ trái phiếu doanh nghiệp năm 2023 là rất lớn. Điều này gây bức xúc cho nhiều người dân, làm sụt giảm niềm tin của thị trường và nhà đầu tư nên việc huy động vốn từ phát hành trái phiếu đạt thấp thì tiềm ẩn nguy cơ gây bất ổn xã hội.
Do đó, đại biểu Sùng A Lềnh đề nghị Phó Thủ tướng cho biết trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước về vấn đề này, những giải pháp căn cơ để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thị trường BĐS, trái phiếu doanh nghiệp và thúc đẩy thị trường này phát triển an toàn, lành mạnh trong thời gian tới.
Trả lời chất vấn về vấn đề này, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái thông tin, hiện thị trường BĐS, trái phiếu doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng đến điều hành kinh tế vĩ mô. Nguyên nhân bởi quản lý, sử dụng dòng tiền trong đòn bẩy tài chính còn chưa hợp lý, có một số vi phạm, sai phạm trên thị trường, các doanh nghiệp gặp khó khăn tài chính sau đại dịch…
Phó Thủ tướng phân tích, thị trường BĐS gặp khó khăn do nguyên nhân pháp lý, cơ cấu sản phẩm chưa hợp lý, chưa phù hợp, năng lực của chủ đầu tư còn hạn chế. Vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã thành lập 2 Tổ công tác của Thủ tướng do 2 Phó Thủ tướng làm Tổ trưởng để nghiên cứu, đánh giá những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân, từ đó đưa ra giải pháp.
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho hay, 2 Tổ công tác đã có báo cáo, Chính phủ đang tiếp tục chỉ đạo để hoàn thiện căn cứ pháp lý, tháo gỡ khó khăn cho thị trường BĐS trái phiếu doanh nghiệp hoạt động thông suốt, hiệu quả. Cùng với đó, cần tăng cường kiểm tra, giám sát để đảm bảo công khai, minh bạch, đẩy mạnh thông tin tuyên truyền để nâng cao nhận thức, pháp luật, ổn định tâm lý.
Hiện nay, Chính phủ cũng đã ban hành, sửa đổi nhiều Nghị định, chỉ đạo trực tiếp các dự án BĐS. Gần đây, dù còn nhiều khó khăn, nhưng việc phát hành, thanh toán, gia hạn, đáo hạn đã ổn định, dần tháo gỡ khó khăn trên tinh thần thực hiện trách nhiệm trên hợp đồng dân sự. Tuy nhiên, nhà nước phải tham gia kiểm tra, kiểm soát để thúc đẩy việc thực hiện theo các cam kết, nghĩa vụ, xử lý nghiêm nếu có sai phạm để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người dân, nhà đầu tư.
Để "đập chuột không vỡ bình" trong hoạt động đăng kiểm
Trong phần chất vấn liên quan đến sai phạm các trung tâm đăng kiểm ngày 7/6, ĐBQH Trần Thị Kim Nhung – Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh đề nghị tư lệnh ngành trả lời về những sai phạm của các trung tâm đăng kiểm và rút ra bài học gì trong công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực.
Trả lời chất vấn liên quan đến vấn đề này, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhận định, đây là vấn đề quan trọng và đã rút ra được bài học quý giá. Phó Thủ tướng nhấn mạnh, tổng kết 10 năm về thực hiện công tác phòng, chống tham nhũng đã rút ra 8 bài học kinh nghiệm… Những việc sai phạm vừa qua đã giúp làm sâu sắc thêm những bài học kinh nghiệm ấy.
Phó Thủ tướng Chính phủ cho biết, những sai phạm này đã diễn ra từ lâu, đối tượng vi phạm nhiều, rộng khắp ở nhiều tỉnh thành. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã nỗ lực chỉ đạo Bộ Công an nhanh chóng điều tra, xử lý.
Để giải quyết vấn đề này, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái cho rằng, cần phải rà soát để hoàn thiện các cơ chế, chính sách, chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của trung tâm đăng kiểm một cách công khai, minh bạch, rõ ràng. Đồng thời, chú trọng tăng cường sử dụng công nghệ thông tin trong quá trình hoạt động, tăng cường công tác thanh tra… sẽ giúp đảm bảo được yêu cầu "đập chuột mà không làm vỡ bình".
Giải pháp điều hành giá để kiểm soát lạm phát
ĐBQH Triệu Thị Huyền – Đoàn ĐBQH tỉnh Yên Bái nêu, Chính phủ đã ban hành Nghị định về tăng lương cơ sở từ ngày 1/7/2023. Theo đó, giá của một số loại mặt hàng dịch vụ thiết yếu như điện, y tế, giáo dục, bảo hiểm trong thời gian tới có thể xem xét tăng theo lộ trình giá thị trường.
Nữ đại biểu tỉnh Yên Bái đề nghị Phó Thủ tướng Chính phủ cho biết các giải pháp tổng thể về điều hành giá để đảm bảo kiểm soát lạm phát và tránh được hiệu ứng tâm lý tăng lương, tăng giá?
Trả lời vấn đề này, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho biết, điều hành giá là nghệ thuật uyển chuyển trong điều kiện điều hành theo kinh tế thị trường nhưng có sự quản lý của Nhà nước. Việc điều hành, theo Phó Thủ tướng, phải quan tâm đến đời sống của người dân, đặc biệt người dân ở vùng sâu, vùng xa.
"Giải pháp điều hành giá phải uyển chuyển, căn cứ tín hiệu của thị trường, phải nắm bắt thị trường để có kịch bản điều hành", Phó Thủ tướng nói.
Theo Phó Thủ tướng, muốn giữ được giá phải đáp ứng quan hệ cung - cầu, điều này Chính phủ rất quan tâm, đặc biệt với mặt hàng thiết yếu như thực phẩm. Trong thực hiện các quy định của pháp luật về giá, Phó Thủ tướng quán triệt với mặt hàng Nhà nước không định giá phải niêm yết, kê khai và kiểm tra thường xuyên.
Cuối cùng, Phó Thủ tướng cho rằng cần tuyên truyền, thông tin đầy đủ để người dân hiểu được công tác điều hành giá của Chính phủ, tránh trường hợp lạm phát, tăng giá mà không kiểm soát được.
"Tăng lương cơ sở thì phải kiểm soát được giá, để cuối năm 2023 chỉ số giá tiêu dùng CPI không vượt quá 45%", Phó Thủ tướng nói.
Giải pháp để ngăn tình trạng nghỉ việc, giảm giờ làm
ĐBQH Vương Thị Hương – Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang cho biết, thực trạng cắt giảm lao động, giảm giờ làm, nghỉ việc luân phiên, nhất là ở các ngành, lĩnh vực thâm dụng lao động, xuất khẩu chủ lực như dệt may, da giày, chế biến gỗ, điện tử đã và đang ảnh hưởng rất lớn đến thu nhập và đời sống của người dân. Do đó, đại biểu Vương Thị Hương đề nghị Phó Thủ tướng Chính phủ cho biết định hướng và các giải pháp trọng tâm để giải quyết vấn đề này trong thời gian tới.
Trả lời chất vấn, Phó Thủ tướng nhận định, trong những tháng đầu năm đã xảy ra tình trạng mất việc, giảm việc của người lao động ở những thành phố lớn, khu công nghiệp hay khu vực trọng điểm kinh tế phía Nam. Phó Thủ tướng thông tin, số lao động bị ảnh hưởng là khoảng 510.000 người, trong đó 279.000 người bị mất việc, thôi việc; 195.000 bị cắt giảm giờ làm.
Phó Thủ tướng dẫn lại một số giải pháp được Chính phủ triển khai trong thời gian qua như làm sao để doanh nghiệp hoạt động bình thường, có hiệu quả, cải thiện tình hình hoạt động, từ đó đáp ứng nhu cầu việc làm của công nhân, xử lý được tình huống giãn việc. Cùng với đó, các ngành cấp và địa phương thực hiện chính sách liên quan đến BHTN, BHXH, BHYT cho người lao động; tăng cường kết nối cung cầu, tạo điều kiện người lao động tiếp cận việc làm ở các sàn giao dịch việc làm tại địa phương…
Phó Thủ tướng cũng đề nghị các địa phương, bộ ngành nắm bắt kịp thời, ngăn chặn những thông tin không đúng sự thật, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh, việc làm và ảnh hưởng đến hành vi của người lao động khi rút BHXH một lần.
Phiên chất vấn diễn ra trong không khí dân chủ, thẳng thắn, sôi nổi
Kết luận phiên chất vấn và trả lời chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, sau 2,5 ngày làm việc hết sức khẩn trương, sôi nổi, tập trung, trí tuệ và trách nhiệm cao, Quốc hội đã hoàn thành tốt đẹp phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 5. Phiên chất vấn diễn ra trong không khí dân chủ, thẳng thắn, sôi nổi, thu hút được sự quan tâm, chú ý rộng rãi của cử tri và Nhân dân cả nước.
Chủ tịch Quốc hội cho biết, tại kỳ họp này đã có 454 lượt ĐBQH đăng ký tham gia chất vấn; có 112 lượt ĐBQH đã thực hiện quyền chất vấn; 49 lượt ĐBQH tranh luận để làm rõ hơn các vấn đề, nâng tổng số lượt đại biểu tham gia chất vấn của 2 năm đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV lên 831 lượt đại biểu, tiếp tục khẳng định chất vấn và trả lời chất vấn là hình thức giám sát tối cao trực tiếp, hiệu quả của Quốc hội.
Các Bộ trưởng dù là người đã "dày dạn" kinh nghiệm trả lời chất vấn hay mới tham gia trả lời chất vấn lần đầu đều thể hiện bản lĩnh, nắm chắc thực trạng của ngành, lĩnh vực mình phụ trách, thẳng thắn, không vòng vo, né tránh nhiều vấn đề khó, phức tạp. Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, các vị Phó Thủ tướng, các vị Bộ trưởng, Trưởng ngành với ý thức trách nhiệm cao đã tham gia giải trình nghiêm túc, giúp làm sáng tỏ thêm nhiều vấn đề ĐBQH quan tâm.