(SKDS) - Đã hai tuần trôi qua kể từ khi cô gái người Jrai tên Rơ Lan H’Uy 17 tuổi chết, nhưng dân làng Mlá, xã Phú Cần, huyện Krông Pa (Gia Lai) vẫn còn hoảng sợ mỗi khi nhớ đến cách bà lang vườn trong làng đã dùng tay bóp và cầm chày đập thẳng vào bụng của cô gái để cho thai chết và tuột ra ngoài!
Ngồi trộn cơm với men làm rượu ghè để chờ đến ngày làm lễ bỏ mả cho con gái đầu Rơ Lan H’Uy mà chị Rơ Lan H’Prim và mẹ của chị, bà Rơ Lan H’Tre không sao cầm được nước mắt. Chị tự trách mình, giá như chị và mẹ không ngu muội, giấu hết mọi người lén đưa con bé H’Uy đến nhờ bà lang vườn trong làng phá thai thì đâu đến nỗi...
Được thừa hưởng nhan sắc của mẹ, H’Uy càng lớn càng xinh tươi. Chàng trai có tên Nay Thương, ở buôn Uar, xã Chư Drăng được cô gái H’Uy chọn. Nhưng cả nhà chị H’Prim không ai biết nhà và những người quen biết họ hàng của chàng trai đó. Thời gian gần đây, bà H’Tre thấy cháu gái H’Uy của mình có vẻ xanh xao, cái bụng thì lùm lùm. Gặng hỏi mãi cuối cùng H’Uy cũng nói là đã có thai với Nay Thương. Để chắc ăn, bà H’Tre bắt chị H’Prim dẫn H’Uy lội sông Mlá sang thị trấn Phú Túc để siêu âm và có kết quả là H’Uy mang thai 4 tháng. Đối với người Jrai thì chuyện con gái chửa hoang là một điều sỉ nhục cho cả làng. Sau nhiều đêm suy tính, bà H’Tre quyết định phải giấu nhẹm chuyện này rồi cùng với chị H’Prim đưa H’Uy đến nhờ bà lang chuyên phá thai trong làng là Ksor H’Ly giúp bí mật giải quyết cái thai. Giá phá thai được thỏa thuận là 1,5 triệu đồng, đưa trước 200 ngàn đồng.
|
Chị H’Prim và bà H’Tre đang đau buồn vì cái chết của con và cháu gái. |
Sáng ngày 3/10, bà H’Tre đã cùng với chị H’Prim dẫn H’Uy đến nhà bà lang Ksor H’Ly (60 tuổi) ở sát bờ sông phía cuối buôn Mlá để giải quyết cái thai. Giao con bé cho bà lang xong, hai người đàn bà tiếp tục đi rẫy. Chiều tối, trên đường về nhà, bà H’Tre ghé qua nhà bà lang để nghe ngóng tình hình thì lúc này cuộc “hành quyết” cái thai vẫn chưa xong. Về đến nhà ngồi chưa ấm chỗ, người nhà bà lang đến báo tin con bé H’Uy bị ra máu nhiều, phải đem theo áo quần để đi viện. Cả nhà hốt hoảng, bà H’Tre chỉ cầm theo cái váy của mình rồi cùng chị H’Prim chạy vội đến nhà bà lang. Máu của H’Uy chảy loang cả sàn nhà. Đến nửa đêm, thấy không ổn, vợ chồng bà lang mới cùng bà H’Tre và chị H’Prim đưa H’Uy đến Trung tâm y tế Krông Pa cấp cứu.
Các bác sĩ lập tức triển khai các biện pháp nghiệp vụ và truyền dịch. Được một lúc thì H’Uy tỉnh lại. Các bác sĩ gặng hỏi về cách phá thai, H’Uy thều thào: “Bà lang dùng tay lần mò bên ngoài bụng rồi bóp nặn cái thai. Sau đó, dùng chày gỗ đập, giộng mạnh vào bụng để cho cái thai chết và tuột ra”. Nhiều dấu móng tay hằn sâu trên bụng và vết bầm đen hình tròn đường kính 6cm trên da vùng hạ vị bên trái của H’Uy đã minh chứng điều đó. Ngay lập tức H’Uy được đưa lên xe cứu thương chuyển tuyến lên Bệnh viện đa khoa khu vực Ayun Pa. Nhưng nhập viện được 30 phút thì H’Uy tắt thở.
Sau vụ việc, bà lang vườn H’Ly và nhà H’Uy cùng với ban hòa giải thôn, có cả Chủ tịch UBND xã Phú Cần, ông Nay Pơng chứng kiến đã tổ chức hòa giải. Biên bản thảo thuận hòa giải thống nhất: Gia đình bà lang Ksor H’Ly đền cho bà Rơ Lan H’Prim một con bò cái to còn sống khỏe mạnh; còn số tiền đặt cọc 200 nghìn đồng để phá thai thì không trả lại!!!
Thiết nghĩ, để kịp thời ngăn chặn những kiểu phá thai lén lút và khủng khiếp kể trên, các ngành chức năng tỉnh Gia Lai cần khẩn trương vào cuộc để làm rõ và có biện pháp ngăn chặn, tránh để những trường hợp đáng tiếc có thể xảy ra.
|
BS. Đinh Viết Bửu - Giám đốc Trung tâm y tế huyện Krông Pa (Gia Lai)
Nhiều năm liền chúng tôi đã phối hợp với các ban, ngành đoàn thể và chính quyền vận động người dân bỏ cách chữa bệnh lạc hậu, bỏ thói quen nhờ thầy cúng và thầy lang ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số để tiếp cận với cơ sở y tế của Nhà nước. Tuy nhiên, vẫn còn một số ít đồng bào dân tộc ở vùng sâu, vùng xa khi sinh nở còn cậy nhờ vào các bà mụ, bà lang thiếu kiến thức và kinh nghiệm ở trong làng xử lý. Trường hợp phụ nữ lén đi nhờ bà lang trong làng phá thai dẫn đến chết người ở xã Phú Cần vừa rồi thật đau lòng. Nếu được đưa đến Trung tâm y tế huyện sớm hơn, chúng tôi có đủ điều kiện để xử lý và có khả năng cứu sống được bệnh nhân. |
Bài, ảnh:Đức Phương
