Trước đó, khoảng 3h ngày 16/3, tổ lưới gồm 18 người của ông Phan Văn Thiền (SN 1957, trú thôn Đại Đồng, xã Cương Gián, huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh) đánh bắt gần bờ. Đến 6h30 ngư dân thu lưới và phát hiện 19 con cá heo nằm trong lưới.
Ngay sau đó, ông Thiền và mọi người đưa số cá trên vào bờ. Nhận thông tin, nhiều người dân tập trung ra biển để xem, quyên góp tiền mua lại số cá đó thả về tự nhiên. Số cá đó có trọng lượng từ 30kg đến 70kg mỗi con. Sau khi đưa lên bờ, có 1 con bị chết, số còn lại được người dân mua lại.
Để đảm bảo nguồn thu cho tổ lưới trong ngày đi biển, chính quyền địa phương vận động người dân hỗ trợ nguồn kinh phí với số tiền là 32 triệu đồng.
Anh Lê Quốc Hướng (SN 1994, trú thôn Bắc Sơn, xã Cương Gián, người đứng ra kêu gọi tiền mua lại số cá) cho biết, sau khi nhận thông tin ngư dân bắt được nhiều cá lạ, anh cùng nhóm bạn đến xem.
"Xác định đây là loài cá quý hiếm, tôi cùng nhóm bạn muốn mua lại số cá này để thả về tự nhiên. Tuy nhiên, số tiến quá nhiều nên tôi kêu gọi, vận động người dân quyên góp tiền. May mắn lúc đó được người dân ủng hộ nhiệt tình, kịp thời. Nếu chậm thêm chút nữa số cá đó khả năng sẽ chết", anh Hướng cho hay.
Người dân xã Cương Gián từ trước tới nay chủ yếu sống với nghề biển. Tâm niệm của người dân nơi đây cá heo là những người bạn trên biển, là sinh vật linh thiêng.
Chính vì thế, chị Lê Như Quỳnh (SN 1995, ở xã Cương Gián, hiện tại đang sống và làm việc tại Anh) sau khi nhận thông tin nhanh chóng gửi tiền về quyên góp mua lại số cá đó. "Từ nhỏ qua câu chuyện của các cụ cao niên trong xóm kể về sự linh thiêng của những con cá heo đối với ngư dân nên khi thấy mọi người quay clip người dân bắt được cá heo tôi nảy ra ý tưởng mua lại. Lúc đó, tôi sợ đàn cá bị chết nên không ngần ngại gửi tiền về, góp một phần nhỏ mong muốn mua lại số cá trên để thả về với tự nhiên", chị Quỳnh nói.
Ông Trần Công Tráng, Phó Chủ tịch UBND xã Cương Gián cho biết, hơn 40 năm qua đây là lần đầu tiên có một đàn cá heo lớn xuất hiện trên vùng biển Nghi Xuân và bị mắc lưới.
"Đây là loài cá hiếm gặp, ngư dân rất ít khi đánh bắt được. Hành động quyên góp tiền mua lại số cá đó của người dân trên địa bàn mang đầy tính nhân văn, góp phần bảo vệ, làm giàu hệ sinh thái biển", Phó Chủ tịch UBND xã Cương Gián nói.
Từ xưa đến nay, có rất nhiều câu chuyện và kể cả trong truyền thuyết nói về cá heo cứu giúp con người. Chính vì điều đó, ngư dân ở khắp mọi nơi thường rất trân quý cá heo.
Ở Hà Tĩnh hay nhiều tỉnh miền Trung thường có những nghĩa địa và đền thờ dành riêng để mai táng những chú cá heo bị chết trôi dạt vào bờ. Người ta còn có quan niệm rằng, năm nào có xác cá heo trôi vào bờ thì năm đó trời yên biển lặng, ngư dân được thuận lợi làm ăn. Địa phương nào có xác cá heo trôi vào bờ, người dân ở đó cũng gặp được nhiều may mắn.