Phát biểu khai mạc cuộc họp, Phó Cục trưởng Cục Dân số (Bộ Y tế) Phạm Vũ Hoàng cho biết, dự án Luật Dân số đã được Chính phủ trình Quốc hội. Đây là dự án luật đóng vai trò hết sức quan trọng, tác động đến sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Dự án Luật Dân số tập trung vào 4 nhóm chính sách lớn, gồm: Duy trì mức sinh thay thế; Giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh; Thích ứng với già hóa dân số; Nâng cao chất lượng dân số.
Toàn cảnh cuộc họp góp ý hoàn thiện dự án Luật Dân số sáng 13/11.
Dự án Luật Dân số và dự án Luật Phòng bệnh đã được Chính phủ trình Quốc hội và thảo luận tại Tổ vào ngày 23/10/2025 trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 10. Đến ngày 10/11, Quốc hội thảo luận phiên toàn thể tại hội trường về hai dự án luật này, có 20 đại biểu Quốc hội phát biểu ý kiến, còn 18 đại biểu gửi ý kiến bằng văn bản để Ban soạn thảo tiếp thu, hoàn thiện, trình Quốc hội thông qua vào ngày 10/12/2025.
Theo ông Phạm Vũ Hoàng, sau khi lắng nghe các ý kiến đại biểu Quốc hội tại phiên thảo luận ở Tổ và tại hội trường, Ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu một cách cẩn trọng để hoàn thiện dự thảo luật theo nguyên tắc:
Bám sát các chủ trương, nghị quyết của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết số 21-NQ/TW năm 2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về công tác dân số trong tình hình mới và các nghị quyết liên quan; Đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật; Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn của đất nước, đồng thời tham khảo kinh nghiệm quốc tế.
GS. Nguyễn Thiện Nhân – Đoàn ĐBQH TP.HCM.
Đóng góp ý kiến tại cuộc họp, GS. Nguyễn Thiện Nhân – Đoàn ĐBQH TP.HCM nhấn mạnh: "Chúng ta làm Luật Dân số bây giờ là cực kỳ quan trọng. Đây là cơ hội không phải là 'vàng' mà là 'kim cương'".
Ông cho rằng, Việt Nam chỉ còn khoảng 20 năm để hành động, bởi theo bài học từ Nhật Bản, nước này đã bỏ lỡ giai đoạn 20 năm vàng nên hiện nay không thể khắc phục được hậu quả.
Năm 1975, dân số Việt Nam khoảng 50 triệu người, và 50 năm sau, Việt Nam đã đạt hơn 100 triệu người. "Nếu không đạt được quy mô dân số như hiện nay thì chúng ta sẽ thiếu lao động, thiếu nhân lực và không thể phát triển," ông Nhân nói.
GS.TS Nguyễn Đình Cử.
Tại cuộc họp, GS.TS Nguyễn Đình Cử, nguyên Viện trưởng Viện Dân số và Các vấn đề xã hội (Đại học Kinh tế quốc dân) chia sẻ, ông "nổi da gà" khi mới đây nghe một cháu gái ở nông thôn nói: "Cháu không hiểu sinh con để làm gì".
"Thời xưa, chúng ta lớn lên là 'dựng vợ gả chồng' rồi sinh con, điều đó diễn ra rất tự nhiên. Bây giờ nghe cháu gái hỏi lại như vậy khiến tôi 'đứng hình' và thấy đây là câu hỏi không dễ trả lời," GS.TS Nguyễn Đình Cử nói.
Ông Nguyễn Đình Cử cũng dẫn một tài liệu nước ngoài, trong đó nêu quan điểm rằng Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng cần cùng nhau chia sẻ chi phí với các cặp vợ chồng đang nuôi con nhỏ. Theo ông, việc chia sẻ này rất cần thiết. Nhà nước đã có chính sách hỗ trợ, quy định rõ trong luật; tuy nhiên, cộng đồng hiện nay có nhiều loại quỹ đóng góp như Quỹ phòng chống bão lụt, Quỹ vì người nghèo, Quỹ khuyến học…Ông đề nghị đối với các cặp vợ chồng đang nuôi con nhỏ nên miễn hoặc giảm các khoản đóng góp vào những quỹ này, để họ bớt gánh nặng chi phí.
Theo GS.TS Nguyễn Đình Cử, thời gian qua Nhà nước đã có một chính sách chia sẻ rất lớn, đó là miễn, giảm học phí cho học sinh từ bậc mầm non đến hết trung học phổ thông, một bước tiến quan trọng. Bên cạnh đó, ông cũng đề xuất không nên giới hạn độ tuổi 35 khi xem xét chính sách hỗ trợ sinh con.
