Tôi là acid chenodeoxycholic (hay còn gọi là chenodiol hoặc chenodeoxycholic acid) là thuốc điều trị sỏi mật. Người ta dùng tôi để làm tan sỏi cholesterol ở những người bệnh sỏi mật không cản quang không biến chứng và túi mật vẫn còn hoạt động. Liệu pháp chenodiol có hiệu quả hơn nếu sỏi nhỏ và sỏi thuộc loại nổi trong nước.
Những bệnh nhân có rối loạn chức năng gan hoặc bất thường đường dẫn mật, bệnh nhân mà túi mật không hiện hình được khi chụp đường mật có uống thuốc cản quang, bệnh nhân có sỏi cản tia X (chứa calci), sỏi mật có biến chứng hoặc có chỉ định phải phẫu thuật, bệnh nhân bị viêm ruột hoặc loét dạ dày - tá tràng đang hoạt động, phụ nữ mang thai thì tuyệt đối không được dùng tôi đâu nhé.
Một số điều cần nhắc các bạn là tránh dùng tôi cho người bệnh mẫn cảm với các chế phẩm acid mật khác, vì những trường hợp này cũng có thể mẫn cảm với chenodiol. Chenodiol độc với gan trên súc vật thực nghiệm bao gồm cả linh trưởng gần với người. Phải ngừng dùng chenodiol nếu aminotransferase vượt quá 3 lần giới hạn trên của mức bình thường. Đến nay, chưa thấy có tư liệu nào nói đến chenodiol có bài tiết vào sữa hay không. Vì thế, phụ nữ cho con bú cũng nên cân nhắc việc lựa chọn dùng tôi.
Tác dụng không mong muốn thường gặp là tiêu chảy nhẹ, đau vùng túi mật, tăng aminotransferase. Các bạn cần lưu ý là phải thường xuyên theo dõi kết quả khi dùng tôi. Nếu sau 18 tháng điều trị vẫn không thấy dấu hiệu đáp ứng thì ngừng liệu pháp chenodiol. Có một số thuốc cần tránh khi đang dùng tôi: các antacid chứa nhôm, cholestyramin hay colestipol dùng cùng với chenodiol, có thể liên kết với chenodiol, do đó làm giảm hấp thu thuốc này. Ngoài ra, các thuốc chống tăng lipid máu, đặc biệt là clofibrat, hoặc các estrogen, neomycin, các progestin dùng cùng với chenodiol có thể làm giảm tác dụng của chenodiol, vì làm tăng bão hòa cholesterol ở mật.
Tốt nhất nên dùng tôi theo chỉ định của bác sĩ, không dùng quá liều để tránh gặp những hậu quả xấu.
Nguyễn Châu