Festival anh đào năm nay ở thủ đô nước Mỹ diễn ra từ 26/3 - 10/4. Năm nào hội cũng kéo dài 2 tuần nhưng thời điểm bắt đầu thì mỗi năm một khác, tùy thuộc vào ngày hoa nở. Trong 2 ngày 16 - 17/4, lễ hội hoa anh đào với tên gọi Sức sống Nhật Bản sẽ diễn ra tại Hà Nội. Nhân dịp này, báo SK&ĐS giới thiệu bài của nhà thơ Vũ Quần Phương gửi từ Mỹ viết về lễ hội này.
 Anh đào cổ thụ trong khu Kenwood |
Thư tịch về anh đào Washington cho biết: Vào năm 1885, người đầu tiên đưa phương án trồng anh đào hoa (không phải anh đào quả) quanh sông Potomac là một phụ nữ, bà Eliza Scidmore. 11 năm sau, năm 1906, 100 cây anh đào được nhập về trồng thử. Đến năm 1909 mới có đợt trồng đại trà 2.000 cây với sự tham gia tích cực của người khởi xướng từ 24 năm trước, bà Scidmore. Và đến năm 1912, nước Nhật tặng nước Mỹ 3.020 cây, trồng vào khu công viên trung tâm này.
Một vùng anh đào kỳ ảo nữa ở Washington là trong khu Kenwood. Đó là một làng phố mang dáng dấp công viên. Anh đào ở đây thưa cây hơn nhưng lại nhiều cổ thụ, có gốc sinh đôi, sinh ba phải 2 - 3 người ôm. Từ gốc cây già nua cóc cáy lại bật ra những mầm nhánh bụ bẫm nở đầy hoa. Hoa non tơ của bây giờ nở trực tiếp ngay nơi gốc gân guốc của một trăm năm trước. Tôi nhớ lại cái cảm giác ghê răng có phần thảng thốt thuở thanh niên khi nếm quả sấu non dơn dớt chua của cây sấu nghìn năm rừng Cúc Phương. Cây vô tri có sức dồn ép năm tháng dễ làm chạnh lòng người. Kenwood không có mặt nước, bù lại là cả một quần thể biệt thự cổ kính, đa dạng thấp thoáng sau hoa. Sống trong những căn nhà này thì bằng thường trú trong hoa, ở với vườn cổ tích hồng hoang nhưng lại nhà đầy trang bị gia dụng công nghệ cao hiện đại. Năm nay, anh đào ở Kenwood chín sớm hơn khu vịnh Tydal. Khách du lịch nơi này không đông nên giữ được vẻ u tịch vốn rất hiếm trong các đô thị lớn.
 Tác giả ở thủ đô Washington (Mỹ). |
Tính đến nay, lứa anh đào đại trà năm 1912 ghi dấu mối “huê tình” Nhật Mỹ đã vào tuổi tròn trăm. Bao nhiêu lứa anh đào khác đã được trồng kế tiếp. Và lứa đầu tiên ấy cũng được người ta nhân giống để lưu giữ một gien hoa hữu nghị. Một bài nhật báo địa phương ước lượng Washington bây giờ phải tới cả triệu cây anh đào Nhật Bản. Phố nào cũng có anh đào. Anh đào trồng xen trong các vạt rừng của phố, trong các vườn nhà, công sở... Hôm ấy, tôi từ New York xuống, tới Baltimor đã bắt gặp anh đào nở hoa. Anh đào đồng hành cùng xa lộ liên bang, xa lộ tiểu bang và ngay cả đường nội bộ. Từng cụm, từng dãy hoặc từng cây đơn độc. Cây chưa to và ở vào nhiều lứa tuổi chứng tỏ việc trồng anh đào vẫn tiến hành thường xuyên và rộ lên vào vài ba mươi năm gần đây. Hoan nghênh sáng kiến Nhật chọn anh đào làm đại sứ hiện diện cùng nhân loại. Mùa anh đào năm nay, ở quê gốc của hoa, người dân đang kiên cường chống thiên tai: động đất, sóng thần gây rò rỉ phóng xạ. Mất người, mất của rất đau thương nhưng đến cữ của hoa thì hoa phải nở. Cảm nghe trong sắc trắng khói sương thanh khiết của anh đào một nghị lực nén lòng để tươi cùng thiên hạ. Ngày cuối tuần, hoa lại đang mãn khai, trời thì ấm nắng, người Mỹ từ nhiều tiểu bang về thủ đô ngắm hoa. Người nô nức bên hoa, thân ái và trang nghiêm, sau hoa này là nước Nhật, trước hoa này là nước Mỹ, không ai bẻ cành hay xả rác, hoa đón người ra sao thì người trọng hoa đến vậy. Người là hoa của đất thì hoa là tâm hồn của người. Tương thân, tương kính. Ở Việt Nam, hoa anh đào Nhật cũng đã soi mặt người Hà Nội bên chỗ người trước trả gươm cho rùa. Nghe đâu các bạn Nhật đã có nhã ý mang anh đào tới cho bén rễ đất mình, san sẻ sắc hương Phù tang Đông Bắc cho Việt Nam - Đông Nam châu Á. Tôi ước ao thầm: con đường bao quanh hồ Tây sẽ thành con đường hoa hậu duệ của Nhật Tân, có anh đào Nhật di thực xen lẫn với hồng đào Bắc và hoàng mai Nam cố cựu. Ba loài hoa thân mộc ấy sẽ cổ thụ với thời gian mà ôm ấp, mà quấn quýt những nhà cửa, trường học, chùa chiền vùng đất cổ Dâm Đàm... và nhất là làm tôn lên bên hoa cái bóng dáng mảnh mai, chăm chỉ của những con người Việt một đời chỉ cúi vái hoa mai*.
10/4/2011
(*) Cao Bá Quát: Nhất sinh đê thủ bái mai hoa
|
|