Những nguyên tắc dinh dưỡng mà người bệnh lao phổi không thể bỏ qua

Dấu hiệu mắc bệnh lao phổi cần đi khám

Người mắc lao phổi thường có các dấu hiệu sau:

Ho, ho ra máu: Khi có biểu hiện ho kéo dài quá 3 tuần, dùng thuốc không giảm thì có thể là do lao phổi. Ho ra máu cũng có thể gặp ở 60% những người lao phổi.

Khạc đờm: Khạc đờm cũng như ho có thể do rất nhiều nguyên nhân gây ra. Nhưng nếu sau khi dùng thuốc không giảm, ho, khạc trên 3 tuần phải nghĩ đến do lao phổi.

Gầy, sút cân: Cùng với ho, khạc đờm, gầy, sút cân là triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân lao phổi.

Sốt, ra mồ hôi: Sốt là triệu chứng hay gặp ở người lao phổi, thường là sốt nhẹ hoặc gai gai lạnh về chiều. Ngoài ra còn kèm theo các triệu chứng khác như: ra mồ hôi trộm, chán ăn, mệt mỏi.

Khi có những dấu hiệu trên, người bệnh cần đến cơ sở y tế chuyên khoa lao và bệnh phổi để khám và xét nghiệm. Nếu được chẩn đoán mắc lao cần điều trị dứt điểm và thực hiện các biện pháp phòng tránh lây nhiễm cho người thân và cộng đồng.

Chú ý các nguyên tắc trong chế độ ăn uống để giữ sức khoẻ ổn định

Năng lượng ăn phải phù hợp với thể trạng của người bệnh: 

Bên cạnh việc dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, người bệnh lao cần bổ sung dinh dưỡng thật tốt để tăng hiệu quả điều trị, giúp bệnh nhanh khỏi.

- Nếu người bệnh có cân nặng trung bình ( theo chỉ số BMI) thì không thay đổi lượng thức ăn mỗi bữa, nếu người bệnh gày hoặc quá gày thì cần tăng cường ăn uống để đạt được mức cân nặng hợp lý. 

 - Thức ăn cân đối và cần đầy đủ 4 nhóm thực phẩm: chất bột- đường, chất đạm, dầu mỡ, vitamin và khoáng chất. Đừng quên bổ sung lượng đường cho cơ thể từ hoa quả chín, có tác dụng hỗ trợ gan thải độc do người bệnh lao phổi phải dùng thuốc lâu dài, hạn chế các tác dụng phụ của thuốc.

-  Món ăn mỗi ngày cần đa dạng, dễ ăn, dễ tiêu hoá: Đa số những người bệnh lao phổi có thể trạng yếu, mệt mỏi, ăn kém ngon do tác dụng phụ của thuốc vì vậy bệnh nhân hoặc người chăm sóc, nuôi dưỡng bệnh nhân nên chú ý thay đổi các món ăn, tránh ăn đơn điệu nhằm kích thích người bệnh ăn uống. Chia nhỏ bữa ăn trong ngày để người bệnh dễ hấp thu và đảm bảo được cung cấp đủ các chất dinh dưỡng cần thiết.  

 Kiểm soát cân nặng để điều chỉnh chế độ ăn của người bệnh lao phổi 

Chỉ số BMI được gọi là chỉ số khối cơ thể, chỉ số BMI chuẩn được tính dựa trên chiều cao và cân nặng, áp dụng cho nam và nữ trưởng thành. 

Chỉ số BMI được tính theo công thức: BMI = cân nặng  (kg)/ chiều cao (m). Mức cân nặng bình thường trong khoảng 18,5 – 24,9

 Một số chỉ số BMI để người bệnh lao phổi tham khảo

Tình trạng dinh dưỡng	BMI, kg/m2
Suy dinh dưỡng trường diễn	< 18,5
Bình thường	18,5 - 24,9
Thừa cân	25,0 - 29,9

Thực phẩm nên dùng cho người bệnh lao phổi

Khi mắc bệnh lao phổi, hệ miễn dịch của bệnh nhân thường bị suy yếu, giảm hấp thu chất dinh dưỡng nên thường dẫn đến sút cân, thiếu chất. Vì vậy người bệnh cần bổ sung các thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất để tăng cường hoạt động của hệ miễn dịch như các chất kẽm, sắt, vitamin A, E, C, K, B6… Cụ thể:

1. Thực phẩm giàu kẽm

Người bệnh lao phổi cần tăng cường chất kẽm vì các loại thuốc điều trị lao thường gây nên tình trạng thiếu hụt kẽm ở người bệnh, dẫn đến chán ăn, suy giảm hệ miễn dịch.

Kẽm đóng vai trò quan trọng đối với hệ miễn dịch, giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng, chống lại nhiễm trùng. Đặc biệt, kẽm có tác dụng điều hoà vị giác và cảm giác ngon miệng… 

Kẽm có nhiều trong các thực phẩm như hàu, sò, tôm, lươn, gan lợn, sữa, thịt bò, lòng đỏ trứng, cá, đậu nành…

2. Thực phẩm giàu sắt

Người bệnh lao phổi thường bị thiếu máu do thiếu sắt- một vi chất có vai trò quan trọng để tạo hồng cầu và hoạt động của hệ miễn dịch. Thiếu sắt còn làm giảm sức đề kháng, khiến bệnh nhân dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn.

Vì vậy trong chế độ ăn của người bệnh lao phổi nên bổ sung các thực phẩm giàu chất sắt như: gan, lòng đỏ trứng, thịt bò, các loại đậu đỗ, rau xanh đậm… Kết hợp với các thực phẩm giàu vitamin C để giúp tăng cường hấp thu sắt.

3. Thực phẩm giàu vitamin

Rau quả tươi là nguồn thực phẩm chứa nhiều vitamin A, C, E, K, B6… giúp chống oxy hoá, tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ niêm mạc, tránh nguy cơ bị nhiễm khuẩn ở người bệnh lao phổi.

Bữa ăn của người bệnh lao nên ưu tiên các loại rau tươi có màu xanh đậm, quả chín có màu vàng, đỏ như cam, xoài, đu đủ, cà chua, cà rốt; cải xoăn, măng tây, bông cải xanh, rau chân vịt; gạo nguyên cám, chuối, các loại đậu, các loại hạt…

Người bệnh cần lưu ý, bên cạnh chế độ dinh dưỡng tốt, cần sinh hoạt điều độ, nghỉ ngơi hợp lý. Không dùng các loại chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá… vì những chất này làm giảm hiệu quả điều trị và tăng tác dụng phụ của thuốc. 

Chế độ dinh dưỡng cho người nhiễm COVID-19 tại nhà

SKĐS - Bộ Y tế vừa ban hành tài liệu Hướng dẫn Chăm sóc người nhiễm COVID-19 tại nhà. Theo đó, người nhiễm COVID-19 nhẹ và không có triệu chứng cần được theo dõi thường xuyên và thực hiện chế độ dinh dưỡng đầy đủ để nâng cao thể trạng, tăng cường miễn dịch và hạn chế biến chứng.

Xem thêm video đang được quan tâm