Không đồng ý cập nhật sẽ bị xóa tài khoản
Những ngày gần đây, khi truy cập ứng dụng Zalo, nhiều người dùng bất ngờ nhận được thông báo Cập nhật Điều khoản Dịch vụ. Đáng chú ý, nội dung trong các thỏa thuận này ngay lập tức dấy lên làn sóng tranh cãi.
Tại Điều 5 của Thỏa thuận sử dụng Zalo quy định: Người dùng đồng ý và chấp thuận rằng VNG (đơn vị phát hành ứng dụng) có quyền áp dụng những biện pháp kỹ thuật cho mục đích thu thập và xử lý các dữ liệu liên quan đến tài khoản của người dùng.
Việc Zalo cập nhật điều khoản sử dụng đang thu hút sự quan tâm của nhiều người dùng.
Thông tin dữ liệu cá nhân (DLCN) bao gồm: Số điện thoại, Họ và tên, tuổi, giới tính, mối quan hệ gia đình, thông tin CMND/CCCD/Hộ chiếu, hình ảnh cá nhân, thư điện tử.
Cũng trong Điều 5, VNG cho biết: "Tiếp nhận và chia sẻ, chuyển giao thông tin Tài khoản với các Công ty thuộc VNG bao gồm công ty con, công ty thành viên, công ty liên kết".
Các điều khoản mới của Zalo đang tạo luồng tranh luận trái chiều gần đây khi một mặt, người dùng miễn cưỡng bấm "Đồng ý" để tiếp tục sử dụng dịch vụ, trong khi nhóm khác bày tỏ quan ngại đối với những vấn đề liên quan đến bảo mật và an toàn dữ liệu cá nhân. Nhiều quy định cho phép VNG - đơn vị phát triển và vận hành ứng dụng Zalo - được quyền thu thập, sử dụng những thông tin này.
Tuy nhiên, nếu không đồng ý với các điều khoản mới của Zalo, ngoài việc bị tạm ngừng truy cập vào dịch vụ, người dùng còn có thể bị xóa tài khoản. Cụ thể, khi từ chối điều khoản của thỏa thuận, ứng dụng hiện thông báo với nội dung "Vì bạn không đồng ý với Thỏa thuận này, chúng tôi rất tiếc không thể tiếp tục cung cấp Dịch vụ cho bạn. Hệ thống sẽ tự động xóa tài khoản của bạn sau 45 ngày theo quy định nếu bạn không thay đổi quyết định".
Một số người cho rằng Zalo đang "ép buộc" người dùng phải chấp thuận với việc chia sẻ dữ liệu cá nhân cho nhà phát hành, nếu không sẽ bị buộc xóa tài khoản trên nền tảng. Người dùng sẽ không có quyền lựa chọn khác. Trong số các điều khoản mới của Zalo, có một điều cho phép người dùng yêu cầu chấm dứt việc chia sẻ dữ liệu, nhưng nhà phát triển có quyền từ chối yêu cầu đó nếu không tuân thủ các quy định khác do chính họ đưa ra.
Trong khi yêu cầu người dùng phải đồng thuận với việc chia sẻ dữ liệu, VNG cũng "không quên" bổ sung điều khoản liên quan đến trách nhiệm của hãng trong việc đảm bảo an toàn cho các thông tin quan trọng của người dùng. Theo đó, hãng khẳng định không "đưa ra bất kỳ đảm bảo nào" để bảo đảm về tính ổn định của dịch vụ, bảo mật an toàn thông tin" (tại điều số 14 trong bản Thỏa thuận điều khoản dịch vụ).
Cập nhật để bảo vệ người dùng thì không bất thường
Chuyên gia an ninh mạng Ngô Minh Hiếu cho rằng, thời gian gần đây, việc Zalo cập nhật điều khoản sử dụng khiến không ít người dùng băn khoăn. Tuy nhiên, đây không phải là hiện tượng cá biệt. Trên thực tế, các nền tảng mạng xã hội lớn như Facebook hay TikTok cũng thường xuyên điều chỉnh chính sách nhằm phù hợp với quy định pháp luật và định hướng phát triển dịch vụ.
Vấn đề khiến người dùng quan tâm nhất không nằm ở việc "có cập nhật hay không", mà là mức độ minh bạch trong thu thập, quản lý và sử dụng dữ liệu cá nhân. Không thể phủ nhận một thực tế là hiện nay Zalo lưu trữ nhiều thông tin quan trọng của người dùng
Chuyên gia Ngô Minh Hiếu cho rằng, khác với nhiều nền tảng mạng xã hội đơn thuần, Zalo hiện được sử dụng rộng rãi cho cả công việc và đời sống cá nhân. Trên ứng dụng này, người dùng thường xuyên trao đổi công việc, gửi nhận giấy tờ hành chính, thậm chí lưu trữ nhiều cuộc trò chuyện riêng tư. Chính vì vậy, câu hỏi được đặt ra là: Ai đang kiểm soát và sử dụng những dữ liệu nhạy cảm này, và ở mức độ nào?
Chuyên gia khuyến nghị an toàn thông tin, người dùng nên sử dụng Zalo cho những mục đích thông thường, như trao đổi công việc, hành chính hoặc chia sẻ các tài liệu không thuộc diện bí mật.
Ngược lại, những thông tin có mức độ nhạy cảm cao như hợp đồng mật, dữ liệu tài chính, chiến lược kinh doanh hay các câu chuyện riêng tư sâu nên được hạn chế chia sẻ qua các nền tảng nhắn tin phổ biến.
Các chuyên gia nhấn mạnh, không tồn tại ứng dụng nào đảm bảo an toàn tuyệt đối cho dữ liệu người dùng. Yếu tố quan trọng nhất vẫn là thói quen sử dụng: lựa chọn đúng nền tảng, đúng mục đích và chủ động bảo vệ thông tin cá nhân.
Việc hiểu đúng điều khoản sử dụng và sử dụng Zalo một cách tỉnh táo sẽ giúp người dùng hạn chế rủi ro, đồng thời khai thác hiệu quả những tiện ích mà nền tảng này mang lại.
