Ngành y tế Việt Nam đã làm gì để chủ động trong công tác phòng chống dịch bệnh MERS-CoV, những định hướng để phát triển mô hình bác sĩ gia đình và kế hoạch của ngành y tế trong việc thực hiện đổi mới phong cách, thái độ phục vụ của cán bộ y tế hướng tới sự hài lòng của người bệnh... là những vấn đề được người dân gửi đến Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến trong chương trình “Dân hỏi - Bộ trưởng trả lời” mới đây.
Bác sĩ gia đình - Dịch vụ cung cấp chăm sóc sức khỏe gần dân nhất
Trả lời người dân về những định hướng để phát triển mô hình bác sĩ gia đình (BSGĐ), Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, BSGĐ là dịch vụ cung cấp về chăm sóc sức khỏe kể cả dự phòng điều trị gần dân nhất, giúp người dân có thể tiếp cận các dịch vụ đỡ tốn kém, đỡ mất thời gian và thân thiện nhất. Mô hình này đã được Bộ Y tế triển khai thí điểm tại 8 tỉnh, thành phố và sắp tới sẽ sơ kết để có thể triển khai nhân rộng, phát triển mô hình hiện nay hội nhập quốc tế. Tới đây, BSGĐ sẽ triển khai với các phòng khám của các bệnh viện tỉnh, thậm chí bệnh viện huyện, ở cả trạm y tế xã, phường cũng như phòng khám BSGĐ tư nhân...
Theo đó, BSGĐ sẽ thực hiện chăm sóc sức khỏe ban đầu như tiêm chủng, kế hoạch hóa gia đình, dinh dưỡng, chăm sóc sức khỏe bà mẹ - trẻ em, phòng chống các dịch bệnh và tuyên truyền cho người dân có lối sống lành mạnh, chất lượng cuộc sống cao; đồng thời khám chữa bệnh gắn với bảo hiểm y tế đối với những bệnh thông thường và sau này có thể hướng tới có thể thu nhận mẫu bệnh phẩm, xét nghiệm cho bệnh nhân đến khám mà không cần phải đi xa; có thể chuyển viện với các bệnh viện tuyến trên...
Trả lời những băn khoăn của người dân về chất lượng của hệ thống BSGĐ, Bộ trưởng khẳng định, BSGĐ không có nghĩa là sẽ đến tận nhà để khám bệnh và cũng tùy theo trường hợp cụ thể. Tuy nhiên, để có BSGĐ thì đào tạo đòi hỏi đầu tiên phải là những bác sĩ đa khoa và sau đó đào tạo định hướng theo BSGĐ. BSGĐ phải được đào tạo khá toàn diện, hiểu biết tất cả các lĩnh vực của bệnh tật để tiếp cận, hướng dẫn về chăm sóc sức khỏe ban đầu cũng như điều trị các bệnh thông thường và trong những trường hợp nặng thì mới phải chuyển lên tuyến trên.
Đổi mới tinh thần, thái độ phục vụ của cán bộ y tế, hướng tới sự hài lòng của người bệnh
Theo Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến, từ trước đến nay, hầu hết các cán bộ đi theo ngành y đều rất đam mê với nghề nghiệp và tận tâm, tận tụy, không ngại khó ngại khổ. Tuy nhiên, có một bộ phận không nhỏ cán bộ y tế từ điều dưỡng, kỹ thuật viên cho đến các bác sĩ vẫn có thái độ thờ ơ đối với nỗi đau của bệnh nhân, thậm chí là quát tháo và có tư tưởng ban ơn, cơ chế xin cho, đặc biệt nữa là có những biểu hiện tiêu cực đối với người bệnh.
Để giải quyết vấn đề này cần rất nhiều giải pháp đồng bộ và phải có thời gian. Bộ Y tế đã ban hành quyết định để thực hiện chương trình hành động là đổi mới toàn diện, phong cách và thái độ của cán bộ y tế hướng tới sự hài lòng của người bệnh. Tuy nhiên, Bộ trưởng nhấn mạnh, biện pháp chủ yếu nhất là chính từ bên trong mỗi người cán bộ y tế phải đổi mới và phải coi người bệnh là trung tâm để phục vụ.
Những nội dung chính để đạt được mục tiêu hướng tới sự hài lòng của người bệnh là: tiếp tục duy trì Đường dây nóng ngành y tế và thực hiện thông tư về quy tắc ứng xử đạo đức nghề nghiệp. Kiên quyết đưa ra khỏi ngành những cán bộ y tế không đủ phẩm chất đối với bệnh nhân. Tiếp đến là tiếp tục duy trì hòm thư góp ý, hòm thư nóng. Thứ ba là quy định về trang phục đối với những chức năng khác nhau; thành lập đơn vị chăm sóc khách hàng để giải đáp những thắc mắc của người bệnh; triển khai đội tình nguyện của sinh viên, bác sĩ trẻ để giúp người bệnh trong quá trình khám bệnh được nhanh, gọn; phải ký cam kết để đổi mới toàn diện thái độ như là niềm nở khi bệnh nhân đến, tận tụy khi bệnh nhân ở và chu đáo khi bệnh nhân về. Sau đó có chương trình kiểm tra, giám sát chặt chẽ các tiêu chí và chương trình về thi đua, khen thưởng và kỷ luật.
“Đây là một kế hoạch mới ban hành và có thể có những khó khăn trong giai đoạn triển khai, ngành y tế luôn lắng nghe ý kiến của người dân cũng như các phương tiện thông tin báo chí để hoàn thiện những giải pháp tốt hơn” - Bộ trưởng chia sẻ.
Để làm được những kế hoạch này, giải pháp trước mắt lâu dài là tạo cho cán bộ y tế có nguồn thu nhập đủ sống, đủ tái tạo sức lao động để họ yên tâm phục vụ tốt hơn, trên cơ sở lộ trình đổi mới cơ chế tài chính cho phù hợp,...
Nguyễn Hoàng