Ý nghĩa cúng gà trống đêm giao thừa và cách buộc, luộc gà cánh tiên đẹp mắt

1. Ý nghĩa của cúng gà trống đêm giao thừa

Việc cúng gà trống vào đêm giao thừa là một phong tục truyền thống lâu đời và mang nhiều ý nghĩa sâu sắc trong văn hóa Việt Nam. Gà trống được coi là biểu tượng của sự khởi đầu và ánh sáng. Tiếng gáy của gà trống vào mỗi buổi sáng báo hiệu một ngày mới bắt đầu, xua tan bóng tối và chào đón ánh sáng. Trong đêm giao thừa, thời điểm chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, việc cúng gà trống mang ý nghĩa tượng trưng cho sự khởi đầu mới, hy vọng vào một năm mới tươi sáng, tốt đẹp và tràn đầy năng lượng.

Trong văn hóa nông nghiệp, mặt trời đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với mùa màng và cuộc sống. Gà trống với chiếc mào đỏ tươi trên đầu được coi là biểu tượng của mặt trời, tượng trưng cho ánh sáng, sự sống và năng lượng dương. Cúng gà trống vào đêm giao thừa là cách để cầu mong mặt trời chiếu sáng, mang lại mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu và cuộc sống ấm no.

Gà trống với dáng vẻ oai vệ, tiếng gáy vang dội tượng trưng cho sức mạnh, sự dũng mãnh và khí phách. Người ta tin rằng tiếng gáy của gà trống có thể xua đuổi tà ma, những điều xấu xa và mang lại bình an cho gia đình. Đêm giao thừa là thời điểm mà theo quan niệm dân gian, âm khí mạnh nhất. Việc cúng gà trống với hy vọng tiếng gáy của nó sẽ xua tan bóng tối, xua đuổi những điều xui xẻo và mang lại may mắn cho năm mới.

Gà là một trong những vật nuôi quen thuộc và gần gũi với đời sống của người nông dân Việt Nam. Việc cúng gà trống trong mâm cỗ giao thừa thể hiện lòng biết ơn đối với những gì đã có trong năm cũ và cầu mong một năm mới no đủ, sung túc. Hình ảnh con gà trống được luộc nguyên con, bày biện đẹp mắt bằng cách buộc cánh tiên trên mâm cỗ cúng tượng trưng cho sự trọn vẹn, đầy đủ và sum vầy của gia đình trong dịp Tết.

Việc cúng gà trống trong đêm giao thừa cũng là một cách để con cháu bày tỏ lòng thành kính, biết ơn đối với tổ tiên và cầu mong được tổ tiên phù hộ, che chở trong năm mới. Phong tục cúng gà trống giao thừa đã được lưu truyền từ đời này sang đời khác, trở thành một nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt Nam. Việc duy trì phong tục này không chỉ thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên mà còn góp phần giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.

2. Cách chọn, luộc và buộc gà cánh tiên

Cách chọn và làm gà:

Gà được chọn để cúng đêm giao thừa nhất thiết phải chọn gà ta, là gà trống tơ khỏe mạnh, mào lớn màu cờ, mình gà vàng đầy đặn, lông mượt, chân vàng, chưa đạp mái, nặng khoảng 2kg.

Làm sạch lông gà, nhổ kỹ những chỗ lông măng. Xát muối và chanh (hoặc gừng, giấm) vào mình gà để khử mùi hôi và làm sạch. Rửa lại thật kỹ với nước sạch. Có thể dùng dao khứa nhẹ ở phần cổ để loại bỏ hết phần tiết đọng.

Buộc gà:

Có nhiều cách buộc gà cánh tiên, dưới đây là 2 cách phổ biến:

Cách 1: Ép cánh và tạo dáng quỳ:

• Sau khi làm sạch, dùng dao khứa nhẹ ở khớp khuỷu chân gà rồi hướng chân về phía bụng để tạo dáng quỳ tự nhiên. Dùng dây lạt hoặc dây nilon sạch buộc cố định chân gà.
• Ép sát hai cánh gà vào thân, sao cho phần đầu cánh chạm nhau và xòe ra như hình cánh tiên. Dùng dây lạt buộc cố định phần cánh và thân gà.
• Để đầu gà hướng thẳng lên trên hoặc hơi nghiêng về phía trước.

Cách 2: Tạo dáng gà bay:

• Sau khi làm sạch, bẻ hai cánh gà ra phía lưng, sao cho phần khớp cánh hướng lên trên.
• Dùng dây lạt hoặc dây nilon sạch buộc cố định ở phần khớp xương cánh gà để giữ dáng cánh xòe ra.
• Có thể dùng dây buộc thêm ở phần cổ để giữ đầu gà thẳng.

Lưu ý khi buộc gà:

• Nên dùng dây lạt hoặc dây nilong trắng, sạch để buộc gà. Không nên dùng dây màu hoặc dây bẩn.
• Buộc vừa đủ chặt để giữ dáng gà, tránh buộc quá chặt làm gà bị biến dạng hoặc bị đứt da.
• Buộc gà trước khi luộc để gà giữ được dáng đẹp trong quá trình luộc.

Luộc gà:

Chọn nồi đủ lớn để đặt vừa gà, nên dùng nồi inox hoặc nồi đất. Nướng 1 củ gừng, 1 củ hành, đập giập bỏ vào nồi nước luộc gà để tạo mùi thơm, có thể cho thêm một chút muối. Cho gà vào nồi, đổ nước lạnh ngập thân gà (không cho gà vào nước nóng vì da gà bị nóng đột ngột sẽ co lại, dễ bị rách). Đặt con gà nằm nghiêng trong nồi nước lạnh, đầu ngửa ra phía lưng, chân quặp phía sau bụng, hai cánh co tự nhiên.

Khi luộc cần lật đều hai bên để gà không bị vẹo, đun lửa nhỏ sôi lăn tăn (không sôi sùng sục) thì hớt bỏ bọt và cứ để thế khoảng 7- 8 phút. Tắt bếp, đậy vung, ngâm gà trong nước thêm 5 phút. Trong quá trình luộc, có thể cho vào nồi một chút bột nghệ hoặc nước cốt nghệ để gà có màu vàng đẹp mắt, sau khi vớt gà ra cần rửa sạch tiết để nước không bị đục. Muốn da gà giòn khi vớt ra thả ngay vào nước lạnh rồi lại cho vào nồi luộc tiếp khoảng 5 phút. Làm như vậy da gà sẽ căng bóng và không bị nứt. Sau đó tháo dây buộc gà, bày ra đĩa, mỏ gà cài bông hoa hồng đỏ (hoặc hoa tỉa từ củ hành lá xanh cũng đẹp mắt), tiết, lòng gà nhét lại vào bụng gà.

Trình bày gà cúng:

• Đặt gà lên đĩa hình bầu dục hoặc hình chữ nhật.
• Có thể trang trí thêm rau thơm, hoa tỉa từ cà rốt, ớt… xung quanh đĩa gà cho đẹp mắt.
• Lưu ý: Nên luộc gà trước giờ cúng khoảng 1-2 tiếng để gà còn ấm.

5 món ăn từ thịt gà đen vùng cao thơm ngon, giàu dinh dưỡng

SKĐS - Gà đen là giống gà bản địa quý hiếm có nguồn gốc ở miền núi phía Bắc, được người dân chăn thả tự nhiên trên nương, đồi. Các món ăn từ gà đen nổi tiếng thơm ngon và giàu dinh dưỡng.

Xem thêm video đang được quan tâm:

Khám phá những phong tục đón Tết Âm lịch độc đáo trên thế giới.