Vậy, xuất huyết âm đạo do đâu, khi nào cần điều trị? Bài viết dưới đây giúp bạn đọc hiểu rõ vấn đề này.
Nguyên nhân thường gặp
Hiện tượng ra máu âm đạo có thể xuất hiện ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ, đặc biệt trong 3 tháng đầu. Ở thời kỳ đầu có thể do thay đổi nội mạc tử cung chuẩn bị đón trứng vào làm tổ, xuất huyết xảy ra từ 1- 2 tuần từ khi thụ thai, có khi rơi gần thời điểm bình thường là có kinh (báo thai sớm) nên không nguy hiểm. Theo thống kê khoảng 20-30% bà bầu thường bị xuất huyết trong thời gian đầu mang thai, rơi vào các trường hợp sau:
Dọa sẩy thai: Một số thai phụ thấy ra máu khi tuổi thai khoảng 4-8-12 tuần. Đó là do phôi thai chưa bám chắc vào thành tử cung. Ra máu thường kèm các triệu chứng đau lưng, nặng ở bụng dưới... Khi mang thai, cơ thể người mẹ tiết ra nội tiết tố giúp thai phát triển. Tuy nhiên, đôi khi lượng nội tiết tố không đủ, dẫn đến xuất huyết như có kinh nguyệt. Hiện tượng này sẽ hết sau 3 tháng đầu.
Thai lưu: Trường hợp thai phát triển không bình thường sẽ gây tình trạng thai lưu. 1/3 các trường hợp là do thai nhi bị rối loạn nhiễm sắc thể. Các nguyên nhân khác gây thai lưu là chấn động cơ học, nhiễm trùng... Cơ thể thai phụ sẽ đào thải bào thai bắt đầu với dấu hiệu xuất huyết âm đạo.
Thai lạc chỗ: Đây là tình trạng phôi thai nằm ngoài tử cung. Các dấu hiệu thai lạc chỗ gồm chảy máu âm đạo, đau nhói vùng bụng dưới. Nếu thai ngoài tử cung bị vỡ, không xử lý kịp thời, có thể nguy hiểm đến tình trạng người mẹ. Người có tiền sử phá thai, bị viêm nhiễm vùng sinh dục, từng bị thai lạc chỗ dễ gặp tình trạng này.
Thai trứng: Trứng sau khi thụ tinh sẽ hình thành phôi và các phần phụ như túi ối, nhau, gai nhau... Sự phát triển của phôi và các thành phần phụ phải tương ứng nhau. Nhưng có trường hợp, thành phần phụ phát triển quá nhanh, không tương ứng với phôi thai. Điều này khiến gai nhau nhanh chóng bị thoái hóa, tạo thành các túi chứa dịch dính vào nhau như chùm nho. Các tổn thương này làm trứng hỏng nhưng gai nhau vẫn được nuôi dưỡng nhờ máu của mẹ nên tiếp tục hoạt động. Hiện tượng này gọi là thai trứng. Dấu hiệu của thai trứng gồm xuất huyết âm đạo, có màu nâu đen hoặc đỏ, chảy máu dai dẳng hoặc ồ ạt. Xét nghiệm máu có hàm lượng hCG cao. Tim thai không đập.
Các trường hợp khác: Viêm nhiễm đường sinh dục, bướu ở cổ tử cung... hoặc sau khi gần chồng cũng gây ra xuất huyết. Xuất huyết âm đạo trong nửa giai đoạn sau của thai kỳ thường do các nguyên nhân:
Nhau bong non: Là tình trạng nhau thai tách khỏi vị trí thành tử cung khi bé chưa chào đời. Triệu chứng thường là đau bụng, xuất huyết âm đạo. Khi xác định nhau bong non, cần theo dõi sát sao tình trạng thai nhi, mẹ và sự co bóp của tử cung. Việc xử trí tùy mức độ của nhau bong và tuổi thai. Nếu thai trưởng thành, bác sĩ sẽ theo dõi và cho kích thích chuyển dạ.
Nhau tiền đạo: Bình thường, bánh nhau bám vào mặt trước, sau và đáy tử cung. Nếu vì lý do nào đó như: tử cung có sẹo mổ cũ, bị dị dạng, có tiền sử điều hòa kinh nguyệt... bánh nhau sẽ bám thấp xuống vòng eo tử cung, che một phần hay toàn bộ lỗ trong tử cung, gây cản trở đường đi của thai nhi khi chuyển dạ. Đặc biệt là gây chảy máu khi có sự bong tách giữa bánh nhau và tử cung.
Tư vấn cho sản phụ tại Trạm Y tế xã Việt Đoàn, huyện Tiên Du (Bắc Ninh).
Cần làm gì khi mang thai bị xuất huyết?
Thai phụ bị ra huyết không phải chuyện hiếm. Có nhiều trường hợp ra huyết do những nguyên nhân nhỏ, không cần điều trị. Tuy nhiên, vẫn có trường hợp nguy hiểm. Vì vậy bạn cần thông báo cho bác sĩ ngay để có hướng xử lý kịp thời, đặc biệt là vào giai đoạn đầu của thai kỳ. Điều này tuyệt đối cần thiết để xác định xem việc xuất huyết như vậy có gây nguy hiểm cho bạn không. Bạn cần gặp đúng bác sĩ chuyên về sản phụ khoa, tuy nhiên những trường hợp quá khẩn cấp, bạn có thể đến gặp bác sĩ chuyên khoa tổng quát, hoặc nên gọi cấp cứu.
Trường hợp nào cần phải điều trị?
Thai ngoài tử cung: Trường hợp này thường sẽ được phẫu thuật khẩn cấp để bảo vệ vòi trứng. Tuy nhiên, nếu thai phát triển chưa lớn, việc điều trị có thể bằng thuốc.
Nhiễm khuẩn: Các bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân dùng kháng sinh.
Dọa sinh non: Các chị em sẽ được chỉ định nghỉ ngơi kèm theo điều trị bằng thuốc chống các cơn co thắt tử cung.
Các trường hợp khác: Các thai phụ cần phải được theo dõi việc mang thai một cách chặt chẽ.
