Đi qua gian khó để đón mùa xuân ấm áp
Khi mới thành lập (năm 2005) Tu Mơ Rông là huyện miền núi đặc biệt khó khăn. Dân số chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó phần lớn là người Xơ Đăng.
Những ngôi làng của huyện nằm yên bình dưới thung lũng, ven núi hay lẻ loi giữa những tán rừng xanh thẳm như ôm ấp, che chở cho bao phận người trong các thôn, làng. Có một thời, nhắc đến vùng đất này là gợi lên sự khắc nghiệt của thiên tai, đây là "cái rốn lũ" của Tây Nguyên, hạ tầng, cơ sở vật chất còn nghèo nàn. Nhưng xuân 2023 này, cuộc sống ở nơi đây đã dần đổi khác nhờ trồng sâm Ngọc Linh. Sâm Ngọc Linh được coi là "Quốc bảo" của Tu Mơ Rông cùng với các sản phẩm dược liệu đặc hữu khác.
Nỗi ám ảnh về đường xá xa xôi, cách trở cũng dần được xóa nhòa khi những tuyến đường giao thông dẫn đến tận các thôn, làng vùng sâu, vùng xa đã được xây dựng. Lưới điện được kéo đến từng nhà. Giáo dục, y tế, khoa học, công nghệ, văn hóa, thể thao, du lịch... đã dần dần được đầu tư hoàn thiện. Giấc mơ ấm no trên quê hương Tu Mơ Rông đang dần được hiện thực hóa.
Người dân Tu Mơ Rông đã quen dần với cách trồng, chăm sóc cây sâm Ngọc Linh để cải thiện đời sống kinh tế của mình.
Anh A Phú và nhiều cư dân xã Măng Ri (huyện Tu Mơ Rông) chia sẻ, trước đây cuộc sống bộn bề gian khó, bà con bám lấy nương rẫy, sản xuất nông nghiệp thủ công, miệt mài đổ sức lao động nhưng thành quả đạt được không cao. Nhưng nay đã khác. Người dân dần làm quen với việc trồng cây sâm Ngọc Linh, mở ra hướng thoát nghèo bền vững.
Chăm lo cho thế hệ tương lai
Cùng với việc lo "ấm cái bụng", "chắc" cái nhà thì những người dân Xơ Đăng đã biết trang bị "con chữ" và sức khỏe cho con em của mình. Mọi người động viên nhau cho con trẻ đến lớp khi đến tuổi đi học.
Công tác giáo dục luôn được chăm lo, chú trọng
Để người dân an tâm cho con em đến lớp, công tác y tế học đường ở chốn non sâu Tu Mơ Rông đã được tăng cường đảm bảo. Trong giai đoạn 2021-2025, Tu Mơ Rông đề ra mục tiêu 98% cơ sở giáo dục được bảo đảm các điều kiện làm việc tối thiểu cho công tác y tế trường học như: Phòng làm việc, trang thiết bị, dụng cụ sơ cấp cứu thông thường... 100% các cơ sở y tế trường học phù hợp với điều kiện thực tế của nhà trường, có nhân viên phụ trách công tác y tế trường học.
Việc giữ gìn những nét văn hoá của bà con dân tộc Xơ Đăng cũng được đặc biệt chú trọng. Các nghệ nhân tạc tượng, đánh chiêng ở Tu Mơ Rông đã làm ra nhiều tác phẩm giàu giá trị nhân văn. Đó chính là những "đặc sản" tinh thần của người dân Tu Mơ Rông.
Nghệ nhân A Đoàn bên những bức tượng là "đặc sản" tinh thần của dân làng ở Tu Mơ Rông nói riêng và Tây Nguyên nói chung
Nghệ nhân tạc tượng A Đoàn (xã Đắk Hà) bộc bạch, nghề này rất độc đáo, bây giờ mọi người gọi là nghề chứ trong ý nghĩ của những nghệ nhân chúng tôi, đó là công việc tự bản thân phải làm. Công việc này đã ngấm vào máu chúng tôi từ khi cất tiếng khóc chào đời.
A Đoàn bảo rằng, ánh mắt cháy bỏng đam mê của những nghệ nhân hát kể sử thi, dáng ngồi gõ chiêng của những người đàn ông lưng trần hay thần thái của những người phụ nữ vừa phát rẫy vừa ru con…chính là những vẻ đẹp chất phác, hồn hậu của bà con dân tộc Xơ Đăng, vẻ đẹp ấy cần phải được giữ lại. Vậy nên, những nghệ nhân đã đưa tất cả những nét đẹp này vào từng tượng gỗ. Mỗi bức tượng được tạc ra đều mang những thông điệp, ví như bức tượng "Người đàn bà chịu khó", bức tượng này muốn gửi thông điệp về nét đẹp của người phụ nữ Tây Nguyên, đó là cần cù và chịu khó. Bức tượng như lời nhắc nhở đến những thế hệ sau này về vẻ đẹp giản dị của người dân tộc Xơ Đăng ở huyện miền núi Tu Mơ Rông.
