Bệnh thường không gây khó chịu nhưng có thể bị kích thích khi ăn nóng, cay, nặng hơn khi bị bội nhiễm vi khuẩn và nấm Candida. Nếu đau nhiều hay bệnh kéo dài, cần đi khám bác sĩ.
Nguyên nhân do đâu?
Lưỡi bản đồ hay lưỡi địa lý xảy ra trong khoảng 2% dân số. Nó có thể xảy ra ở bất kỳ tuổi tác, chủng tộc hay giới tính. Tuy nhiên, nó xuất hiện phổ biến hơn ở phụ nữ và thường xuyên hơn ở người lớn, mặc dù bệnh này thường xuất hiện từ thời thơ ấu, nhưng sau đó khỏi và khi trưởng thành có thể bị trở lại.
Hiện nay nguyên nhân của bệnh viêm lưỡi bản đồ vẫn chưa được biết rõ. Thường xảy ra phổ biến hơn ở những bệnh nhân mắc bệnh vảy nến, bệnh tiểu đường, thiếu máu, dị ứng (hen suyễn và / hoặc eczema) và căng thẳng tâm lý. Trong một số bệnh nhân, các loại thực phẩm đặc biệt dường như là một yếu tố kích hoạt, đặc biệt là pho mát. Di truyền là một vấn đề được xem xét vì trong một gia đình có thể có nhiều người cùng bị. Nội tiết tố cũng là một yếu tố được nhiều nhà nghiên cứu nhận định. Thường do biến thể với chu kỳ kinh nguyệt và khi có thai.
Biểu hiện của viêm lưỡi bản đồ.
Dấu hiệu nhận biết
Lưỡi bản đồ còn được gọi là viêm lưỡi di cư lành tính vì sự xuất hiện liên tục thay đổi. Là bệnh ở phần niêm mạc của lưỡi. Biểu hiện chủ yếu là các chấm sữa trên sống lưỡi rụng tạm thời, có ban đỏ không định hình, vì thương tổn không có hình dạng nhất định và không giống bất cứ hình nào cho nên gọi là bản đồ hay địa lý. Lúc đầu một vết nhỏ sau đó lan rộng ra, đôi khi có nhiều vết trên lưỡi. Những gờ hình ngoằn ngoèo làm cho bề mặt của lưỡi giống như hình bản đồ.
Viền thương tổn có màu vàng tro hoặc trắng, hơi gồ cao, ranh giới rõ với phần niêm mạc lưỡi lành.
Khi lan tỏa ra xung quanh, hình thành những vùng bóc rụng tương đối rộng. Lưỡi bản đồ có thể kéo dài vài tháng hoặc lâu hơn và thường tái phát. Thường thì không có triệu chứng gì nhưng một số trường hợp có triệu chứng kích thích của lưỡi là phổ biến, đặc biệt là với thức ăn nóng hoặc cay. Sự khó chịu này có thể đến và đi theo thời gian, thường thấy rõ hơn tại một thời điểm nhất định như thời kỳ kinh nguyệt của phụ nữ và thời kỳ mang thai.
Xuất hiện đau rát ảnh hưởng đến ăn uống khi có bội nhiễm.
Phải làm gì?
Mặc dù lưỡi bản đồ có thể trông khá mất thẩm mỹ, nhưng không gây vấn đề nghiêm trọng và không liên quan đến nhiễm trùng hoặc ung thư. Lưỡi bản đồ đôi khi có thể gây khó chịu và tăng độ nhạy cảm với một số chất, chẳng hạn như gia vị, muối và đồ ngọt. Hiện tại không có cách điều trị đặc hiệu để chữa hết bệnh viêm lưỡi bản đồ mà nó có thể hết một cách tự nhiên, việc điều trị chỉ là chữa triệu chứng.
Trong lúc bệnh đang tiến triển, nếu có đau nhiều hoặc loét và có mụn mủ thì việc đi khám tại cơ sở y tế là cần thiết. Các bác sĩ có thể sử dụng thuốc kháng sinh diệt vi khuẩn bội nhiễm. Dùng một đợt trị liệu tăng cường các vitamin nhóm B (B1, B2, B6) và vitamin C, thuốc giảm đau nếu có biểu hiện đau rát...
Phòng bệnh bằng cách giữ gìn vệ sinh răng miệng, tránh những thức ăn nóng hay có nhiều gia vị. Bệnh nhân cần tăng cường ăn rau xanh, quả tươi, đỗ đen, bột sắn, uống nhiều nước.
Với trẻ em khi bị đau, không nên ép trẻ ăn nhiều làm trẻ đau và sợ ăn, trước khi cho trẻ ăn nên bôi thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ. Có thể tăng cường chế độ ăn nhiều hải sản và hoa quả. Bên cạnh đó, sau khi cho con bú hoặc sau bữa ăn, các mẹ cần cho trẻ uống nước để phòng bệnh cho trẻ.
Lời khuyên của thầy thuốc
Những người thường bị tình trạng này nên tránh những thức ăn nóng hay có nhiều gia vị, tránh tiếp xúc với những thức uống có cồn. Giữ gìn vệ sinh răng miệng để tránh viêm loét kèm theo. Mặc dù là bệnh lành tính nhưng khi có triệu chứng kéo dài, gây đau hoặc khó chịu, khi ăn cần đến cơ sở y tế để được khám và điều trị.