Viêm tụy cấp là một bệnh lý nguy hiểm, dạng cấp tính.Bệnh gặp ở nam nhiều hơn nữ, chủ yếu ở độ tuổi 30 - 60. Những cơn đau do viêm tụy cấp khá nguy hiểm, bởi nó tác động lên những cơ quan duy trì chức năng sống như gan, thận nên khả năng gây tử vong khá cao nếu không xử lý kịp thời.
Viêm tụy cấp thường khởi đầu bằng đau ở vùng bụng thượng vị, có thể lan ra sau lưng và những vị trí khác. Cơn đau có thể xảy ra đột ngột, sau đó tăng dần sau khi ăn. Một số bệnh nhân viêm tụy cấp cảm thấy cơ thể rất mệt mỏi, bụng chướng và tức, buồn nôn, sốt, mạch đập nhanh. Trong các trường hợp nặng, có thể bị mất nước và tụt huyết áp, suy tim, suy hô hấp, suy thận.
Trước một bệnh nhân bị viêm tụy cấp, người nhà bệnh nhân hay nhân viên y tế thôn bản cần phải xử lý khẩn trương theo những hướng dẫn dưới đây:
Đặt bệnh nhân nằm ở trên giường theo tư thế đầu ngang, không đặt trong tư thế đầu cao hơn thân người vì trong trường hợp huyết áp tụt thấp, não sẽ không đủ máu có thể dẫn đến hôn mê.
Khi bệnh nhân nôn, hãy để cho bệnh nhân nôn sạch.Không nên giữ ngực, giữ cổ để chống lại.Bởi nôn trong trường hợp này có tác dụng làm giảm tải bớt áp lực dạ dày, giúp bệnh nhân giảm đau. Ngoài ra, nó còn làm giảm lượng thức ăn trong dạ dày, tá tràng, giảm sự kích thích sản sinh thêm men tụy trong cơn đau.
Tuyệt đối không cho người bệnh ăn bất cứ thứ gì hay uống bất cứ thứ gì, kể cả nước đường, nước sữa hay uống thuốc. Chỉ cần một chút thức ăn, một ngụm sữa sẽ làm cho bệnh tình ngay tức khắc trầm trọng hơn. Vì thức ăn chính là tác nhân kích thích tụy tiết ra enzym mạnh. Nhịn ăn, nhịn uống là biện pháp tốt nhất trong trường hợp lên cơn viêm tụy cấp đột ngột.
Không xoa bụng, đè tay lên bụng hay đặt bất cứ vật gì trên bụng bệnh nhân để tránh kích thích vào tụy gây xuất huyết tụy, nguy cơ tử vong sẽ cao hơn. Hãy để cho người bệnh tự tìm thấy tư thế giảm đau để giảm thiểu tác động tiêu cực tới hệ tim mạch.Việc tác động lên thành bụng dù nhẹ cũng đủ để gây ra kích thích tại vùng tổn thương.
Sau đó, cần nhanh chóng đưa bệnh nhân đến bệnh viện chuyên khoa gần nhất để được cứu chữa kịp thời.
Lưu ý, sau khi qua cơn nguy hiểm, người bệnh viêm tuyến tụy cấp tính nên có chế độ ăn chia thành nhiều bữa nhỏ, mỗi bữa một ít, ăn thức ăn mềm, hạn chế ăn mỡ.
Bác sĩ Thanh Thủy
