Hóc xương là tai nạn thường gặp do bất cẩn trong khi ăn uống. Xương nhỏ, sắc bén nên dễ làm bệnh nhân bị viêm niêm mạc, xuất huyết, có thể làm thủng thực quản, dạ dày,… Do đó mọi người cần biết xử trí nhanh và đúng cách để hạn chế biến chứng nặng do hóc xương gây ra.
Khi bị hóc xương, nạn nhân phát hiện có dị vật bị mắc lại trong cổ họng, và cảm thấy vướng, nuốt thức ăn hoặc nuốt nước bọt thấy hơi đau hoặc rất đau do xương đâm vào niêm mạc. Xương mắc ở vị nào thì đau ở vị trí đó. Khi đó cần:
- Ngừng nuốt ngay lập tức. Nếu cố nuốt sẽ không thể làm xương trôi xuống mà chỉ càng khiến cho xương đâm sâu hơn, gây tổn thương.Không có gắng khạc mạnh nhiều lần. Không nên ăn bất cứ gì nhằm đẩy xương xuống có thể gây nghẹn.
- Cần cố gắng nôn ra càng sớm càng tốt. Tuyệt đối không được dùng ngón tay mò mẫm trong họng vì động tác này không những không lấy được xương ra mà có thể đẩy chúng vào sâu cuống họng.
- Nạn nhân cần bình tĩnh, há miệng thật to để người thân kiểm tra cổ họng bằng mắt thường hoặc soi đèn pin. Nếu xương mắc ở những vị trí có thể nhìn thấy được thì có thể dùng kẹp y khoa để gắp ra.
- Tiếp tục theo dõi xem còn bị đau và cảm thấy vướng trong cổ khi nuốt nước bọt nữa hay không.
- Nếu nghi ngờ xương vẫn còn mắc kẹt ở một vị trí nào đó trong họng hay trong thực quản, nạn nhân cần đến ngay cơ sở y tế để các bác sĩ kiểm tra và xử trí kịp thời. Không nên để lâu sẽ gây khó khăn khi xác định vị trí của xương, có thể gây biến chứng nặng, việc điều trị sẽ phức tạp hơn.
Để phòng ngừa hóc xương, khi chế biến thức ăn nên lọc thịt riêng, xương riêng, không nên chặt thịt lẫn xương dễ lẫn xương vụn. Trong bữa ăn nên tập trung, không nên vừa ăn, vừa nói chuyện nhiều, cười đùa khi ăn. Nên ăn chậm, nhai kỹ, không ăn vội vàng. Nếu ăn cá, nên gỡ kỹ xương cho trẻ nhỏ và người già. Kiểm tra kỹ lưỡng thức ăn để loại trừ xương trước khi cho trẻ ăn. Nếu dùng cá nhỏ thì nên xay nhuyễn và chọn cá ít xương dăm.
Khi bị hóc xương, tốt nhất nên đến cơ sở y tế gần nhất để khám và điều trị càng sớm càng tốt.Không nên chủ quan để ở nhà, nhiều trường hợp có thể gây hậu quả nghiêm trọng.
Bác sĩ Vũ Minh
