Nằm ven theo con đường nhỏ trải nhựa là ngôi làng Bùi Thượng (xã Yên Giang, Yên Định, Thanh Hóa), không gian yên bình đến lạ thường của một vùng quê chủ yếu làm nông nghiệp. Nhưng đó là sự yên bình rờn rợn khi biết rằng có nhiều sự đau thương, mất mát mà người dân nơi đây đang phải đối mặt, chịu đựng, đó là căn bệnh hiểm nghèo, quái ác mang tên ung thư.
Từ khi “tử thần” về làng
Người dân hoang mang không rõ nguyên nhân tại sao lại có nhiều người chết vì căn bệnh ung thư đến vậy. Chỉ biết, từ khi Công ty hóa chất Nicotex Thanh Thái chuyên sản xuất và sang chiết thuốc bảo vệ thực vật về đặt tại huyện Cẩm Thủy, giáp ranh với các xã như: Cẩm Vân, Cẩm Tân (huyện Cẩm Thủy), Yên Giang, Yên Lâm, Yên Trường (huyện Yên Định) thì số người mắc và chết do bệnh ung thư tăng đột biến. Chính vì ngày càng có nhiều người chết vì căn bệnh này, mà người dân nơi đây đặt cho những ngôi làng sống quanh kho hóa chất kia là “làng ung thư”. Hàng ngày họ phải sống, sinh hoạt bằng nguồn nước ô nhiễm và hít thở không biết bao nhiêu hóa chất độc hại.
Con đường dẫn đến làng Bùi Thượng.
Theo ông Mai Văn Hoàng, Bí thư UBND xã Yên Giang, làng Bùi Thượng có 3 thôn, trong đó thôn 1 có khoảng 123 hộ dân với hơn 500 nhân khẩu, những năm gần đây, số người chết ở thôn 1 nhiều, khoảng 30 người. Hiện tại vẫn có nhiều người đang bị mắc các bệnh như: ung thư, suy giảm thần kinh, dị dạng, đẻ non, sẩy thai... Trong đó những bệnh ung thư nhiều người thường mắc là: ung thư dạ dày, ung thư phổi, ung thư gan, ung thư vú, ung thư vòm họng. Người dân cho biết, rất có thể hàng ngày họ tiếp xúc với môi trường, ăn uống, sinh hoạt bằng nguồn nước bị phơi nhiễm nặng của hóa chất mà Công ty Nicotex Thanh Thái thải ra. Bởi theo họ, nguồn nước người dân nơi đây sử dụng chủ yếu bắt nguồn từ hạ lưu sông Mã chảy xuống, ngấm vào nguồn nước dân cư sinh sống.
Theo chân một người dân trong thôn chỉ dẫn, chúng tôi tìm đến những gia đình có người mắc ung thư và những người mất vì căn bệnh này. Trong ngôi nhà nhỏ tuềnh toàng không có vật dụng gì đáng giá ngoài mấy bao tải lúa vừa gặt phơi xong đang xếp góc hè, chị Nguyễn Thị Đ. (39 tuổi) thều thào với giọng yếu ớt vì căn bệnh ung thư cổ tử cung kể: Chị và gia đình phát hiện căn bệnh cách đây khoảng hơn 2 tháng. Khi phát hiện đưa đi bệnh viện khám thì lúc này bệnh chuyển sang di căn giai đoạn cuối, biết chắc “án tử”, chị xin bệnh viện về nhà, vì mọi vật dụng trong nhà vợ chồng chị cũng mang đi bán trước đó để đưa chị đi viện. Chồng chị, ngoài mấy sào ruộng vừa gặt xong cũng đã tranh thủ đi gặt thuê cho nhà bên, hai đứa con một trai một gái đã học hết cấp ba phải ở nhà giúp mẹ và chăm đàn gà. Nga - con gái thứ hai của chị, năm nay vừa học xong cấp ba, không giấu được những giọt nước mắt lăn dài trên má, tâm sự: “Vì hoàn cảnh gia đình như thế nên em không thi đại học, ở nhà với bố và anh trai làm mấy sào ruộng và chăm sóc mẹ, không biết mẹ em còn sống được bao lâu nữa nên em muốn ở cạnh mẹ, sau này khỏi ân hận”. Ngoài gia đình chị Nguyễn Thị Đ. còn có nhiều gia đình ở thôn 1 làng Bùi Thượng cũng có người bị ung thư đang chờ chết, như gia đình anh Trần Văn H. (40 tuổi), Phạm Hoàng L... trong đó phải kể đến những gia đình có trường hợp hai anh em đều chết vì ung thư như: ông Nguyễn Văn Th. (40 tuổi) và ông Nguyễn Văn Kh. (45 tuổi)...
Vết nhơ đã “ngấm vào máu”
Sự việc về các nhà máy của Công ty Nicotex Thanh Thái chôn thuốc bảo vệ thực vật trực tiếp xuống đất không qua xử lý, được người dân bắt quả tang cách đây hơn năm vẫn đang hâm nóng dư luận cả một vùng quê nghèo của huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa. Trong một thời gian dài, người dân đã phải gánh hậu quả của việc ô nhiễm môi trường, ô nhiễm nguồn nước do những hóa chất độc hại thải ra môi trường. Những căn bệnh hiểm nghèo, quái ác xuất hiện gây ra những cái chết trẻ vì ung thư mà chưa rõ nguyên nhân ngày một nhiều. Nó như những đợt dịch bệnh bùng nổ, càn quét qua những làng mạc, thôn xóm, cướp đi bao sinh mệnh, tiền của mà người dân đang phải chịu đựng... Mặc dù đến thời điểm này, các cơ quan chức năng có những kết luận ban đầu và sự việc đang được giải quyết theo từng giai đoạn, bởi sự độc hại của nó ảnh hưởng rất lớn đến môi sinh, môi trường trong dân cư, nhưng hầu hết người dân vẫn chưa thỏa mãn với cách giải quyết và kết luận trên. Họ mong muốn một sự giải quyết mau chóng, quyết liệt hơn nữa những sai phạm mà Công ty Nicotex gây ra. Bởi hàng ngày, hàng giờ họ đang phải sinh hoạt bằng nguồn nước ô nhiễm, hít thở trong môi trường độc hại, kèm theo đó là những căn bệnh quái ác đang rình rập cướp đi sinh mạng của những người dân vô tội nơi đây.
Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, không riêng gì thôn 1 Bùi Thượng, mà người dân các thôn, xã nằm cạnh Công ty hóa chất Nicotex, tất cả đều hiện lên nỗi lo âu thường trực.
Dường như một nỗi ám ảnh vô hình vẫn đang trĩu nặng trong từng gốc cây, ngọn lúa, sau những cánh cửa nhà dân nơi đây. Chừng nào chưa có những cuộc kiểm định của chính quyền và các cơ quan chức năng về sự thật nghiêm trọng cùng các biện pháp khắc phục tận gốc rễ vấn đề, khi ấy, bà con vẫn còn phải chịu những nỗi đau, những sự mất mát không thể bù đắp.
Trao đổi vấn đề này, ông Nguyễn Văn Hòa, Chủ tịch UBND xã Yên Giang cho biết: Những năm gần đây, số người chết vì căn bệnh ung thư trong xã nhiều, đặc biệt là thôn 1 làng Bùi Thượng. Nếu số người mắc bệnh ung thư cao hơn các thôn khác một cách bất bình thường thì UBND xã sẽ phản ánh lên cơ quan chức năng để xác minh.
Còn theo ông Nguyễn Xuân Thái, Chủ tịch UBND xã Yên Lâm thì: “Khi Nhà máy Nicotex đi vào hoạt động được một thời gian, người dân và chính quyền địa phương đã nhiều lần gửi kiến nghị đến các ngành chức năng phản ánh tình trạng gây ô nhiễm môi trường của Công ty Nicotex. Dù đến thời điểm này vẫn chưa có kết luận chính thức về mức độ gây ô nhiễm môi trường như thế nào, nhưng việc làm của Công ty Nicotex Thanh Thái là rất đáng lên án”.
Định Tân
