Mất ngủ được coi là tình trạng rối loạn giấc ngủ, thường gặp ở người già hoặc người làm việc trí óc căng thẳng. Người bị mất ngủ khó rơi vào giấc ngủ hoặc không duy trì được giấc ngủ dài như mong muốn, kèm theo đau đầu, chóng mặt, hồi hộp, lo lắng, mệt mỏi, ảnh hưởng đến sức khỏe. Mất ngủ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, người già thường dễ bị mất ngủ hơn.
Đông y gọi mất ngủ là thất miên hoặc bất mị. Nguyên nhân là do các yếu tố như thất tình, buồn, suy nghĩ, uất ức, sợ hãi quá độ đều có thể gây bệnh. Ngoài ra, mất ngủ còn do hậu quả của một số bệnh mạn tính khác như bệnh ở đường hô hấp, tiêu hóa... làm cho tâm, can, tỳ, thận bị suy yếu gây nên. Ðể trị chứng mất ngủ, hằng ngày bạn có thể tự làm một số động tác xoa bóp bấm huyệt sau:
1. Dùng ngón tay cái day huyệt ấn đường khoảng 30 lần, sau đó vuốt từ ấn đường sang thái dương khoảng 30 lần.
Day bấm huyệt ấn đường.
2. Dùng ngón cái hoặc đầu các ngón tay vuốt từ hai bên thái dương về phía sau đầu khoảng 30 lần.
3. Xoa day huyệt bách hội: dùng ngón giữa bàn tay phải ấn vào huyệt bách hội khoảng 100 lần.
Day bấm huyệt nội quan.
4. Bấm day huyệt phong trì: dùng hai ngón tay cái ấn vào huyệt phong trì và day khoảng 30 lần.
5. Bấm huyệt nội quan: dùng ngón cái tay phải bấm vào huyệt nội quan ở bên tay trái, sau đó đổi tay bấm vào huyệt nội quan tay phải, mỗi bên khoảng 1 phút.
6. Bấm huyệt thần môn: Dùng ngón cái tay phải bấm vào huyệt thần môn tay trái, sau đó đổi bên bấm tiếp tay phải, mỗi bên bấm day 100 lần.
7. Xoa bụng: Nằm ngửa, tay trái để lên mu bàn tay phải úp vào vùng bụng giữa day xoa theo chiều kim đồng hồ khoảng 3 phút.
8. Xoa huyệt thận du: hai lòng bàn tay áp vào huyệt thận du xoa tròn lên xuống cho đến khi nóng lên thì thôi.
9. Bấm huyệt tam âm giao mỗi bên 30 lần.
Lưu ý: Nên kiên trì thực hiện mỗi ngày 1 - 2 lần. Cách này hiệu quả cao mà không gây hại. Ngoài ra, cần tránh các nguyên nhân gây căng thẳng tinh thần, để cho đầu óc thảnh thơi trước khi đi ngủ. Kiêng chất kích thích như cà phê, trà đặc, thuốc lá, rượu bia...; ăn thức ăn thanh đạm, không ăn no trước khi ngủ. Nên tập các môn thể thao vừa sức hoặc đi bộ, vận động nhẹ nhàng. Trước khi đi ngủ nên ngâm chân nước ấm có pha chút muối.
Lương y Đình Thuấn
