Mùa hè oi bức với cái nắng gay gắt không chỉ gây khó chịu mà còn tiềm ẩn nguy cơ mắc cảm nắng – một trạng thái bệnh lý thường gặp với các biểu hiện như sốt cao, đau đầu, chóng mặt, buồn nôn... Bên cạnh các biện pháp phòng tránh quen thuộc như tránh ra ngoài trời nắng gắt, uống đủ nước, mặc quần áo thoáng mát, áp dụng các phương pháp xoa bóp bấm huyệt đơn giản cũng rất hiệu quả.
Bài viết này sẽ đi sâu vào nguyên lý của đông y về cảm nắng, đồng thời giới thiệu những huyệt đạo quan trọng và kỹ thuật xoa bóp bấm huyệt cụ thể, giúp bạn đọc có thêm một "công cụ" hữu ích để bảo vệ sức khỏe trong những ngày hè nóng nực.
Theo Đông y, cảm nắng (trúng thử) xảy ra khi cơ thể bị nắng nóng tác động gây mất tân dịch, rối loạn khí huyết và suy giảm chức năng tạng phủ.
Tình trạng này khiến cơ thể mất cân bằng, dễ xuất hiện các triệu chứng như sốt, khát nước, mệt mỏi, chóng mặt. Xoa bóp bấm huyệt giúp điều hòa khí huyết, thanh nhiệt, giải trừ tà khí và phục hồi cân bằng bên trong, từ đó hỗ trợ phòng và trị cảm nắng hiệu quả.
Nắng gay gắt tiềm ẩn nguy cơ cảm nắng.
1. Cách xoa bóp bấm huyệt phòng và trị cảm nắng
Dưới đây là một số cách xoa bóp bấm huyệt đơn giản, có thể thực hiện tại nhà để phòng ngừa và hỗ trợ điều trị cảm nắng.
1.1. Bấm huyệt ấn đường
Vị trí huyệt: Huyệt ấn đường nằm ở điểm giữa đường nối hai đầu lông mày.
Tác dụng: An thần, giảm căng thẳng, đau đầu vùng trán, giúp hạ nhiệt.
Cách thực hiện: Dùng ngón tay giữa hoặc ngón trỏ day ấn nhẹ nhàng vào huyệt ấn đường theo chiều kim đồng hồ khoảng 1-2 phút. Sau đó, giữ ngón tay tại huyệt và day nhẹ nhàng theo chiều ngược kim đồng hồ trong khoảng thời gian tương tự.
Vị trí huyệt ấn đường.
1.2. Bấm huyệt hợp cốc
Vị trí huyệt: Huyệt hợp cốc nằm ở mu bàn tay, giữa ngón cái và ngón trỏ, tại điểm cao nhất của cơ khi khép hai ngón tay lại. Huyệt nằm ở cả hai bên tay.
Tác dụng: Giải biểu, thanh nhiệt, giảm đau đầu, hạ sốt. Đây là một huyệt đạo quan trọng trong điều trị các chứng ngoại cảm.
Cách thực hiện: Dùng ngón cái của một tay bấm mạnh vào huyệt hợp cốc của tay kia. Day và giữ huyệt trong khoảng 1-2 phút. Cảm giác tức nặng tại chỗ là đạt yêu cầu. Thực hiện tương tự với tay còn lại.
Bấm huyệt hợp cốc giúp phòng và trị cảm nắng.
1.3. Xoa bóp vùng trán và thái dương
Tác dụng: Giúp thanh nhiệt, giảm đau đầu chóng mặt, thư giãn tinh thần.
Cách thực hiện:
Xoa trán: Dùng ngón trỏ, ngón giữa và ngón áp út của cả hai bàn tay đặt ở giữa trán, sau đó xoa nhẹ nhàng theo hình vòng tròn hoặc hình xoắn ốc từ trong ra ngoài thái dương. Thực hiện khoảng 20-30 lần.
Vuốt trán: Đặt hai ngón tay trỏ lên giữa trán, sau đó vuốt dọc theo đường thẳng lên phía chân tóc. Lặp lại động tác này khoảng 15-20 lần.
Xoa thái dương: Dùng ngón tay giữa day nhẹ nhàng theo chiều kim đồng hồ và ngược chiều kim đồng hồ ở vùng thái dương (huyệt thái dương). Mỗi bên day khoảng 10-15 lần.
1.4. Xoa bóp vùng gáy và vai
Tác dụng: Giúp thư giãn cơ cổ vai, giảm đau đầu vùng sau gáy, tăng cường lưu thông khí huyết lên não.
Cách thực hiện:
Xoa gáy: Dùng hai bàn tay xoa dọc vùng gáy từ chân tóc xuống bả vai, thực hiện khoảng 20-30 lần.
Bóp vai: Dùng các ngón tay bóp nhẹ nhàng vùng cơ vai, day nhẹ các điểm đau mỏi (nếu có). Thực hiện khoảng 1-2 phút mỗi bên vai.
Day huyệt phong trì: Huyệt phong trì nằm ở chỗ lõm giữa cơ ức đòn chũm và cơ thang, sau tai. Dùng hai ngón tay cái day nhẹ nhàng huyệt phong trì theo chiều kim đồng hồ và ngược chiều kim đồng hồ, mỗi bên khoảng 1-2 phút.
Day huyệt phong trì giúp phòng cảm nắng.
1.5. Xoa bóp và bấm huyệt dũng tuyền
Vị trí huyệt: Huyệt dũng tuyền nằm ở lòng bàn chân, tại điểm nối 2/3 trước và 1/3 sau của đường nối ngón chân thứ hai và gót chân, hoặc khi co các ngón chân lại, huyệt nằm ở chỗ lõm xuất hiện rõ nhất. Huyệt nằm ở cả hai chân.
Tác dụng: Thanh nhiệt, hạ hỏa, tỉnh não, giúp cơ thể thư thái.
Cách thực hiện: Dùng ngón tay cái day mạnh vào huyệt dũng tuyền của một bàn chân. Day và giữ huyệt trong khoảng 1-2 phút, cảm giác tức nặng tại chỗ là đạt yêu cầu. Thực hiện tương tự với bàn chân còn lại (có thể kết hợp xoa bóp lòng bàn chân trước khi bấm huyệt để tăng hiệu quả).
Xoa bóp và bấm huyệt dũng tuyền thanh nhiệt, hạ hỏa...
2. Lưu ý khi thực hiện
- Khi thực hiện xoa bóp bấm huyệt, cần giữ cho cơ thể thoải mái, thư giãn; lực tác động vừa phải, không gây đau rát.
- Có thể sử dụng thêm dầu gió hoặc các loại dầu xoa bóp có nguồn gốc tự nhiên để tăng hiệu quả.
- Đây là các biện pháp hỗ trợ, không thay thế cho việc điều trị y tế chuyên khoa nếu các triệu chứng cảm nắng nghiêm trọng.
- Phụ nữ có thai và trẻ em nên tham khảo ý kiến của thầy thuốc Đông y trước khi thực hiện.
Tóm lại, trong những ngày hè oi bức, xoa bóp bấm huyệt là phương pháp đông y đơn giản, an toàn, giúp thanh nhiệt, điều hòa khí huyết và hỗ trợ phòng ngừa cảm nắng hiệu quả. Tuy nhiên, đây chỉ là biện pháp hỗ trợ. Khi triệu chứng nặng, cần đến cơ sở y tế để được tư vấn kịp thời. Việc hiểu và áp dụng đúng cách giúp bạn chủ động chăm sóc sức khỏe trong mùa hè.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Phân biệt say nắng, say nóng I SKĐS
