Ngày 12/6, Tòa án Nhân dân tỉnh Bình Thuận đã tiến hành xét xử phúc thẩm vụ án “tham ô” tại Trung tâm Mắt Bình Thuận theo đơn kháng cáo của bác sĩ Đặng Thị Linh - nguyên Giám đốc Trung tâm Mắt Bình Thuận. Diễn biến vụ án trở nên “bất ngờ” khi đại diện Viện kiểm sát tỉnh Bình Thuận đã đề nghị rút toàn bộ bản kháng nghị của Tòa án nhân dân TP. Phan Thiết trong các phiên tòa trước đó và đề nghị thay đổi tội danh của bị cáo. Hội đồng xét xử cũng đã nghị án theo hướng này.
Viện Kiểm sát chuyển đổi tội danh “chóng mặt”
Theo đại diện Viện Kiểm sát tỉnh Bình Thuận, qua nghiên cứu hồ sơ, tài liệu chứng cứ, Viện Kiểm sát đề nghị rút toàn bộ bản kháng nghị của TAND TP. Phan Thiết trong phiên xử kéo dài từ ngày 5 – 7/10/2011. Viện Kiểm sát cũng chấp nhận một phần kháng cáo của bị cáo Linh nhưng “bất ngờ” đề nghị chuyển từ tội danh “tham ô tài sản” thành tội danh “chiếm giữ tài sản trái phép” và chịu khung hình phạt từ 14 - 24 tháng tù giam. Bất ngờ hơn, vào giờ nghị án, đại diện Viện Kiểm sát lại đề nghị cho quay lại phần xét hỏi và đề nghị chuyển tội danh của BS. Linh từ “chiếm giữ tài sản trái phép” sang tội danh “sử dụng trái phép tài sản”.
Tuy nhiên, luật sư Trần Hải Đức - Đoàn luật sư TP.HCM - đại diện hợp pháp và bào chữa cho BS. Linh tại tòa đã phản đối quyết liệt điều này và cho biết, đề nghị của đại diện Viện Kiểm sát đã vi phạm nghiêm trọng điều luật trong Bộ luật Hình sự. Viện Kiểm sát đã không bảo vệ được cáo trạng buộc tội, không thực hiện đúng quyền công tố nhưng lại thay đổi “chóng mặt” tội danh của bị cáo là điều không thể chấp nhận tại một phiên tòa phúc thẩm. “Theo Điều 248, 249 Bộ luật Tố tụng Hình sự, chỉ có Hội đồng xét xử cấp phúc thẩm mới có thẩm quyền thay đổi tội danh cùng khung hình phạt với bị cáo”, luật sư Đức nói.
Nghi ngờ “án bỏ túi”
Trước đó, trong buổi sáng cùng ngày, trong phần xét hỏi tại phiên tòa, dù các nội dung, giấy tờ và tình tiết liên quan đến vụ án từ thời điểm khởi tố (tháng 9/2008) được Hội đồng xét xử và Viện Kiểm sát “xới tung” lại nhưng vẫn không thể chứng minh BS. Linh có tham ô số tiền 11.390.000đ (hóa đơn khống) hay chiếm giữ 50.000.000đ của nhà tài trợ là Công ty thủy điện La Ngâu.
Về vấn đề này, luật sư Trần Hải Đức phân tích, nếu kết luận là tham ô tài sản thì ngoài hình phạt tù, các bị cáo còn phải nộp lại tiền tham ô. Tuy nhiên, số tiền 50.000.000đ bị cáo Linh không tham ô nên trong các phiên tòa trước đây và lần này, không “đòi” BS. Linh phải nộp lại. Còn nếu quy vào tội danh chiếm giữ trái phép tài sản thì bản án phải xác định khách thể bị xâm hại là ai? Đây có phải tiền ngân sách hay không? Có bị nhà tài trợ đòi lại tiền hay không? Do không thể xác định được điều đó nên việc cấu thành tội phạm là không thể kết luận được.
Về phía bị cáo, BS. Đặng Thị Linh tiếp tục kêu oan, khẳng định không tham ô đồng nào của Trung tâm Mắt Bình Thuận, cũng không chiếm giữ hay sử dụng trái phép tiền của Nhà nước. “Tôi mong hội đồng xét xử lần này có kết luận công tâm, sau khi đã tạo điều kiện cho bị cáo trình bày lại những oan sai của mình, cũng như nghiên cứu, lắng nghe những bằng chứng, lời khai tại tòa. Thời gian qua, tôi bị giam giữ, chồng con bị thuyên chuyển công tác..., tôi gần như đã mất niềm tin vào cuộc sống. Chỉ còn hy vọng ở phiên tòa lần này, công lý sẽ được thực thi, trả lại sự trong sạch cho tôi”, BS. Linh nghẹn ngào nói lời cuối tại phiên tòa.
Thế nhưng, vào giờ nghị án (15 giờ cùng ngày), Hội đồng xét xử đã làm bị cáo, luật sư bào chữa và những người tham dự phiên tòa hết sức bất ngờ, bức xúc khi vẫn tuyên án BS. Linh phạm tội “sử dụng trái phép tài sản” và quyết định mức xử phạt tù đúng bằng thời gian BS. Linh đã bị tù giam là 1 năm 2 tháng và 16 ngày (từ 7/4/2012 đến 22/6/2013).
Sau phiên tòa, BS. Linh và gia đình cho biết sẽ tiếp tục khiếu nại theo thủ tục giám đốc thẩm để phản đối kết luận vụ án và đấu tranh đòi công lý đến cùng chứ không thể nhận tội theo bản án đã tuyên.
Bài, ảnh: TUÂN NGUYỄN
-Từ năm 2011 đến nay, báo Sức khỏe&Đời sống đã có hàng loạt bài phản ánh vụ án xét xử “tham ô” tại Trung tâm Mắt Bình Thuận đã gây bức xúc trong dư luận với nhiều ý kiến trái chiều. Báo SK&ĐS cũng đã có Công văn số 192/CV-SKĐS ngày 27/10/2011 của Tổng biên tập báo SK&ĐS gửi Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đề nghị xem xét lại Bản án hình sự phúc thẩm của TAND tỉnh Bình Thuận về vụ án tại Trung tâm Mắt Bình Thuận, Ủy ban Tư pháp Quốc hội đã có Công văn số 215/UBTP13 gửi đồng chí Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao, đồng chí Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao yêu cầu báo cáo về việc giải quyết vụ án nêu trên.
Cũng liên quan đến vụ án trên, Văn phòng Chủ tịch nước liên tiếp có Công văn số 1064/VPCTN-PL và 411/VPCTN-PL gửi Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao truyền đạt ý kiến của Chủ tịch nước giải quyết vụ việc sau khi có ý kiến của đồng chí Lê Khả Phiêu - nguyên Tổng Bí thư BCH Trung ương Đảng và kiến nghị của GS.TS. Nguyễn Trọng Nhân - nguyên Bộ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội Nhãn khoa Việt Nam về việc BS. Đặng Thị Linh (nguyên Giám đốc Trung tâm Mắt Bình Thuận) đang có đơn đề nghị xét xử lại vụ án theo trình tự Giám đốc thẩm vì cho rằng bị oan sai.
-Bản án sơ thẩm của TAND TP. Phan Thiết ngày 24/6/2011 đã tuyên phạt BS. Đặng Thị Linh và bà Nguyễn Thị Thu Nguyệt (nguyên Trưởng phòng Tổ chức) mỗi người 7 năm tù về tội “Tham ô tài sản”. Bản phúc thẩm của Tòa án nhân dân tỉnh Bình Thuận ngày 13/10/2011 tuyên phạt BS. Đặng Thị Linh 5 năm tù. BS. Linh đã làm đơn kháng cáo sau các phiên tòa sơ thẩm, phúc thẩm, tuy nhiên vẫn bị xử phạt tù từ ngày 7/4/2012. BS. Đặng Thị Linh chỉ được trả tự do vào 22/6/2013 (sau hơn 14 tháng bị tù giam) để chờ xét xử phúc thẩm lại theo quyết định của TAND Tối cao do trước đó, TAND Tối cao đã có Văn bản số 06/KN-HS kháng nghị đối với bản án hình sự phúc thẩm số 143/2011/HSPT ngày 13/10/2011 của TAND tỉnh Bình Thuận và đề nghị Tòa hình sự TAND Tối cao xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm hủy bản án hình sự phúc thẩm nêu trên về phần trách nhiệm đối với Đặng Thị Linh; giao hồ sơ vụ án cho TAND tỉnh Bình Thuận xét xử phúc thẩm lại theo đúng quy định của pháp luật.