Vụ tai nạn nghiêm trọng tại tỉnh Đồng Nai do xe khách của Nhà xe Thành Bưởi va chạm với xe khách 16 chỗ vào rạng sáng 30/9/2023 trên Quốc lộ 20 làm 9 người thương vong đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận.
Nhiều vấn đề được đặt ra là đơn vị doanh nghiệp sở hữu là Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thành Bưởi và nhà xe này đã kiểm tra các điều kiện an toàn ra sao đối với các xe khách thuộc quản lý.
Theo thông tin từ Sở Giao thông Vận tải Thành phố Hồ Chí Minh, trong 9 tháng của năm 2023, nhà xe Thành Bưởi đã vi phạm tốc độ hàng trăm lần.
Tại cuộc họp cung cấp thông tin về các vấn đề kinh tế-xã hội và công tác phòng, chống dịch trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh do Ủy ban nhân dân Thành phố tổ chức chiều 5/10, ông Đỗ Ngọc Hải, Trưởng Phòng Quản lý Vận tải đường bộ (Sở Giao thông Vận tải Thành phố) cho biết, từ đầu năm 2023 đến nay, Thanh tra Sở đã lập biên bản 2.383 trường hợp vi phạm hành chính về hoạt động kinh doanh vận tải khách bằng xe ôtô với số tiền xử phạt là hơn 3,5 tỷ đồng.
Riêng đối với Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thành Bưởi, Thanh tra sở phát hiện và lập biên bản 34 trường hợp vi phạm, xử phạt tổng số tiền 35 triệu đồng.
Đối với kết quả xử lý vi phạm qua thiết bị giám sát hành trình (GPS), trong 9 tháng của năm 2023, Sở Giao thông Vận tải Thành phố Hồ Chí Minh đã thu hồi 6.236 phù hiệu (biển hiệu) vi phạm tốc độ; đáng chú ý, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thành Bưởi bị thu hồi đến 246 phù hiệu.
Theo quy định, việc thu hồi phù hiệu của xe vi phạm tốc độ được căn cứ dựa theo dữ liệu trích xuất từ GPS của mỗi xe trong một tháng, nếu xe có 5 lần vi phạm tốc độ/1.000km xe chạy thì bị thu hồi phù hiệu. Như vậy, số lần vi phạm tốc độ thực tế của các xe khách thuộc quản lý của Nhà xe Thành Bưởi là rất lớn.
Bên cạnh vi phạm về tốc độ lưu thông, kết quả xử lý vi phạm của Sở Giao thông Vận tải Thành phố cho thấy Nhà xe Thành Bưởi còn vi phạm thực hiện đón trả khách không đúng quy định tại 3 địa điểm thuộc thành phố Thủ Đức.
Theo ông Đỗ Ngọc Hải, thời gian gần đây, tình trạng xe kinh doanh vận tải hành khách, xe hợp đồng du lịch đón trả khách sai quy định (còn gọi là xe dù, bến cóc) đang diễn biến ngày càng phức tạp tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Theo quy định, khi chở khách, tài xế phải gửi hợp đồng vận chuyển cùng danh sách khách đến Sở Giao thông Vận tải Thành phố bằng văn bản hoặc qua thư điện tử (email) trước khi chạy; đơn vị kinh doanh vận tải được đón, trả khách tại các địa điểm ghi trong hợp đồng theo sự thỏa thuận giữa đơn vị vận tải và người thuê.
Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều doanh nghiệp đã cố tình đón thêm khách lẻ, khách vãng lai đi một chiều hoặc tùy tiện cho khách xuống xe dọc đường, gây mất trật tự, an toàn giao thông và cạnh tranh không lành mạnh.
Việc xử lý rất khó vì các doanh nghiệp này bề ngoài hoạt động theo hình thức xe tuyến cố định và xe khách du lịch lữ hành nên thanh tra chỉ xử phạt được các trường hợp doanh nghiệp dùng xe có phù hiệu chạy tuyến cố định để vào các điểm bán vé nội thành rước khách.
Ngoài ra, dữ liệu GPS hiện tại chỉ mới xử lý được vi phạm tốc độ và cũng chưa đảm bảo thời gian vì phải phụ thuộc vào việc kết quả xử lý thông tin dữ liệu của Cục Đường bộ Việt Nam trên phần mềm quản lý (thường có độ trễ khoảng 2 tháng). Nhiều đơn vị vận tải, trong đó có Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thành Bưởi đã lợi dụng khe hở của pháp luật để hoạt động đón trả khách không đúng quy định.
Ông Đỗ Ngọc Hải cho biết, trong chiều 5/10, Sở Giao thông Vận tải Thành phố đã tổ chức công bố quyết định kiểm tra hoạt động kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ôtô đối với Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thành Bưởi.
Đoàn kiểm tra gồm 11 thành viên, do ông Đỗ Ngọc Hải làm Trưởng đoàn. Đoàn sẽ thực hiện kiểm tra việc chấp hành các quy định kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ôtô theo quy định pháp luật đối với Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thành Bưởi, đồng thời kiểm tra quy trình bảo đảm an toàn giao thông trong hoạt động kinh doanh vận tải bằng xe ôtô của Công ty này; chủ động phối hợp các sở, ngành, Ủy ban nhân dân địa phương khi phát sinh các vấn đề có liên quan trong quá trình kiểm tra. Thời gian thực hiện kiểm tra từ ngày 5-15/10.
Từ kết quả kiểm tra, thanh tra Sở sẽ tổng hợp, báo cáo, kiến nghị và đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét hình thức xử lý, xử lý vi phạm (nếu có) theo quy định pháp luật.