Đây là lần đầu tiên dòng xe tăng chiến đấu chủ lực tiên tiến này chịu thiệt hại nghiêm trọng kể từ khi được triển khai vào chiến trường khốc liệt này.
Xe tăng Merkava-4 Barak của Israel bị phá hủy ở Dải Gaza. (Nguồn: Mạng xã hội X)
Theo thông tin đăng tải trên mạng xã hội X, chiếc xe tăng Merkava-4 Barak trúng một thiết bị nổ tự chế (IED) cực lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng. Những hình ảnh được công bố cho thấy chiếc xe tăng bị phá hủy gần như hoàn toàn, các lớp giáp bổ sung bị thổi bay và tháp pháo lộ ra cấu trúc bên trong.
Theo các nguồn tin, chỉ có tài xế xe tăng sống sót, trong khi các thành viên còn lại của tổ lái thiệt mạng. Mức độ phá hủy nặng nề khiến nhiều chuyên gia đặt nghi vấn về khả năng bảo vệ của dòng xe tăng được coi là "bất khả xâm phạm" này.
Một số ý kiến còn cho rằng sức mạnh của IED đủ để tiêu diệt ngay cả những xe tăng tiên tiến nhất thế giới.
Merkava Mk-4 Barak – Biểu tượng sức mạnh
Merkava Mk-4 Barak là phiên bản mới nhất trong dòng xe tăng Merkava, chính thức được sử dụng từ năm 2023.
Đây là mẫu xe tăng được tích hợp công nghệ hiện đại như hệ thống quan sát 360 độ cả ngày lẫn đêm, hệ thống phòng thủ chủ động (APS) Trophy nâng cấp, cùng khả năng đánh chặn máy bay không người lái (UAV) và tên lửa hành trình.
Xe tăng cũng được trang bị màn hình hiển thị gắn trên mũ chỉ huy, cho phép tổ lái xác định và tấn công mục tiêu một cách nhanh chóng.
IDF từng tự hào rằng Merkava Mk-4 Barak sẽ "cách mạng hóa Quân đoàn Thiết giáp Israel" nhờ trí tuệ nhân tạo và khả năng đào tạo bằng thực tế ảo.
Tuy nhiên, thất bại tại Dải Gaza đã cho thấy dòng xe tăng này không hoàn toàn bất khả chiến bại, đặc biệt khi đối mặt với những mối đe dọa phi truyền thống như IED khổng lồ.
Tổn thất và câu hỏi về hiệu quả chiến đấu
Việc mất đi một chiếc xe tăng biểu tượng không chỉ là thiệt hại vật chất mà còn là đòn giáng mạnh vào danh tiếng của Merkava-4 Barak và hệ thống Trophy. Một số blogger quân sự đã chế giễu, gọi đây là "chiếc xe tăng tiên tiến nhất thế giới giờ chỉ còn là đống sắt vụn trong cát ở Dải Gaza".
Đáng chú ý, đây không phải lần đầu tiên IDF chịu thiệt hại về xe tăng Merkava trong các cuộc xung đột gần đây.
Trước đó, trong đợt tấn công ngày 7/10/2023, Hamas tuyên bố đã phá hủy và chiếm giữ một số xe tăng Merkava. Hezbollah, nhóm vũ trang tại Lebanon, cũng đã tuyên bố tiêu diệt ít nhất 5 xe tăng Merkava trong tháng qua.
Xe tăng có trở nên lỗi thời?
Sự thất bại của các dòng xe tăng hiện đại, không chỉ ở Dải Gaza mà còn tại các cuộc xung đột khác như ở Ukraine, khiến nhiều nhà phân tích đặt câu hỏi về vai trò của xe tăng trong chiến dịch hiện đại. Tại Ukraine, hàng nghìn xe tăng tiên tiến như T-90M của Nga, Leopard-2 của Đức và M1 Abrams của Mỹ đã bị phá hủy bởi UAV giá rẻ và vũ khí chống tăng hạng nhẹ.
Những chiếc UAV gắn thuốc nổ chỉ vài trăm USD đã chứng minh hiệu quả trong việc hạ gục các xe tăng trị giá hàng triệu USD. Chúng thường nhắm vào những điểm yếu như nóc hoặc sườn xe tăng, nơi lớp giáp bảo vệ mỏng nhất.
Dù chịu nhiều tổn thất, xe tăng vẫn là lực lượng không thể thiếu trong các cuộc chiến cường độ cao. Nhiều quốc gia đang phát triển các dòng xe tăng thế hệ mới với lớp giáp và công nghệ tối tân để đối phó với các mối đe dọa hiện đại.
Israel cũng đã cải tiến lớp giáp tháp pháo và bổ sung hệ thống bảo vệ nhằm tăng khả năng sống sót cho Merkava Mk-4 Barak. Nhưng: "Không có xe tăng nào bất khả chiến bại trước một lượng thuốc nổ đủ lớn".
