Số trạm sạc xe điện sẽ không ngừng gia tăng
Theo mục tiêu đề ra trong "Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí carbon và khí metan của ngành giao thông vận tải", đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt , doanh số bán xe điện tại thị trường Việt từ nay đến năm 2050 phải đạt 78 triệu chiếc. Điều này cũng đồng nghĩa, lượng xe điện tham gia giao thông cùng nhu cầu sạc pin sẽ tăng mạnh theo từng năm.
Tuy nhiên, báo cáo "Việt Nam: Đề xuất cho lộ trình và kế hoạch hành động quốc gia về chuyển đổi sang phương tiện giao thông chạy điện" mới đây của Ngân hàng Thế giới (WB) chỉ ra rằng, Quy hoạch điện VIII được phê duyệt năm 2023 chưa tính đến hoạt động sạc xe điện, chỉ dự báo tỷ lệ sử dụng xe điện ở mức thấp, chủ yếu là xe máy điện sạc tại nhà.
Cần quy hoạch hệ thống trạm sạc xe điện đáp ứng nhu cầu lượng xe ngày một tăng.
Hoạt động sạc xe điện chỉ đòi hỏi thêm 1-2% sản lượng điện so với kịch bản mức độ cao của Quy hoạch điện VIII đến năm 2030 và tỷ lệ này có thể được giải quyết bằng cách tăng thêm biên độ thặng dư sản xuất điện theo kế hoạch.
Tuy nhiên, đến năm 2035, ngành điện cần tăng sản lượng thêm 5% và nâng công suất mạng lưới thêm 4% để đáp ứng nhu cầu sạc xe điện. Năm 2045, nhu cầu này sẽ đòi hỏi thêm tối đa 16% sản lượng điện so với kịch bản mức độ cao của Quy hoạch điện VIII và sau đó sẽ tăng lên tối đa 28% đến năm 2050.
Với khuyến khích chuẩn của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) là 10 xe điện/trạm sạc, ước tính Việt Nam cần từ 100.000 - 350.000 trạm sạc trong 15 năm tới. Hiện tại, số lượng trạm sạc xe điện trên cả nước nhiều nhất vẫn là một doanh nghiệp lớn đầu tư, với tổng số khoảng hơn 3.000 trạm và 150.000 cổng sạc, nhưng không chia sẻ cho các hãng xe khác.
Theo Hiệp hội Nhà sản xuất ôtô Việt Nam dự báo đến năm 2028, nước ta sẽ đạt mốc 1 triệu xe điện và khoảng 3,5 triệu xe điện vào năm 2040. Điều này cho thấy nhu cầu trạm sạc đang ngày càng cấp thiết, đòi hỏi cần sớm Luật hóa các tiêu chuẩn và quy định cụ thể để phát triển hệ thống này.
TS Hà Đăng Sơn, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu năng lượng và tăng trưởng xanh cho rằng, hệ thống cơ sở vật chất hiện nay chưa thể đáp ứng nhu cầu của xe điện. Nếu phát triển phương tiện giao thông điện quá nhanh trong khi khả năng cung ứng và hạ tầng điện chưa đáp ứng được, sẽ là rào cản rất lớn về mặt kỹ thuật.
"Để thu hút người dân mua xe điện, cần đảm bảo khả năng đáp ứng đầy đủ hệ sinh thái, cơ sở hạ tầng thuận tiện. Trong khi thực tế, mạng lưới trạm sạc cho các tuyến đi từ thành phố này sang thành phố khác, tỉnh này sang tỉnh khác vẫn còn hạn chế", ông Sơn nói.
Cần có quy hoạch trạm sạc
Theo TS.Trịnh Thị Tú Anh, Ủy viên Ủy ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, phát triển mạng lưới trạm sạc xe điện là một yêu cầu cấp thiết. Đây là vấn đề chiến lược liên quan tới nhiều lĩnh vực. Trong đó, tôi thấy trạm sạc điện là một phần không thể thiếu của hệ thống điện.
Việc xây dựng và vận hành hệ thống trạm sạc điện sẽ tạo ra một nhu cầu tiêu thụ điện năng mới nên đặt ra các yêu cầu về công suất, về ổn định điện lưới và quản lý tải. Do đó, quy hoạch trạm sạc điện cần được xem xét toàn diện trong quy hoạch phát triển điện lực.
Thứ 2 là quy hoạch phát triển trạm sạc ảnh hưởng đến quy hoạch phát triển điện lực, việc bố trí các trạm sạc không chỉ phụ thuộc vào nhu cầu của người sử dụng mà còn liên quan đến hạ tầng lưới điện hiện có, khả năng cung cấp điện của các trạm biến áp; vì vậy quy hoạch trạm sạc điện cần đồng bộ với quy hoạch phát triển lưới điện để đảm bảo cung cấp điện ổn định và hiệu quả cho các trạm sạc.
TS Tú Anh kiến nghị xem xét đưa quy hoạch trạm sạc điện vào quy hoạch phát triển điện lực để đảm bảo sự thống nhất và liên kết giữa hai quy hoạch. Cần xây dựng cơ sở dữ liệu thống nhất về các trạm sạc điện giúp các cơ quan quản lý nắm bắt được những thông tin về vị trí, số lượng, công suất của các trạm sạc để từ đó có các quyết sách để quản lý hiệu quả.
Ngoài ra, phải xây dựng các tiêu chuẩn kỹ thuật về trạm sạc điện tạo điều kiện cho việc kết nối và tương thích giữa các loại xe điện và trạm sạc. Cần có cơ chế khuyến khích vào các trạm sạc điện, thu hút đầu tư xây dựng và vận hành các trạm sạc.
Chuyên gia cho rằng cần định nghĩa và phân loại trạm sạc điện, bao gồm các loại hình trạm sạc như công cộng, tư nhân; trạm sạc nhanh, sạc chậm và các tiêu chuẩn kỹ thuật liên quan; cần quy định về quy hoạch và xây dựng các trạm sạc điện về vị trí, mật độ, về quy trình cấp phép, quy định về điều kiện kỹ thuật, thủ tục kết nối ra sao, giá điện bán như thế nào...
Bên cạnh đó, nhiều chuyên gia đánh giá rằng Việt Nam cần có chính sách hỗ trợ cho nhà đầu tư trạm sạc điện về đất đai, quy hoạch, thuế, phí, cũng như cơ chế tính giá điện trên nguyên tắc hỗ trợ trực tiếp cho người sử dụng xe điện.
Cho đến nay, việc quy hoạch nguồn điện cung cấp, hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về các trạm sạc tại Việt Nam vẫn đang được Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ cùng các đơn vị có liên quan khẩn trương thực hiện. Đây là những tín hiệu tích cực để thị trường ô tô điện khí hóa tại Việt Nam phát triển, đạt mục tiêu giảm khí thải đối với phương tiện giao thông, hướng tới việc trung hòa carbon theo cam kết quốc tế của Chính phủ.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Sáng 28/11: Bị đòi bồi thường va chạm, tài xế taxi Mai Linh cầm dao đến tận nhà sát hại chủ xe |SKĐS
