Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch vừa có văn bản số 3984/BVHTTDL-DSVH do Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy ký, gửi TP. Hà Nội trong đó Bộ tiếp tục đề nghị thủ đô xây ga tàu điện ngầm C9 (thuộc dự án đường sắt đô thị số 2) ra ngoài khu vực bảo vệ II của di tích và danh lam thắng cảnh quốc gia đặc biệt hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn.
Bộ VH-TTDL nhấn mạnh, với phương án thiết kế thân ga cách Tháp Bút 36 m, đường hầm dưới lòng đất chỉ cách 1 m thì khi thi công sẽ phải đào đất, làm rào chắn, di dời toàn bộ cây xanh khu vực ven hồ. Khi công trình hoàn thành mới trả lại mặt bằng di tích, gây ảnh hưởng trực tiếp đến cảnh quan, môi trường văn hóa và sinh thái khu vực.
Việc thi công nhà ga còn tạo rung chấn, ảnh hưởng tới Nghi môn, Tháp Bút của đền Ngọc Sơn và đền Bà Kiệu. Đặc biệt, Tháp Bút là biểu tượng đặc sắc riêng có về truyền thống hiếu học và văn hiến của thủ đô Hà Nội, đã đi vào tiềm thức của người dân.
Việc xây ga ngầm cạnh hồ Gươm còn có nguy cơ tắc nghẽn giao thông ở đây khi tiếp nhận lượng hành khách lớn từ ngoài vào trung tâm.
Vì vậy, Bộ VH-TTDL tiếp tục đề nghị TP. Hà Nội điều chỉnh hướng tuyến, vị trí nhà ga và các công trình phụ trợ để không gây ảnh hưởng bất lợi đối với các di tích, tuân thủ Luật Di sản Văn hoá.
Phối cảnh cửa lên xuống số 1, ga ngầm C9 (ảnh Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội).
Vị trí ga ngầm C9 dự kiến đặt trong khuôn viên công viên bờ hồ Hoàn Kiếm. Thân ga chính bố trí ngầm dưới phố Đinh Tiên Hoàng, kích thước dài 150 m, rộng hơn 21 m, sâu trên 17 m và có 3 tầng (tầng trung chuyển, tầng thiết bị và tầng ke ga). Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch nhiều lần đề nghị tịnh tiến ga C9 về phía Đông đường Đinh Tiên Hoàng, ra xa hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn.
Trong khi đó, TP Hà Nội khẳng định vị trí ga C9 không xâm phạm khu vực bảo vệ lõi và các yếu tố cấu thành lịch sử, danh lam thắng cảnh hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn.
Tháng 9/2019, Chính phủ yêu cầu Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch cùng Bộ Tư pháp nghiên cứu, đề xuất phương án thiết kế, thi công nhà ga C9 "đảm bảo đúng quy định pháp luật về di sản văn hoá".
Dự án tuyến đường sắt đô thị số 2 đoạn Nam Thăm Long - Trần Hưng Đạo dài 11,5 km, trong đó 9 km ngầm; tổng vốn đầu tư sau điều chỉnh là 34.678 tỷ đồng. Hiện tất cả các hạng mục tuyến và ga của dự án được phê duyệt quy hoạch tổng thể mặt bằng, trừ ga ngầm C9.
“Việc xây dựng công trình bảo vệ và phát huy giá trị di tích ở khu vực bảo vệ 2 đối với di tích cấp tỉnh phải được sự đồng ý bằng văn bản của Chủ tịch Uỷ ban Nhân dân cấp tỉnh, đối với di tích quốc gia và di tích quốc gia đặc biệt phải được sự đồng ý bằng văn bản của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Việc xây dựng công trình quy định tại khoản này không được làm ảnh hưởng tới yếu tố gốc, cấu thành di tích, cảnh quan thiên nhiên và môi trường- sinh thái của di tích.”